Page 46 - TEKNOLOJİ VE TASARIM 8.SINIF DERS KİTABI
P. 46
İNSAN VE ÇEVRE ETKİLEŞİMİ
TEKNOLOJİ VE TASARIM
İnsanoğlu yeryüzünde ortaya çıktığı günden beri doğal çevrenin bir parçası olmakla kalmamış
zamanla onu şekillendiren bir unsur halini almıştır. İnsan çevreden etkilendiği gibi onu doğrudan
değiştiren bir varlıktır.
Örneğin; insanın iklim koşullarına uygun yaşam tarzı seçmesi doğanın baskın olduğu bir durumken,
yeni yerlere ulaşmak için yollar açması insanın baskın olduğu bir durumdur. Ancak modern insan
günümüzde etkilenen konumundan sıyrılıp bütünüyle etkileyen konumuna geçmiştir. İnsanların ve
diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde
bulundukları, fiziki, doğal ve kültürel ortama çevre denir.
İnsanların etkilediği ancak değiştirmediği alanlar doğal çevre (bozulmamış çevre), toplumun
gereksinimlerini karşılayabilmek amacıyla doğal kaynakları kullanmaları, teknolojiler geliştirerek
ekonomik değerde ürünler meydana getirmeleri ve bu ürünlerin üretimi veya tüketimi sonrasında
meydana getirdikleri atıklar ile doğal çevrenin yapısında oluşan değişiklerle meydana gelen
çevreye ise Yapay Çevre (bozulmuş çevre) denir. Çevre ya da coğrafyadaki adıyla doğal ortam
diğer bütün canlılarla birlikte “Ekosistem” adını alır.
Ekosistem adından da anlaşılacağı gibi büyük bir sistemdir. Bu sistemin hem doğal çevreden
kaynaklı unsurları hem de canlıların oluşturduğu parçaları vardır. Ekosistemi oluşturan parçaların
birinin ortadan kalkmasıyla doğal ortamda çok büyük değişimler ortaya çıkar. Bu
duruma bozulma denir.
Örneğin bir yöredeki bütün yırtıcı kuşların öldürülmesi, alanda fare sayısının hızla artmasına, fare
sayısının artması diğer bitki ve canlıların fareler tarafından yok edilmesine neden olacağı için
ekosistemdeki bozulmalar büyük bir reaksiyona neden olmaktadır.
Mimari, binaları ve diğer fiziki yapıları (okul, gökdelen vb) tasarlama ve kurma sanatı ve bilimidir.
İnsanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, dinlenme, çalışma, eğlenme gibi eylemlerini
sürdürebilmelerini sağlamak üzere gerekli mekânları, işlevsel gereksinmeleri ekonomik ve teknik
olanaklarla bağdaştırarak estetik yaratıcılıkla inşa etme sanatıdır.
Mekan, içinde yaşamın gerçekleştiği fizik ortam olarak tanımlanabilir. Mekanın oluşabilmesi ve
üretilebilmesi için yapılara, yaşamın her gün artan çeşitliliği göz önüne alınırsa, oldukça karmaşık
ilişkiler düzeni içinde yapılaşmış fiziki çevreye gereksinme vardır. Mimari tasarımın öznesi olan
yaşam, coğrafi, iklimsel, kültürel, demografik farklılıklar içerir.
Yaratıcı Düşünme Etkinliği
Hareketli Küpler
49