Page 216 - ทักษะการเรียนรู้ ม.ปลาย
P. 216
207
3) การรู้จักประมาณ คือ รู้จักควบคุมความต้องการและการกระท าให้เหมาะสมกับสภาพ
และฐานะของตน
4.3 กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ ได้วิเคราะห์คุณธรรม จริยธรรมที่ควรเร่งพัฒนาส่งเสริม
ให้เกิดขึ้น ในระดับประถมศึกษา ควรพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม 3 ประการคือ ความเมตตากรุณา
ความซื่อสัตย์สุจริต และความขยันหมั่นเพียร ส่วนระดับมัธยมศึกษาควรพัฒนาทั้ง 3 ประการ และเพิ่ม
จริยธรรมอีก 2 ประการ คือ การใฝ่สัจธรรมและการใช้ปัญญาในการแก้ปัญหา ซึ่งกรมวิชาการได้ก าหนด
พฤติกรรม คุณธรรมจริยธรรมต่าง ๆ ไว้ดังต่อไปนี้
1) การใฝ่สัจธรรม ได้แก่ พฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเลือกแนวทางความเชื่อที่มีเหตุผล
การแสดงความพอใจกับค ากล่าวที่มีเหตุผล การแสดงความพอใจกับการยึดถือและยอมรับความจริง การ
แสดงความพอใจกับการแสวงหาความจริง การซักถาม ค้นคว้า เพื่อตอบข้อสงสัย การซักถาม ค้นคว้า เพื่อหา
ความรู้ค าอธิบายเพิ่มเติม
2) การใช้ปัญญาแก้ปัญหา ได้แก่ พฤติกรรมทางด้านการเลือกแนวทางแก้ปัญหา หรือ
ด าเนินงานอย่างมีเหตุผล การวิเคราะห์ตามกระบวนการวิทยาศาสตร์ได้ การพอใจแนวทางแก้ปัญหา หรือ
แนวปฏิบัติที่มีเหตุผล การปฏิบัติงานแก้ปัญหา เช่น ท าแบบฝึกหัด ท ารายงาน ค้นคว้า ส าเร็จเป็นที่น่าพอใจ
การตอบค าถามที่ขึ้นต้นด้วยค าว่า “ท าไม” “เราควรท าอย่างไร” ได้อย่างมีเหตุผล
4.4 ส านักคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ (2541 : 34) ได้ก าหนดขอบข่ายของ
คุณธรรม จริยธรรม ที่จ าเป็นการด ารงชีวิตไว้ว่า คุณธรรม จริยธรรม ที่จ าเป็นในการด ารงชีวิตของคนไทย
ได้แก่ ความมีเมตตากรุณา ความมีระเบียบวินัย ความรับผิดชอบ ความซื่อสัตย์ ความเสียสละไม่เห็นแก่ตัว
ความประหยัด และความกตัญญูกตเวที ซึ่งจัดหมวดหมู่ได้ 2 ประการ คือ
1. ความไม่เห็นแก่ตัว ซึ่งได้แก่ การแบ่งปัน ความปรารถนาดี เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม
มากกว่าส่วนตัว ความเมตตากรุณา และความกตัญญูกตเวที
2. ความรับผิดชอบ ซึ่งได้แก่ ความมุ่งมั่นตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ด้วยความผูกพัน พากเพียร
ละเอียดรอบคอบ ความซื่อสัตย์ต่อหน้าที่ เคารพกฎระเบียบ มีวินัยในตนเอง ความตรงต่อเวลา และการ
ยอมรับผลการกระท าของตนเองเสมอ
4.5 กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศนโยบายที่จะเร่งรัดการปฏิรูปการศึกษา โดยยึดคุณธรรม
น าความรู้สร้างความตระหนักส านึกคุณค่าของความสมานฉันท์ สันติวิธี วิถีประชาธิปไตย โดยการพัฒนา
คนให้เป็นคนดี มีความรู้ และอยู่ดีมีสุข ดังนี้
1) ขยัน คือ ความเพียรพยายามท าหน้าที่การงาน สู้งานไม่ท้อถอย ตั้งใจอย่างจริงจัง
2) ประหยัด คือ อยู่อย่างเรียบง่าย พอเพียง ไม่ฟุ่มเฟือย ระมัดระวังรายจ่ายของตนที่จ าเป็น
3) ซื่อสัตย์ คือ มีความประพฤติตรงต่อหน้าที่ จริงใจ ไม่คดโกง
4) มีวินัย คือ ปฏิบัติตนอยู่ในกฎระเบียบแบบแผนข้อบังคับรวมถึงต่อตนเองและสังคม
5) สุภาพ คือ อ่อนน้อมถ่อมตน มีสัมมาคารวะ เรียบร้อยทั้งกาย วาจา ใจ และมีมารยาท
6) สะอาด คือ รักษาร่างกาย ที่อยู่อาศัยและสิ่งแวดล้อม ท าจิตใจให้แจ่มใส สวยงาม