Page 97 - sarzaminman 83 mehr 95
P. 97
ياهتياور
يخيرات
)سانشناتساب(یئادنو دلایم
سح ار گرم ي هياس نانمشد ،دوش يم هديد ملايع هاپس رادخاش ياهدوخهلاك يتقو نایوجگنج
رد يرايسب تشحو و سرت ناريا رد يملايع هاش »هتنوخن کورتوش« هاپس .دننك يم
هب یارب نيرهنلا نيب بونج رد یرايسب ناياورنامرف و ناهاش .تسا هتخيگنارب نادور نايم
رگيدكي اب گنج رد ملايع و دَكَا ،لباب ،روشآ ؛دنتسه راكيپ لاح رد تخت و جات ندروآ تسد
اب نامز نيمه رد »کانيشوش نيا کاهليش« شرسپ و کورتوش .دننك یم ناريو ار اه یدابآ
،»يكورتوش« نادناخ ناهاش اه نآ .دنزات يم برغ و قرش يوس هب ناشرادخاش نايوجگنج رادــــخاـش
و ميدق ملايع نتفاي ناياپ اب هك يا هرود ،دنتسه هنايم ملايع ي هرود زا هلسلس نيموس
و ناشنا هاش« ار دوخ ،هلسلس ناهاش و دوش یم زاغآ ملايع خيرات ترتف ی هرود نيمود
نادناخ و م.ق1400ات1500 لاس زا »يئونيديك« نادناخ اه نآ زا شيپ .دنمان يم »شوش ،کانيشوش نيا کاهليش و هتنوخن کورتوش
یكورتوش گرزب نادناخ ماجنارس و دندوب راك رس رب م.ق1200ات 1400 لاس زا »یكلاه هگيا« ياه تموكح هك دندوب يرسپ و ردپ
.دنيشن یم ملايع تنطلس ريرس رب دلايم زا شيپ 1205 لاس رد دندرك طقاس ار نيرهنلا نيب
ناوت اما درک تمواقم »رید« .تخات )یزورما هردب( قرش رد رگید یاهرهش یرایسب و »هدیت« ،»رمشه« ناهجحتفردكور�وش
طوقس رهش .تشادن ار شرکشل و کورتوش مزر و مزع کورتوش هک دندوب ییاه نیمزرس ،راگزور نآ ملایع رب یملایع هاش ؛تسا شیپ لاس 200 و رازه هس دودح
سرد و دتفا اه یلباب ناج هب ساره هک نآ یارب و درک ًلاامتحا هک کتیهآ .تشاد رس رد ار نانآ حتف یادوس .دراد یمرب ماگ شوش رد لیبنزاغچ تاروگیز یاه هلپ
کاخ اب ،دوــش ریسم یاهرهش رگید یارب یتربع تسخن دصقم ،تشاد رارق زورما ناهفصا یکیدزن رد هک ییاج ؛دسر یم تاروگیز ي هطقن نیرت عفترم هب
یاتسور و یدابآ 500 رس رب هک ییلاب .دش ناسکی دوخ شترا هب وا .دوب یملایع هاــش یاه یبلط هاج نادزیا شوگ هب شیادص و تسا رت کیدزن نامسآ هب
راودا یلباب یاه هتــشاگن رد هک نانچ ،دمآ مه رگید »رادخاش نایوجگنج هاــش« ار دوخ و دوب نئمطم گناب دوخ دزیا هب باطخ ،تاروگیز رب هداتسیا .دسر یم
هوک زا هبارا و بسا اب رادخاش نازابرس« :تسا هدمآ دعب رس رب رادخاش ياهدوخ هلاک وا نازابرــس ؛دیمان یم نیمزرس تسود ،کانیــشوش نیا دزیا« :دراد یم رب
دباعم مامت میانغ )هتنوخن کورتوش( وا ،دندش ریزارس تشحو و سرت ،کورتوــش ندمآ اب و دنتشاذگ يم .تسا »کانیــشوش نیا شوتوله« وا مان ؛»دوب نم
.»درب ملایع هب دوخ اب ار ناش ییاراد و دوبر ار نایوجگنج رادولج یسک .دندنکفا ناتساب ناهج رب نآ یاقب شا هون و وا فلخ دنزرف هک یا هلسلس راذگناینب
مادنا رب هزرل و دیسر لباب هب کورتوش تاحوتف ربخ ،هتنوخن .نوراک شورخرپ دور یتح ،دوبن وا رادخاش ناتساب ناهج تسخن تردق هب و دننک یم نیمضت ار
یاه هزاورد وا .تخادنا لباب هاش ،»هَنیّدیا موش هَبَبَز« نوراک دور زا ار شنایرکــشل زا رفن 415ورازه هــس شوتوله .»يکورتوش«ي هلسلس ؛دننک یم شلدب
دناوخ ارف ار شنایاورنامرف و نارواشم و تسب ار رهش اهرهش ،درک حتف ار ور شیپ قطانم کت کت ،دنارذگ دنیزگ یم رب شرسپ یارب ار »هتنوخن کورتوش« مان
اما ،دنشیدنیب يا هراچ کورتوش موجه لباقم رد ات .درک ادج نت زا ار ناش ناهاش جات و رس و دز شتآ ار تسرد دیشروخ دزیا« هک تسا یسک یانعم هب هک
شوش هاگشياين يامن هرقن یصخشمان رادقم و )مرگولیک 1620( نلاات 54 دنزرف زا هرازه کی زا سپ ار ملایع تسکش ماقتنا ات هاش ربارب رد لباب ياه هزاورد و دوب هتشذگ راک زا راک و قرش رد دوخ تاحوتف زا تــسمرس کورتوــش هدروآ رب ار ردــپ عقوت هک یدنزرف .»هدرک شتیاده
شوش ي هپت رب،دندوب تردق رس رب يملايع ناهاش هك ينامز رد ریداقم و اه یــساک تختیاپ »یوزلک یروک رود« زا رهش ،لامش ریسم ی همادا رد .دریگب »گرزب نوگراس« کورتوش .درواین تمواقم بات شنایوجگنج و ملایع تختیاپ هــب ،شــتخت و جاــت ورملق شرتــسگ دوخ نامز ناهاــش نیرتردتقم زا یکی هب و دنک یم
رد ار املا يونابدزيا هك شقن نيا .تشاد رارق نايملايع هاگشياين
یرجآ ی هراويد رب ،دهد يم ناشن امرخ تخ رد زا تظافح لاح شوش هب »یپوا« و دَکَا ،راپیس زا لاط و هرقن یتوافتم و دنامن بیصن یب دَکَا و لباب تشونرس زا زین »راپیس« هب تخت زا ار لباب هاش ،رهــش هب ندش دراو اب هتنوخن ؛دراد رس رد یرگید یادوــس راب نیا و ددرگ یمزاب »کانیشوش نیا کاهلیش« شرسپ و دوش یم لدب
هدش راركت بوانت هب ،درم ـواگ شقن اب هارمه هاگشياين
اهرجآ ،اهریشمش نوچ زین رگید مئانغ ؛دتسرف یم هتفرگ تمینغ هب رهش نیا زا »نیسماران دوبدای گنس« دوب یساک کی هک »یخا نیدن لیلنا« وا .دیشک نیمز 3176 رد وا .لــباب حــتف و برغ هب یــشکرکشل جوا هب ار رادتقا نیا و دهد يم شرتسگ ار ردپ تاحوتف
نامه ای اهورودوک ،بوچ ،سابل ،یسم ی)اه شمش( هتنوخن کورتوش یگنج تمینغ نیرت مهم اما ،دش ار »هتنوخن ریتوک« دوخ رسپ و دیزگرب یهاش هب ار رب ،)م.پ1160 لاــس( شیپ لاــس يدنمتردق هاشداپ ود ،کاهلیش و کورتوش .دناسر يم
كانيشوش نيا دبعم یلاط یاج زین هریغ و یگنس یاه هحول ،یزرم یاه گنس 1792( »یبارومح نوناق دوبدای نوتس کت« کش یب .درک لباب دهعیلو »لِباب« تــموکح اب راکیپ یانرــُس و ناشنا هاش« ار دوخ هک دنتــسه ناتساب ناریا رد
،ميسانش يم ليبنزاغچ مان هب ار نآ هك کانيشوش نيا دبعم
اب هارمه لاط رتشگنا نيا .تسا هدوب ملايع ي هرود يانب نيرت مهم تسرهف نیا رد صخــشم روط هب هک دنتشاد دوخ و درب شوش هب دوخ اب ار نآ هک تــسا )م.ق1750 ات هب تسدرود ییایور لباب حتف .دمد یم هاش ،اه نآ زا شیپ هک یبقل ،دنا هدرک یفرعم »شوش
یكيدزن رد و دودحم رايسب یاضف کي رد رگيد يايشا زا يرايسب .تسا هدش دای اه نآ زا اما ،دنا هدماین .درک دوخ نویدم ار خیرات گرزبنوگراسزاماقتنا هاشداپ ،وا زا شیپ یمک .دیسر یم رظن نرق کی زا شیب »یکلاه یگیا« نادناخ زا »هتیکرَّتَا«
و ناملبم یاياقب لاامتحا ءايشا نيا .تسا هدش فشك دبعم نيا
یليلد هب یهورگ تروص هب شيپ لاس 3200 هك تسا دبعم یاياده لامش و برغ و قرش زا دوبدای یاه گنس جیردت هب لباب حتف و دوب هدــشن مامت ،کورتوــش هاش راک نادروشآ« ینعی ،روشآ ندمت زا شبیقر .دوب هدیزگرب دوخ یارب شیپ
دنا هدش هداد رارق دبعم یكيدزن رد یفخم یياج رد مولعمان لبابردشروش هب لیدبت شوــش و دندمآ يم نایملایع تختیاپ هب اه لاــس .درک يمن شا یضار دوب هتسناوت )م.ق1133 ات 1179( »لوا
گرزب دنزرف ،کورتوش هک نآ اب .تفرگ یمن مارآ لباب هرطیس هب و حتف زا یدامن هک دوب هدش اه نآ زا یلگنج »گرزب نوگراس« ،نآ زا شیپ گنچ هب ار لباب لامش زا ییاه شخب حتفیادوس
لباب رد دهعیلو ناونع هب ار هتنوخن ریتوک ینعی دوخ میانغ نیا هتبلا .دندوب فلتخم یاه نیمزرس ندمآ رد تسکش ار وا دادجا دوب هتسناوت مامت حتف کورتوــش يلو دروآ ي ا هدنامرف و هدومزآراک يیوجگنج هتنوخن کورتوش
»یخا نیدن لیلنا« و وا نــیب راکیپ ،دوب هدرک بصن وا ؛دوبن کورتوش تاحوتف درواتــسد اهنت ،نیدامن وا .دوب ماقتنا ناــمز لااح و دهد .تساوخ يم ار نیمزرــس نیا و ییاــشگروشک رد وا لوا مدــق .دوب اناوت رایــسب
بوصنم هاش شروش بجوم تیاهن رد هک تشاد همادا ،دروآ تــسد هب اهراکیپ نیا زا مه ار یتفگنه تورث »دَکَا« رهش ات درک لامــش مزع ،رادخاش نازابرس یاورنامرف حتف ،شنادناخ هــب تردــق و رادتقا ندــنادرگزاب
و دوخ ،وا شروــش یفلات هب کورتوش .دش لباب رد کورتوــش زا هدنام ياج هب یا هبیتک رد لاثم یارب ســیدنت« و دــبوک مــه رد ار هخرک دور زا ار شنازابرس راب نیا شا ینارمکح ورملق قرش رد هک دوب ییاه نیمزرس
کاخ اب ار یلباب دباعم زا یرایــسب ،ریتوک شرــسپ دودح ،لاط یصخشمان رادقم وا هک تسا هدمآ هتنوخن دنک دوخ نآ زا ار »وــسوتشینم »رید« رهش یوس هب و داد روبع ،»منهــش« ،»رونهوه« ،»کتیهآ« .دوب هتفرگ رارق
97 يخيرات ياه تياور . يسانش ناريا همانهام . نم نیمزرس 96
؛دنا هتسناد ملايع ي هرود هب قلعتم ار سيدنت نيا | رادخاش دوجوم
شيپ لاسرازه راهچ لاامتحا هك مورتكلا سنج زا و يرتم يتناس 15 يسيدنت
دهد یم ناشن ار یرادخاش یياروام دوجومو تسا هدش هتخاس