Page 4 - แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาฉบับสมบูรณ์
P. 4
แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2555 - 2558
ประวัติความเป็นมาของอ าเภอปลาปาก
สถานที่ตั้งรกรากของชาวปลาปาก มีความเป็นมาของบรรพบุรุษของชาวปลาปากเดิมมีถิ่นที่อยูํ
ในเขตสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวที่เมืองมหาชัย(อยูํในแขวงค ามํวน) ในยุคสมัยเมื่อพระยากูํแก๎วเป็น
เจ๎าเมือง ได๎ถูกพวกจีนฮํอรุกราน เจ๎าเมืองมหาชัยจึงได๎นิมนต์พระหลวงพํอสมภารและพระน๎องชายชื่อเพียรหาญ
อพยพพลเมืองจ านวนหนึ่งข๎ามมาฝั่งขวาของแมํน้ าโขง ในเขตแดนของประเทศไทย การเดินทางครั้งนั้นได๎มาขอ
อาศัยอยูํกับเจ๎าพรหมมา ซึ่งเป็นเจ๎าเมืองนครพนมในขณะนั้น เจ๎าพรหมมานี้เป็นบุตรของเจ๎าเมืองมหาชัย เมื่อ
อพยพมาถึงบริเวณที่เรียกวํา ทามแคม ซึ่งเป็นบริเวณห๎วยบังขนังในปัจจุบัน เห็นวําเป็นสถานที่อุดมสมบูรณ์
ด๎วยเผือก มัน กลอย ปลาและมีแหลํงน้ าเหมาะสม บริบูรณ์ ส าหรับการท ามาหาเลี้ยงชีพ ทั้งท าเลก็กว๎างขวาง
จึงได๎พากันส ารวจ และตั้งที่พักอาศัย แตํเนื่องจากทามแคมเป็นที่ลุํมน้ าทํวมในฤดูฝน จึงอพยพผู๎คน ขึ้นไปสร๎าง
บ๎านเรือนและวัดอยูํบนที่เนินสูงใกล๎เคียงกับทามแคมนั้น ซึ่งตํอมามีหลักฐานพบวําบริเวณนั้นเป็นบ๎านเรือนร๎าง
วํางเปลําไมํมีผู๎อาศัยอยูํ วัดก็ทรุดโทรมเกําแกํมากมีสภาพปรักหักพัง มีพระทองสัมฤทธิ์ และพระพุทธรูปเกําแกํ
องค์เล็ก ๆ จ านวนหนึ่ง ซึ่งยังหลงเหลือมาจนถึงปัจจุบันนี้ และในวัดก็มีป้ายเป็นตัวอักษรลาวเขียนด๎วยสีด า อําน
แล๎วแปลความได๎วํา “วัดบ๎านนาบุํงทุํงปลาเว๎า”
วัดบ๎านนาบุํงทุํงปลาเว๎านี้ ตํอมาได๎เปลี่ยนชื่อเป็นวัดศรีบุญเรืองเนื่องจากประชาชนได๎มากราบ
ไหว๎บูชาพระทองสัมฤทธิ์ศักดิ์สิทธิ์ท าให๎วัดนาบุํงทุํงปลาเว๎ามีความเจริญรุํงเรืองขึ้น และตํอมาในสมัยพระ
อาจารย์มหาแผลงด ารงต าแหนํงเจ๎าคณะอ าเภอเมืองนครพนม จึงได๎เปลี่ยนชื่อวัดศรีบุญเรืองเป็นวัดคณิตศรธรรม
มิการาม ในปัจจุบัน พระทองสัมฤทธิ์ที่กลําวถึงในต านานนี้มีอยูํจริง และประดิษฐานอยูํที่วัดคณิตศรธรรมมิการาม
ค าวํา “เว๎า” นี้เป็นภาษาท๎องถิ่นซึ่งความหมายก็คือ พูดต านานเกี่ยวกับปลาเว๎ามีประวัติความ
เป็นมาวําบริเวณนี้ในฤดูฝนมีน้ าหลาก จึงท าให๎มีปลาชนิดหนึ่งลักษณะคล๎ายปลาตะเพียนทองมารวมอยูํเป็น
จ านวนมาก และสํงเสียงร๎องอึงคะนึงคล๎ายเสียงคนพูดกัน ชาวบ๎านจึงพากันเรียกขานบริเวณแหํงนี้วํา
ปลาเว๎า (ปลาพูด) ค าวํา “ปาก” นี้ในภาษาถิ่นอีสานเป็นค ากริยาหมายถึง พูด ดังนั้น ปลาปากก็คือ
ปลาพูด หรือ ปลาเว๎านั่นเอง ชาวบ๎านจึงได๎ตั้งชื่อวํา ปลาปากตั้งแตํนั้นมา
ประวัติการตั้งเป็นอ าเภอปลาปาก
ปลาปากเดิมเป็นต าบลหนึ่งขึ้นอยูํกับอ าเภอเมืองนครพนม ตํอมาเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม
พ.ศ. 2507 ทางราชการได๎ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอ าเภอ ประกอบด๎วย 3 ต าบล คือ ต าบลปลาปาก ต าบล
หนองฮีและต าบลกุตาไก๎ได๎แตํงตั้งร๎อยโทวิชัย บุญรัตนผลิน รักษาราชการในฐานะปลัดอ าเภอหัวหน๎าประจ ากิ่ง
อ าเภอปลาปาก ตํอมาเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2514 จึงได๎รับการยกฐานะเป็นอ าเภอปลาปากปาก
ประกอบด๎วย 8 ต าบล ต าบลปลาปาก ต าบลหนองฮี ต าบลกุตาไก๎ ต าบลนามะเขือ ต าบลโคกสูง ต าบล
มหาชัย ต าบลโคกสวําง และต าบลหนองเทาใหญํ (ต าบลหนองเทาใหญํยกฐานะขึ้นเป็นต าบลเมื่อปี 2521)
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอ าเภอปลาปาก หน้า 4