Page 52 - การใช้พลังงานไฟฟ้าในชีวิตประจำวัน 2

44

เรื่องที่ 3 สายดินและหลักดิน

1. สายดิน (Ground Wire)

สายดิน คือ สายไฟที่ตอเขากับเครื่องใชไฟฟา โดยการตอลงดิน เพื่อใหสายดิน

เปนตัวนํากระแสไฟฟาที่อาจเกิดการรั่วไหล จากเครื่องใชไฟฟาลงสูพื้นดิน เปนการปองกันไมให

ไดรับอันตรายจากกระแสไฟฟา

สวนปลายของสายดินจะถูกฝงไวในดิน ดวยการรวมสายดินจากทุกจุดภายในบาน

มาไวที่ตูควบคุมไฟฟา และตอสายอีกเสนจากตูควบคุมไฟฟาลงสูพื้นดิน สวนที่ถูกฝงไวในดิน

จะเปนแทงทองแดงเปลือย ไมมีฉนวนหุม ยาวประมาณ 6 ฟุต เรียกวา “หลักดิน” เนื่องจาก

ดินมีความชื้นอยูเสมอ จึงทําใหเกิดความตานทานไฟฟาต่ํา กระแสไฟฟาจึงไมไหลมาทําอันตราย

สายดินมีไวเพื่อปองกันอันตรายที่เกิดจากไฟช็อตหรือไฟรั่ว เพราะหากเกิดไฟช็อต

หรือไฟรั่วขณะที่ใชงานอุปกรณชิ้นนั้น กระแสไฟจะไหลเขาสูสวนที่เปนโลหะ ซึ่งถาสัมผัสโลหะ

ของอุปกรณนั้น โดยที่ไมมีการติดตั้งสายดินไว กระแสไฟฟาทั้งหมดก็จะไหลเขาสูตัวผูใช

เครื่องใชไฟฟา อาจทําใหไดรับอันตรายและเสียชีวิตได แตถาที่บานมีการติดตั้งสายดินไว

กระแสไฟฟาเหลานั้น ก็จะไหลผานเขาไปที่สายดินแทน อันตรายตาง ๆ ที่เกิดจากไฟช็อตหรือไฟรั่ว

ก็จะไมเกิดขึ้น ที่เปนเชนนี้เพราะวา สายดินทําหนาที่เหมือนทอน้ําลนของอางลางจานในครัว

เมื่อเปดน้ําจนถึงทอน้ําลนแลว น้ําก็จะไหลออกมาตามทอนั้น น้ําจึงไมลนอาง

2. หลักดิน (Ground Rod)

หลักดิน คือ อุปกรณที่ทําหนาที่นํากระแสไฟฟาที่รั่วไหลจากเครื่องใชไฟฟาผาน

สายดินลงสูพื้นดิน โดยหลักดินจะมีลักษณะเปนแทงทรงกระบอก เสนผานศูนยกลาง 16 มิลลิเมตร

และยาวไมนอยกวา 2.4 เมตร ทําจากวัสดุที่ทนการผุกรอน เชน แทงทองแดงหรือแทงแมเหล็ก

หุมทองแดง เปนตน โดยหลักดินเปนองคประกอบที่สําคัญของระบบสายดิน ดังนี้

1) เปนอุปกรณปลายทางที่จะทําหนาที่สัมผัสกับพื้นดิน

2) เปนสวนที่จะทําใหสายดินหรืออุปกรณที่ตอลงดินมีศักยไฟฟาเปนศูนยเทากับดิน

3) เปนเสนทางไหลของประจุไฟฟาหรือกระแสไฟฟาที่จะไหลลงสูพื้นดิน

4) เปนตัวกําหนดคุณภาพ อายุความทนทาน และความปลอดภัยของระบบการตอ

ลงดินในระยะยาว