Page 53 - ไม้แกะสลักล้านนา ปูมผญาสล่าเมือง
P. 53
53
สล่ําแห่งลุ่มน้ําจําง บ้ํานหลุก ตําบลนําครัว อําเภอแม่ทะ จังหวัดลําปําง
งํานไม้แกะสลักรุ่นหลัง
งานแกะสลักไม้ที่ส่ังทาของบ้านหลุกนั้นส่วนใหญ่เป็นงานที่รับมาจากบ้านถวายอีกที ส่วนใหญ่การทางานจะมีทั้งแบบท่ี ลกู คา้ ใหไ้ มม้ าเองและสลา่ ไปหาไมเ้ อง แต่งานท้ังหมดนั้นไม่ได้ทาเสร็จสิ้นทั้งกระบวนการที่ปางไม้ แตเ่ ปน็ การขนึ้ งานและแกะสลกั ตามแบบโดยทไี่ มต่ อ้ งทา สี หรอื ขดั เงา เรยี กวา่ งานดบิ งานแกะสลกั ไมม้ คี วามตอ้ งการมาก โดยเฉพาะในระหวา่ ง พ.ศ. ๒๕๒๘-๒๕๓๕ เป็นปีที่การทาไม้แกะสลักพัฒนาและขยายตัวอย่างรวดเร็วอย่างต่อเนื่อง ใน พ.ศ. ๒๕๓๕ จึงมีการรวมกลุ่มของช่างแกะสลักท่ี บ้านหลุก ทาการแกะไม้เชิงพาณิชย์อย่างเต็มรูปแบบ
3 ต่อมาเมื่อเศรษฐกิจซบเซาโดยเฉพาะเมื่อภาคการส่งออกติดลบสูงสุด ใน พ.ศ. ๒๕๕๘ และยังลดลงอย่างต่อเนื่อง ทาให้
ร้านแกะสลักไม้ท่ีบ้านถวายหลายร้านปิดตัวลง ศนู ยห์ ตั ถกรรมบา้ นถวายซบเซา ซงึ่ สง่ ผลกระทบตอ่ งานแกะสลกั ไมท้ บ่ี า้ นหลกุ ดว้ ย เมอื่ จา นวนการสงั่ สนิ คา้ ลดลง กลมุ่ ผแู้ กะสลกั ไมห้ ลายรายจงึ ผนั ตวั เองไปทา ครกไม้ ทา ใหป้ จั จบุ นั มกี ลมุ่ ทที่ า ครกไมเ้ ฉพาะบา้ นหลกุ หมู่บ้านเดียวถึง ๒๐ ครัวเรือน4
นอกเหนอื จากการแกะสลกั ไมแ้ ละทา ครกไมแ้ ลว้ ยงั มกี ารใชป้ ระโยชนจ์ ากไมด้ า้ นอนื่ ๆ เชน่ การนา ไมเ้ กา่ สว่ นประกอบของ บ้านเก่า มาดัดแปลงใส่ภาพวาดล้านนา และภาพวาดอื่นๆ ตามท่ีตลาดต้องการ และยังมีกลุ่มสล่าท่ีทางานแกะไม้ต่อไม่ไหว เนื่องจากอายุท่ีมากขึ้น เพราะการแกะไม้นั้นต้องใช้พละกาลังมาก จึงหันมาทาตะกร้าจากต้นไคร้ กลายเป็นสินค้าขายดีของชุมชน
ปัจจุบันการสั่งสินค้าไม้แกะสลักลดลง ทาให้หลายๆ คนหยุดทางานแกะสลักไปทางานอื่นๆ แทน สิ่งสาคัญที่สุดคือ คนที่ ทางานแกะสลักต่อจากพ่อครูนั้นหาได้ยากยิ่ง ในอนาคตอาจจะมีคนทางานแกะสลักไม้ลดจานวนลงอย่างน่าใจหายเพราะขาดคน รุ่นใหม่มารับช่วง สืบทอดความรู้ด้านงานแกะสลัก
พ.ศ. ๒๕๖๒ สานักงานวัฒนธรรมจังหวัดลาปาง จึงได้ดาเนินโครงการส่งเสริมเอกลักษณ์และอัตลักษณ์ กลุ่มจังหวัด ภาคเหนอื ตอนบน ๑ กจิ กรรมตามรอยอารยธรรมลา้ นนา เรอื่ งไมแ้ กะสลกั ลา้ นนา โดยดา เนนิ การจดั เกบ็ ขอ้ มลู องคค์ วามรู้ อตั ลกั ษณ์ วิถีชีวิต วัฒนธรรม ครูภูมิปัญญาไม้แกะสลักล้านนา และเผยแพร่ข้อมูลเพ่ือประโยชน์ในการพัฒนาต่อยอดอาชีพไม้แกะสลักต่อไป
3 ฐานเศรษฐกิจ.(๒๘มกราคม๒๕๕๙).สืบค้นจากhttp://www.thansettakij.com
4 ให้ข้อมูลโดยกิ่งดาวสุกมอยสล่าทาครกบ้านหลุก
การกลึงครกไม้
สํานักงํานวฒันธรรมจงัหวดัลําปําง
ไม้แกะสลักล้านนา ปูมผญาสล่าเมือง
