Page 109 - ACILIM TURKCE DERS KITABI 1.qxd
P. 109
8.E DÝL BÝLGÝSÝ
1. ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (Olumsuz)
Türkçede, fiillerde olumsuzluk “-ma, -me” ekiyle yapýlýr. “-ma, -me” þimdiki zamanda ses daralmasýndan dolayý
“-mý, -mi, -mu, -mü” þekline dönüþür.
a, ý : -mý e, i : -mi o, u : -mu ö, ü : -mü
Ben çalýþ mý -yor-um çiz mi -yor-um oku mu -yor-um gül mü -yor-um
Sen çalýþ mý - yor - sun çiz mi - yor - sun oku mu - yor - sun gül mü - yor - sun
O çalýþ mý - yor çiz mi - yor oku mu - yor gül mü - yor
Biz çalýþ mý -yor-uz çiz mi -yor-uz oku mu -yor-uz gül mü -yor-uz
Siz çalýþ mý - yor - sunuz çiz mi - yor - sunuz oku mu - yor - sunuz gül mü - yor - sunuz
Onlar çalýþ mý - yor - lar çiz mi - yor - lar oku mu - yor - lar gül mü - yor - lar
2. ÞÝMDÝKÝ ZAMAN (Soru)
Türkçede, soru eki -mý (-mi, -mu, -mü)dýr. Þimdiki zamanda bunun sadece “-mu” þekli kullanýlýr.
Ben çalýþýyor muyum? çiziyor muyum? okuyor muyum? gülüyor muyum?
Sen çalýþýyor musun? çiziyor musun? okuyor musun? gülüyor musun?
O çalýþýyor mu? çiziyor mu? okuyor mu? gülüyor mu?
Biz çalýþýyor muyuz? çiziyor muyuz? okuyor muyuz? gülüyor muyuz?
Siz çalýþýyor musunuz? çiziyor musunuz? okuyor musunuz? gülüyor musunuz?
Onlar çalýþýyorlar mý? çiziyorlar mý? okuyorlar mý? gülüyorlar mý?
Soru Olumlu Cevap Olumsuz Cevap
Sen çalýþýyor musun? Evet, ben çalýþýyorum. Hayýr, ben çalýþmýyorum.
O çalýþýyor mu? Evet, o çalýþýyor. Hayýr, o çalýþmýyor.
Siz çalýþýyor musunuz? Evet, biz çalýþýyoruz. Hayýr, biz çalýþmýyoruz.
Onlar çalýþýyorlar mý? Evet, onlar çalýþýyorlar. Hayýr, onlar çalýþmýyorlar.
109
