Page 39 - โครงการสื่ออิเล็กทรอนิกส์
P. 39
หน้าที่พลเมืองและศีลธรรม 36
1. ธรรมเนียม ได้แก่ แบบแผนปฏิบัติในชีวิตประจ าวัน เช่น มารยาทในการพูด การ
แต่งกาย การปฏิบัติตัวในชีวิตประจ าวัน การทักทาย การไหว้ของคนไทย
2. กฎศีลธรรม หรือ จารีต เป็นกฎทางสังคมที่ก าหนดว่ากระท าถูก กระท าผิด ใช้
ความรู้สึกเป็นตัว วัด หรือสังคมเป็นผู้ก าหนดความถูกผิด เช่น ความกตัญญูต่อพ่อแม่ การรังแก
ผู้หญิง เด็กต้องเคารพผู้อาวุโส พฤติกรรมชู้สาว การล่วงละเมิดทางเพศ การกดขี่ข่มเหงรักแกมนุษย์
3. กฎหมาย เป็นการควบคุม บังคับ ลงโทษตามบทบัญญัติที่สมาชิกทุกคนในสังคมต้อง
ปฏิบัติ นอกจากนี้ การแบ่งบรรทัดฐาน นักสังคมวิทยาได้แบ่งบรรทัดฐาน ออกเป็น 2 ประเภทคือ
(1) แบบเป็นทางการ จะถูกเขียนเป็นลายลักษณ์อักษร และมีกฎระเบียบที่เข็มงวด
ลงโทษ ผู้ฝ่าฝืนจะรูปในรูปกฎหมาย
(2) แบบบรรทัดฐานอย่างไม่เป็นทางการ ไม่ได้บันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร ไม่ได้มี
บทลงโทษผู้ที่ ฝ่าฝืนอาจให้สังคมเป็นผู้ตัดสิน เช่น การแต่งกาย การไหว้ผู้ใหญ่ ความกตัญญุ เป็นต้น
เป็น จารีตประเพณี
2.7 รูปแบบการจัดระเบียบทางสังคม
สังคมและกลุ่มสังคม มีปฏิสัมพันธ์ต่อกัน การจัดระเบียบสังคม จารีตประเพณี หรือ
กฎเกณฑ์ สถานภาพหลัก Broom และ Seleznick (1977 : 254) ได้สรุปไว้ดังนี้
1. แบบเครือญาติ เป็นความสัมพันธ์จากสถาบันครอบครัว เคารพผู้อาวุโส
2. แบบนายกับบ่าว แบบจงรักภักดี การยึดถือความสัมพันธ์ฉันท์นายกับบ่าว ผู้รับใช้
ด้วยความ ซื่อสัตย์
3. แบบชั้นวรรณะหรือแบบสถานภาพ แบบความสัมพันธ์โดยความผูกพันที่มีกฏเกณฑ์
แน่นอน ตามสถานภาพที่ก าหนด ติดตัวอย่างถาวร เช่น ระบบญี่ปุ่น
4. แบบพันธะสัญญา ความสัมพันธ์ที่เกิดจากข้อตกลงที่สองฝ่ายกระท าเป็นสัญญาต่อ
กัน โดย การแลกเปลี่ยนผลประโยชน์กัน ซึ่งจะเกิดในสังคมอุตสาหกรรม
5. แบบองค์การหรือระบบสังคมองค์การขนาดใหญ่ บริษัท หน่วยราชการ กองทัพ ผู้
มอ - คือฝ่ายจัดการมืออาชีพ สังคมของมนุษย์ ท างานไปเฉพาะด้าน
