Page 59 - แนวทางการดูแลสุขภาพช่องปาก และการรักษาทางทันตกรรมสำหรับผู้มีภาวะปรีชานบกพร่องเล็กน้อย (Mild Cognitive Impairment) และผู้มีภาวะสมองเสื่อม (Dementia)

ตารางที่ 2 แนวทางการจัดการปญหาและพฤติกรรมท่ีพบบอยในผูปวยท่ีมีภาวะสมองเสื่อม
52
ปญหาและพฤติกรรมที่พบบอย ในผูปวยสมองเสื่อม
แนวทางการจัดการและปองกัน
อาการกระสับกระสาย ไมอยูนิ่ง
- การระบุสาเหตุเปนสิ่งที่สําคัญที่สุดในการจัดการอาการ โดยอาจมา จากความเจ็บปวด ความไมสบายตัว มีสิ่งกระตุนจากสิ่งแวดลอม มากเกินไป เชน เสียง แสง สภาพแวดลอมที่ไมคุนเคย รวมถึงความ กลัว วิตกกังวล และอาจเปนผลขางเคียงของยากลุม anticholinergics, Cholinesterase inhibitors ได
- การจัดการควรแกไขตามสาเหตุ เนนการปรับพฤติกรรม จัดการ สิ่งแวดลอม การสื่อสาร เพื่อใหผูปวยผอนคลาย
- ปรึกษาแพทยเพื่อปรับยา หรือใหยาเพื่อลดอาการ
- ขณะใหการรักษาทางทันตกรรมผูปวยมีอาการกัด เกร็ง ควรหยุด
การรักษาเพื่อความปลอดภัยผูปวย
อาการเคี้ยวและเคนฟน
- มักเกิดจากผลขางเคียงของยากลุม antipsychotics ที่ผูปวยไดรับ ทําใหเกิดการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ
- ควรปรึกษาแพทยเพื่อพิจารณาปรับขนาดยาหรือเปลี่ยนชนิดยา
น้ําลายไหลยอย
- เกิดจากผูปวยมีปญหากลามเนื้อที่เกี่ยวของในการกลืนทําให ไมสามารถจัดการกับปริมาณน้ําลายปกติไดในบางกรณีอาจเปนผล รวมกับการไดรับยาที่มีผลเพิ่มการหลั่งของน้ําลายรวมดวย รวมทั้ง ตําแหนงของศีรษะที่กม และริมฝปากที่ปดไมสนิท ทําใหน้ําลายไหล ออกมานอกชองปาก
- เช็ดทําความสะอาดน้ําลาย เพื่อปองกันการระคายเคืองของผิวหนัง
- ควรไดรับการฝกควบคุมกลามเนื้อและการกลืน
- ปรึกษาแพทยกรณีสาเหตุจากยารักษาโรคเพื่อปรับยา หรือการใชยา
เพื่อลดการสรางน้ําลาย
การกลืนลําบากและการสําลัก
- ตองระวังปญหาการสําลักน้ํา และนํา้ ลายเขาสูทางเดินหายใจ
- โดยการจัดใหผูปวยนั่งในทาที่ศีรษะและลําตัวตั้งตรงที่สุด ที่สามารถ
เขาทํางานได
- ดูดของเหลวอยางตอเนื่องและมีประสิทธิภาพ
- พิจารณาใสแผนยางกันน้ําลาย (rubber dam) ในกรณีผูปวยใหความ
รวมมือ
- ควรมีอุปกรณวัดความอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือด (oxygen
saturation) เพื่อติดตามการเกิดภาวะ hypoxia - ควรไดรับการฝกควบคุมกลามเนื้อและการกลืน