Page 315 - บทคัดย่อการทดลองสิ้นสุด 59 สมบูรณ์

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2559

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยวัตถุมีพิษการเกษตรจากสารธรรมชาติจากพืช
2. โครงการวิจัย วิจัยวัตถุมีพิษการเกษตรจากสารธรรมชาติจากพืช

3. ชื่อการทดลอง วิจัยหากลุ่มสารส าคัญในสารสกัดน้อยหน่า ที่มีฤทธิ์ในการควบคุมหนอน
ใยผัก
Study on Active Substance Group in Annona squamosa L.
Extract Effecting on Plutella xylostella L. control
1/
1/
4. คณะผู้ด าเนินงาน ภัควรินทร์ ศานติธีรโรจน์ พรรณีกา อัตตนนท์
1/
ณัฐพร ฉันทศักดา
5. บทคัดย่อ
การวิจัยสารสกัดน้อยหน่า เพื่อหากลุ่มสารส าคัญที่มีฤทธิ์ในการควบคุมหนอนใยผัก ท าโดยการสกัด

กลุ่มสารกึ่งบริสุทธิ์ จากใบและเมล็ดน้อยหน่า ด้วยตัวท าละลายต่างๆ ได้แก่ hexane, chloroform,
methanol และน้ า พบว่า สารออกฤทธิ์มากที่สุดจากเมล็ดน้อยหน่า มี 2 ส่วน คือ น้ ามันสีเหลือง และสาร
ข้นหนืดสีน้ าตาลแดง ซึ่งให้ผลการตายของหนอนใยผัก 92.3 และ 94.8 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ ส่วนสารออกฤทธิ์
มากที่สุดจากใบน้อยหน่า คือ น้ ามันสีเขียว เมื่อทดสอบชนิดของกลุ่มสารทางพฤกษเคมีด้วยน้ ายาทดสอบ

ต่างๆ พบว่า น้ ามันจากใบและเมล็ดน้อยหน่า มีสารเด่นเป็นสารกลุ่ม terpenoids ส่วนสารข้นหนืด
สีน้ าตาลแดง จากเมล็ดน้อยหน่า มีสารเด่นเป็นสารกลุ่ม alkaloids ซึ่งตรวจหาต าแหน่งของสารส าคัญ
ดังกล่าวด้วยวิธี HPTLC ตรวจวัดที่ความยาวคลื่น 215 nm โดยใช้วัฎภาคเคลื่อนที่ (mobile phase)

toluene/methanol/ethyl acetate/acetic acid (10/3/10/0.5) เวลาในการ develop 10 นาที แล้วใช้
น้ ายาพ่น anisaldehyde sulfuric acid และน้ ายาพ่น dragendroff ’s reagent พบสาร terpenoids
ในน้ ามันจากทั้งใบและเมล็ดน้อยหน่า เด่นที่ Rf 0.81 และพบสาร alkaloids เด่นที่ Rf 0.50 ในสารข้นหนืด
สีน้ าตาลแดงจากเมล็ดน้อยหน่า จึงท าการศึกษาและเปรียบเทียบเอกลักษณ์โครมาโทกราฟี (HPTLC
fingerprint) ของใบและเมล็ดน้อยหน่า 3 พันธุ์ ได้แก่ น้อยหน่าฝ้าย (เนื้อ) สีเขียว น้อยหน่าญวณ (หนัง)

สีเขียว และน้อยหน่าเพชรปากช่อง พบว่าสามารถตรวจสารส าคัญที่ต าแหน่ง (Rf) ดังกล่าวได้ และให้ผล
เอกลักษณ์โครมาโทกราฟี (HPTLC fingerprint) ของสารส าคัญไม่แตกต่างกัน ท าให้สามารถน าวิธีการ
ดังกล่าวไปใช้ควบคุมคุณรูปวัตถุดิบและพัฒนาผลิตภัณฑ์น้อยหน่าต่อไป

______________________________________
1/ กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร