Page 133 - บทคัดย่อการทดลองสิ้นสุด 59 สมบูรณ์

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2559

1. ชุดโครงการวิจัย พัฒนาเทคโนโลยีการผลิตหอมแดงคุณภาพดีเพื่อการส่งออก
2. โครงการวิจัย พัฒนาเทคโนโลยีการผลิตหอมแดงคุณภาพดีเพื่อการส่งออก

3. ชื่อการทดลอง การทดสอบเทคโนโลยีการผลิตหัวพันธุ์หอมแดงพันธุ์ศรีสะเกษปลอดโรค
ใบแห้งในพื้นที่จังหวัดล าพูน
Testing of Technology to Produce Shallot (Allium ascalonicum
L.) Disease - Free of Bacterial Leaf Blight (Xanthomonas

campestris) in Lamphun Provinces
1/
1/
4. คณะผู้ด าเนินงาน ลาภิสรา วงศ์แก้ว สุทธินี ลิขิตตระกูลรุ่ง
1/
วิทยา อภัย พรรณผกา รัตนโกศล 2/
5. บทคัดย่อ
หอมแดง (Allium ascalonicum L.) เป็นพืชเศรษฐกิจที่ส าคัญของไทย ภาคเหนือตอนบน
ปลูกมากที่จังหวัดพะเยา ล าพูน และเชียงใหม่ มีพื้นที่ปลูก 41,623 ไร่ ส าหรับจังหวัดล าพูนปลูกมากที่
อ าเภอบ้านโฮ่ง อ าเภอลี้ และอ าเภอป่าซาง มีพื้นที่ปลูก 3,112.25 ไร่ จากการเสวนากับเกษตรกรผู้ปลูก
หอมแดงในอ าเภอบ้านโฮ่ง พบการระบาดของโรคใบแห้งที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Xanthomonas

campestris ซึ่งติดไปกับหัวพันธุ์ โรคนี้ท าความเสียหาย 50 ถึง 70 เปอร์เซ็นต์ ของพื้นที่ ท าให้ผลผลิตลดลง
จ าเป็นต้องใช้สารเคมีป้องกันก าจัดมาก ตลอดจนสารเคมีตกค้างในผลผลิตเกินค่าความปลอดภัย (MRL)
วัตถุประสงค์เพื่อน าเทคโนโลยีการป้องกันก าจัดโรคพืชโดยวิธีผสมผสานในการลดการใช้สารเคมีการผลิต

หอมแดงเพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและปลอดภัยจากสารพิษ ตลอดจนเป็นแหล่งของหัวพันธุ์ที่ปลอด
โรค ผลการด าเนินงานพบว่า 1. ศึกษาหาเชื้อปฏิปักษ์และสารเคมีที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมเชื้อ
แบคทีเรีย X. campestris สาเหตุโรคใบแห้งของหอมแดงในอาหารเลี้ยงเชื้อ NA พบว่าสารปฏิชีวนะ
bacteriamycin อัตรา 1,000 ppm ดีที่สุด รองลงมา คือ copper hydroxide อัตรา1,000 ppm ส่วน
เชื้อแบคทีเรีย Bacillus subtilis และเชื้อรา Trichoderma harzianum ทุกอัตราไม่มีประสิทธิภาพใน

การป้องกันก าจัดเชื้อแบคทีเรีย X. campestris 2. หาวิธีการควบคุมเชื้อแบคทีเรีย X. campestris
สาเหตุโรคใบแห้งของหอมแดงในเรือนทดลองพบว่าสารปฏิชีวนะ bacteriamycin มีประสิทธิภาพในการ
ป้องกันก าจัดโรคใบแห้งของหอมแดงดีที่สุดมีเปอร์เซ็นต์การเกิดโรคต่ าสุด 24.34 รองลงมาคือสารเคมี

copper hydroxide 28.53 Trichoderma harzianum 28.73 และ Bacillus subtilis 30.10
ซึ่งแตกต่างอย่างมีนัยส าคัญกับชุดควบคุม 55.42 3. การป้องกันก าจัดโรคใบแห้งของหอมแดงในแปลง
เกษตรกร 3.1 ผลการวิเคราะห์ธาตุอาหารพืชในดินก่อนและหลังการปลูกหอมแดง พบว่าผลการวิเคราะห์
ธาตุอาหารพืชก่อนและหลังการปลูกพืชในกรรมวิธีเกษตรกรและกรรมวิธีทดสอบมีเนื้อดินร่วนปนทรายมี

pH 6.0-7.8 อินทรียวัตถุ 0.67 ถึง2.28 เปอร์เซ็นต์ ธาตุอาหารหลัก (N, P, K, Ca, Mg) ธาตุอาหารรอง (Fe, Mn, Zn, Cu)
เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของพืชแต่ขาดธาตุโบรอน แนะน าพ่นบอแรกซ์ 3.2 การประเมินความรุนแรง
ของโรคใบแห้ง (X. campestris) ของหอมแดงในฤดูแล้งและฤดูฝน พบว่าก่อนการเก็บเกี่ยวหอมแดง

________________________________________________
1/
ส านักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1
2/ ศูนย์วิจัยพืชสวนสุโขทัย สถาบันวิจัยพืชสวน