Page 706 - บทคดยอการทดลองสนสด 58 สมบรณ_Neat

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาถั่วเหลือง
2. โครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและการนำไปใช้ประโยชน์

ของถั่วเหลือง

3. ชื่อการทดลอง การศึกษาระยะระหว่างแถวและจำนวนประชากรที่เหมาะสมสำหรับ
ปรับใช้กับรถแทรกเตอร์ขนาดเล็กในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต

ถั่วเหลือง

Study on Row Spacing and Population Density Appropriate
for Compact Tractor Using to Increase Productivity of Soybean

Production

4. คณะผู้ดำเนินงาน อานนท์ มลิพันธ์ สถาพร ใส้พงษ์ 1/
1/
สมชาย ผะอบเหล็ก 2/

5. บทคัดย่อ
การปรับใช้กับรถแทรกเตอร์ขนาดเล็กเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตถั่วเหลืองและลดแรงงาน

ในการผลิต วางแผนการทดลองแบบ Randomized Complete Block Design (RCB) จำนวน 6 ซ้ำ
ปลูกถั่วเหลืองพันธุ์ลพบุรี 84-1 ประกอบด้วย ระยะปลูกระหว่างแถวและระยะระหว่างต้น 75 x 10

เซนติเมตร 2 3 4 ต้นต่อหลุม และ 75 x 20 เซนติเมตร 3 ต้นต่อหลุม เปรียบเทียบกับระยะปลูก 50 x 20

เซนติเมตร 3 ต้นต่อหลุม ดำเนินการทดลองที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรลพบุรี อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี
การทดลองในฤดูแล้งและฤดูฝนปี 2557 - 2558 พบว่า การปลูกระยะระหว่างแถว 75 เซนติเมตร

สามารถใช้รถแทรกเตอร์ขนาดเล็กเข้าไปพ่นสารเคมีกำจัดแมลงศัตรูพืชได้ถึงช่วงระยะเริ่มติดเมล็ด (R5)

โดยไม่ทำให้ต้นถั่วเหลืองได้รับความเสียหาย การให้ผลผลิตพบว่า การใช้ระยะปลูก 75 x 10 เซนติเมตร
4 ต้นต่อหลุม ทำให้ได้รับผลผลิตสูงสุดในทุกฤดูปลูก ส่วนการใช้ระยะปลูก 75 x 10 เซนติเมตร 3 ต้นต่อหลุม

ไม่ทำให้ผลผลิตมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับระยะปลูก 50 x 20 เซนติเมตร 3 ต้นต่อหลุม

สำหรับองค์ประกอบผลผลิตพบว่า การใช้ระยะปลูก 75 x 10 เซนติเมตร 3 และ 4 ต้นต่อหลุม ทำให้มี
จำนวนประชากรอยู่ระหว่าง 54,044 - 60,053 ต้นต่อไร่ และ 69,234 - 74,738 ต้นต่อไร่ อัตราประชากร

ที่เพิ่มขึ้นทำให้จำนวนฝักต่อต้นลดลง แต่ไม่ทำให้จำนวนเมล็ดต่อฝักและขนาดเมล็ดลดลง เมื่อคำนวณเป็น
จำนวนฝักต่อไร่ทำให้มีจำนวนฝักเพิ่มขึ้นอย่างเด่นชัด ดังนั้นการปลูกโดยใช้ระยะระหว่างแถว 75 เซนติเมตร

ระยะระหว่างหลุม 10 เซนติเมตร จำนวน 3 - 4 ต้นต่อหลุม ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตถั่วเหลืองและ

เพิ่มผลผลิตต่อไร่ รวมทั้งระยะระหว่างแถว 75 เซนติเมตร สามารถใช้รถแทรกเตอร์ขนาดเล็กเข้าฉีดพ่น
สารเคมีกำจัดวัชพืชและแมลงศัตรูพืชได้รวดเร็วและฉีดพ่นได้สม่ำเสมอเพิ่มขึ้น การใส่ปุ๋ยเคมีพร้อมพูนโคนต้น

รวมทั้งการกำจัดวัชพืชทำได้รวดเร็วมากขึ้น ทำให้ปัญหาการหาแรงงานและค่าจ้างแรงงานลดลง ส่งผลให้
ต้นทุนการผลิตต่อไร่ลดลง

____________________________________________

1/ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรลพบุรี
2/ สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน
639