Page 3 - วรพัฒน์สารฉบับที่ 20
P. 3
การเรียนรูแบบโครงการ (Project Approach)
วรพัฒนสารฉบับนี่ ทางแผนกอนุบาลจะขอนำเสนอกิจกรรมการเรียนรูแบบโครงการ
หรือที่เรียกกันวา (Project Approach) ซึ่งในแผนกอนุบาลโรงเรียนวรพัฒนไดมีการ
จัดกิจกรรมการเรียนรูมาตลอดระยะเวลาเกือบ 10 ป และไดมีการพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ กอน
อื่นตองขออธิบายถึงความหมายและความสำคัญของการเรียนรูในรูปแบบนี้กอนวามีความ
สำคัญอยางไร
การเรียนรูแบบโครงการ (Project Approach) คือ การที่เด็กไดศึกษาเรื่องใด
เรื่องหนึ่งอยางลุมลึกลงไปในรายละเอียดของเรื่องนั้น ดวยกระบวนการคิดและแกปญหาของ
เด็กเองจนพบคำตอบที่ตองการ เรื่องที่ศึกษากำหนดขึ้นโดยตัวเด็กเอง ประเด็นที่ศึกษาเกิด
จากขอสงสัยหรือปญหาของเด็กเอง เด็กไดมีประสบการณตรงกับเรื่องที่ศึกษาโดยการ
คุณครูชนกชนม ผูประสิทธิ์
สังเกตอยางใกลชิดจากแหลงเรียนรูเบื้องตน ระยะเวลาการเรียนรูยาวนานเพียงพอตาม รองผูอำนวยการโรงเรียนวรพัฒน
ความสนใจของเด็ก เด็กจะไดประสบการณ ความรูใหมที่ไดจากกระบวนการศึกษาและการ
แกปญหาของตนเอง ไดนำเสนอกระบวนการเรียนรู และผลงานตอคนอื่น โดยที่คุณครูไมใชเปนผูถายทอดความรู หรือกำหนด
กิจกรรมใหเด็กทำ แตเปนผูกระตุนใหเด็กใชภาษาหรือสัญญลักษณอื่น ๆเพื่อจัดระบบความคิด และสนับสนุนใหเด็กใชความรูทักษะ
ที่มีอยูคิดแกปญหาดวยตัวเอง
การเรียนรูแบบโครงการ หรือ (Project Approach) แบงออกเปน 3 ระยะ
ระยะที่ 1 ทบทวนความรูและความสนใจเด็ก
เด็กและครูจะใชเวลาสวนใหญในการอภิปรายเพื่อเลือกและปรับหัวขอเรื่องที่จะทำการสืบคน หัวเรื่องอาจเสนอโดยเด็ก ครู
หรือเด็กรวมกับครูเมื่อไดหัวเรื่องแลว ครูเริ่มทำแผนที่ทางความคิด (Mindmap) หรือ ใยแมงมุม (Web) เพื่อระดมความคิดรวม
กับเด็กในหัวเรื่องนั้น และจัดแสดงแผนที่ทางความคิดที่ทำไวภายในชั้นเรียน ซึ่งขอมูล ตาง ๆ ที่ไดสามารถใชในการสรุป อภิปราย
ระหวางทำโครงการและยังสามารถเชื่อมโยงไปยังหัวเรื่องยอยไดอีก นอกจากนี้ในชวงอภิปรายระดมความคิด ครูจะทราบวาเด็กมี
ประสบการณในหัวเรื่องเพียงใด เด็กจะเสนอประสบการณและแสดงแนวคิดสิ่งที่ตนเขาใจในรูปแบบตาง ๆ ตามความเหมาะสมของวัย
เชน การเขียนภาพ เลนบทบาทสมมติ การปน ฯลฯ ครูจะเปนผูชวยใหเด็กเสนอคำถามที่ตองการสืบคนหาคำตอบ ครูจะเปนผูกระตุน
ใหพอแมพูดคุยกับเด็กเกี่ยวกับหัวเรื่องเพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ ครูจะชี้แนะวิธี สืบคนเพื่อใหเด็กแตละคนไดทำงานตามศักยภาพ
โดยใชทักษะพื้นฐานทางการสราง การวาดภาพ ดนตรี และบทบาทสมมุติ
ระยะที่ 2 ใหโอกาสเด็กคนควาและมีประสบการณใหม
เปนกิจกรรมที่เด็ก ๆ ไดลงมือปฏิบัติ ประกอบดวยการสืบคนขอมูลตามแหลงขอมูลตาง ๆ ระยะนี้ถือเปนหัวใจของโครงการซึ่งครู
จะเปนผูจัดหาจัดเตรียมแหลงขอมูลใหเด็กสืบคนไมวาจะเปนของจริง หนังสือ สื่อวัสดุอุปกรณตาง ๆ การออกไปศึกษานอกสถานที่
หรือเชิญผูเชี่ยวชาญ วิทยากรทองถิ่นเพื่อใหเด็กทำการสืบคนสังเกตอยางใกลชิดและบันทึกสิ่งที่พบเห็นอาจมีการเขียนภาพที่เกิดจาก
การสังเกต จัดทำกราฟ แผนภูมิไดอะแกรม หรือสรางแบบตาง ๆ สำรวจ คาดคะ มีการอภิปราย เลนบทบาทสมมติเพื่อแสดงความ
เขาใจในความรูใหมที่ได
ระยะที่ 3 ประเมิน สะทอนกลับ และแลกเปลี่ยนงานโครงการ
เปนระยะสรุปโครงการ รวมถึงการเตรียมการเสนอผลงานที่ไดจากการศึกษาในรูปของการจัดแสดง การคนพบ และจัดทำสิ่งตาง ๆ
สนทนา เลนบทบาทสมมติ หรือจัดนำชมสิ่งที่ไดจากการกอสราง ครูจะจัดใหเด็กไดแลกเปลี่ยนสิ่งที่ตนเรียนรูกับผูอื่น เด็กสามารถชวย
กันเลาเรื่องการทำโครงการใหผูอื่นฟง โดยจัดแสดงสิ่งที่เปนจุดเดนใหเพื่อนในชั้นเรียนอื่น ครู พอแม ผูปกครอง และ ผูบริหารไดเห็น
ครูจะชวยเด็กเลือกวัสดุอุปกรณที่จะนำมาแสดง ซึ่งการทำเชนนี้เทากับชวยใหเด็กทบทวนและประเมินโครงการทั้งหมด ครูอาจเสนอให
เด็กไดจินตนาการความรูใหมที่ไดผานทางศิลปะ ทางละคร สุดทายครูนำความคิดและความสนใจของเด็กไปสูการสรุปโครงการ และอาจ
นำไปสูหัวเรื่องใหมของโครงการตอไป