Page 15 - เสื่อกกบางสระเก้า จันทบุรี
P. 15
~ 12 ~
ประโยชนจากภูมิปญญาทองถิ่น
ปจจุบันนี้ แตละพื้นที่ไดนําเอาภูมิปญญาทองถิ่นของตนเองออกมาใชประโยชน
ในดานตางๆ มากมายเพื่อเปนการสรางงาน สรางอาชีพ สรางรายได ใหกับคนใน
ชุมชนและแพรหลายไปยังชุมชนใกลเคียง ภูมิปญญาทองถิ่นจึงเปนปจจัยพื้นฐาน
รองรับการวางงานและชวยแกปญหาเศรษฐกิจไดสวนหนึ่ง จะเห็นไดจากวิกฤต
เศรษฐกิจของประเทศที่ผานมามีบุคคลที่ถูกเลิกจางงานเปนจํานวนมาก ไดอาศัย
ภูมิปญญาทองถิ่น สรางงาน สรางอาชีพใหม มีรายไดใหกับตนเองและชุมชน
การทอเสื่อกกที่ตําบลบางสระเกาก็เชนกัน เปนมรดกที่สืบทอดกันมา สามารถ
แกปญหาเศรษฐกิจไดเหมือนกัน จะเห็นไดเดนชัดเมื่อประมาณป พ.ศ. 2533 ตําบล
บางสระเกามีการเปลี่ยนแปลงไปอยางมาก สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงมาจากการนํา
พื้นที่เพาะปลูกไปขุดเปนบอเลี้ยงกุงกุลาดํา ซึ่งเปนอาชีพใหมที่ชาวบานเห็นวาสราง
รายไดดีกวาอาชีพอื่น ในระยะแรกๆ ก็ประสบความสําเร็จ ตอมาเมื่อชาวบานขยาย
พื้นที่เลี้ยงกุงกุลาดําออกไป ยอมเปนการทําลายธรรมชาติ เมื่อธรรมชาติถูกทําลาย
มากจึงสงผลกระทบตออาชีพการเลี้ยงกุง ชาวบานแทบทุกครัวเรือนเริ่มมีหนี้สิน
นับเปนวิกฤตอยางหนึ่งของตําบลบางสระเกา
ในขณะนั้นเปนชวงจังหวะที่ นางสุริยา แกนจันทร ประธานกลุมทําเสื่อกกสุริยา
บางสระเกา ไดพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑจากเสื่อกก กลายเปนสินคาสงออก
ตางประเทศได จึงกระจายงานใหกับคนในชุมชนใหมีรายได สามารถลดปญหาเรื่อง
หนี้สินของชาวบานบางสวนได ทําใหชาวบานเห็นประโยชนของการนําภูมิปญญา
ทองถิ่นมาใช อีกแงมุมหนึ่งก็เปนการอนุรักษและรักษาภูมิปญหาทองถิ่นไวเปนมรดก
สืบทอดใหกับลูกหลานรุนตอไปนําไปพัฒนา สรางงาน สรางรายได ใหกับตนเองและ
ชุมชนตอไป
เสื่อกกจันทบูรที่ตําบลบางสระเกา มีความโดดเดนดวยคุณลักษณะ ดังนี้
1. ใชเสนเอ็นที่ผลิตจากเสนใยของปอกระเจาเปนเสนยืนในการทอเสื่อ ทําให
ผืนเสื่อมีความสม่ําเสมอ เหนียว แนน คงทน ไมคลอนตัวตามสภาพอากาศ เชน
อากาศรอนเสื่อจะไมยืดตัว อากาศเย็นเสื่อจะไมหดตัว เปนตน
2. กระบวนการและขั้นตอนการผลิตมีความประณีต ตั้งแตการคัดเลือกวัตถุดิบ
จากธรรมชาติ คุณสมบัติของวัตถุดิบมีความแตกตางจากที่อื่นอันเนื่องจากสภาพพื้นที่
วัตถุดิบจากธรรมชาติบางอยางเปนพืชเฉพาะถิ่นซึ่งในบางพื้นที่ไมสามารถปลูกได