Page 129 - การบูรณาการศิลปะในงานศิลปประดิษฐ์ ทฤษฏีสู่การประยุกต์ โดยผู้ช่วยศาสตราจารย์เสริมศรี สงเนียม
P. 129
การออกแบบเชิิงนิเวัศิ (Eco-design)
การพื้ัฒนางานศิิลปประดิษฐ์์จําเป็นติ้องคิํานึงถึึงผล กระที่บติ่อสิงแวัดล้อมและคิวัามยังย้นในระยะยาวั การผสานแนวัคิดิ การพื้ฒั นาอยา่ งยงั ยน้ (Sustainable Development) เข้ากับการสร้างสรรคิ์งานศิิลป ประดษิ ฐ์์ จงึ เปน็ ประเดน็ สําคิญั ที่ผ่ สู้ รา้ งสรรคิผ์ ลงาน ติ้องติระหนักและให้คิวัามสําคิัญโดยพื้ิจารณ์าติงัแติ่ กระบวันการออกแบบ การเล้อกใช้้วััสดุ กระบวัน การผลิติ ติลอดจนการจัดการของเส่ยที่่เกิดขึน เพื้้อให้งานศิิลปประดิษฐ์์สามารถึติอบสนอง คิวัามติ้องการของผู้บริโภคิในป้จจุบัน โดยไม่ส่งผล กระที่บติ่อที่รัพื้ยากรธ์รรมช้าติิและสิงแวัดล้อม สําหรับคินรุ่นติ่อไป
สูงิ ห์ อนูิ ทรช้โู ติ หวัั หนา้ ศินู ยส์ รา้ งสรรคิก์ ารออกแบบ เพื้้อสิงแวัดล้อม คิณ์ะสถึาป้ติยกรรมศิาสติร์ มหาวัิที่ยาลัยเกษติรศิาสติร์ กล่าวัไวั้วั่า “หลายคิน กล่าวัโที่ษด่ไซึ่เนอร์วั่า เป็นผู้กระติุ้นกิเลส ที่ําให้เกิด การบริโภคิ และใช้้ที่รัพื้ยากร แติ่การออกแบบนันม่ หลายวัิธ์่ เช้่น ออกแบบให้ซึ่่อมแซึ่มได้ ให้ร่ไซึ่เคิิล ง่าย ออกแบบให้กระบวันการผลิติเหล้อเศิษน้อย หร้อแม้กระที่ังให้ใช้้ได้นาน หร้อยังย้น” (ไที่ยรัฐ์ ออนไลน์, 2566 )
การออกแบบเช้ิงนิเวัศิในงานศิิลปประดิษฐ์์เป็น แนวัคิิดสําคิัญที่่สะที่้อนถึึงคิวัามรับผิดช้อบติ่อ สิงแวัดล้อมในยุคิป้จจุบัน โดยมุ่งเน้นการสร้างสรรคิ์ ผลงานที่่คิํานึงถึึงผลกระที่บติ่อสิงแวัดล้อมติลอด วังจรช้วั่ ติิ ของผลติิ ภณ์ั ฑ์์ ติงั แติก่ ารออกแบบที่ย่ ดึ หลกั 4R คิวับคิู่ไปกับการเล้อกใช้้วััสดุที่่เป็นมิติรติ่อ สิงแวัดล้อมและม่คิวัามยังย้น ติลอดจนการนํา นวััติกรรมวััสดุสมัยใหม่มาประยุกติ์ใช้้เพื้้อลดผล กระที่บติ่อสิงแวัดล้อม การผสมผสานแนวัคิิดเหล่าน่ ไม่เพื้่ยงช้่วัยอนุรักษ์ที่รัพื้ยากรธ์รรมช้าติิ แติ่ยังสร้าง มลู คิา่ เพื้มิ และคิวัามแติกติา่ งใหก้ บั งานศิลิ ปประดษิ ฐ์์ ในยคิุ ที่ผ่ บู้ รโิ ภคิใหคิ้ วัามสําคิญั กบั สงิ แวัดลอ้ มมากขนึ
1. แนูวค์ิด 4R
แนูวค์ดิ 4R คิอ้ การปฏิวัิ ติั กิ ระบวันการออกแบบ และการผลิติ โดยเน้นวั่าทีุ่กผลิติภัณ์ฑ์์คิวัร ถึูกออกแบบให้สามารถึหมุนเวั่ยนกลับมาใช้้ ประโยช้นไ์ ดอ้ ยา่ งสมบรู ณ์์ ผา่ นหลกั การสําคิญั คิอ้ การลดการใช้ที่้ รพื้ั ยากร(Reduce)และการใช้ซึ่้ ํา (Reuse) ติ้องเป็นส่วันหนึงของการออกแบบ ติังแติ่เริมติ้น ในขณ์ะที่่การนํากลับมาใช้้ใหม่ (Recycle) ติ้องไม่ที่ําให้วััสดุเส้อมคิุณ์ภาพื้ และ การซึ่อ่ มแซึ่ม (Repair) ติอ้ งที่ําไดง้ า่ ยเพื้อ้ ยด้ อายุ การใช้้งาน ที่ังน่ ของเส่ยจากระบบหนงึ คิวัรเปน็ วัติั ถึดุ บิ สําหรบั อก่ ระบบหนงึ เสมอ ฉะนนั วังจรการ ใช้ที่้ รพื้ั ยากรจงึ ไมม่ ที่่ ส่ นิ สดุ ซึ่งึ มก่ ระบวันการดงั น่
1) การลด (Reduce)
การลดเปน็ หลกั การพื้น้ ฐ์านที่ส่ ําคิญั ที่ส่ ดุ ของ การออกแบบเช้งิ นเิ วัศิ มงุ่ เนน้ การจดั การและ คิวับคิุมการใช้้ที่รัพื้ยากรติังแติ่ติ้นที่าง อยา่ งมป่ ระสที่ิ ธ์ภิ าพื้สงู สดุ คิรอบคิลมุ การลด ในสามมิติิหลัก ได้แก่ การลดการใช้้วััติถึุดิบ โดยการออกแบบที่่คิํานึงถึึงการใช้้วััสดุอย่าง คิุ้มคิ่า การคิํานวัณ์สัดส่วันที่่เหมาะสม และ การออกแบบโคิรงสร้างที่่ใช้้วััสดุน้อยแติ่ แขง็ แรงการลดการใช้พื้้ ลงั งานดวั้ ยการออกแบบ กระบวันการผลิติที่่ประหยัดพื้ลังงาน การใช้้ เที่คิโนโลย่สะอาด และการลดขันติอน การผลิติที่่ไม่จําเป็น และการลดผลกระที่บ ติ่อสิงแวัดล้อม ผ่านการเล้อกใช้้วััสดุที่่ เปน็ มติิ รติอ่ สงิ แวัดลอ้ มการลดการปลอ่ ยมลพื้ษิ และการออกแบบที่คิ่ ํานงึ ถึงึ การใช้ที่้ รพื้ั ยากร หมุนเวั่ยน หลักการลดน่ถึ้อเป็นจุดเริมติ้น ที่ส่ ําคิญั ที่ส่ ดุ ในการออกแบบเช้งิ นเิ วัศิ เพื้ราะ หากสามารถึลดการใช้้ที่รัพื้ยากรได้ติังแติ่ ติน้ ที่าง จะสง่ ผลใหเ้ กดิ ของเสย่ และผลกระที่บ ติ่อสิงแวัดล้อมน้อยที่่สุดในทีุ่กขันติอนของ วังจรช้่วัิติผลิติภัณ์ฑ์์
การบููรณาการศิิลปะในงานศิิลปประดิิษฐ์์
: ทฤษฎีีสู่่การประยุุกต์์
127