Page 13 - Jan Cox

Hij vindt steun bij Andriaan Raemdonck van de galerie De Zwarte Panter en is er bevriend met
de jongere generatie: Fred Bervoets, Walter Goossens en Wilfried Pas. Hij schildert een aantal
reeksen i.v.m. de klassieke oudheid en de mythologie, zoals Orpheus mythe, de Ilias maar ook
over de Toverfluit van Mozart en, eigenaardig genoeg, de reeks “Martelgang”… in een
nagenoeg abstracte stijl over het lijden van Christus.

De laatste jaren van zijn leven zijn getekend door een diep existentiële bewogenheid, een
bipolaire persoonlijkheid en alcoholisme.

1980

In de nacht van 7 op 8 oktober 1980 pleegt hij zelfmoord. Zijn vriend Adriaan Raemdonck vindt
zijn lichaam voor een monumentaal schilderij dat hij een jaar voordien realiseerde: “De dood
van Socrates”; Socrates, die ook zelfdoding pleegde met de gifbeker, maar dan wel op bevel
van de rechtbank.

Net als Socrates was Jan Cox als overtuigde vrijmetselaar steeds op zoek naar kennis en
wijsheid. In het schilderij “De dood van Socrates” is in tegenstelling tot vroegere
verbeeldingen van de filosoof alle hoop verdwenen, er blijft nog enkel een hoopje vormeloos
vlees over, geschilderd in ruwe borstelstreken.

Jan Cox heeft ook een groot aantal teksten nagelaten, over kunst in het algemeen en over de
eigen schilderkunst in het bijzonder (o.a. verschillende publicaties in De Vlaamse Gids. Zijn
teksten met een studie van Prof. Claire Van Damme verschenen in 2016 onder de titel
“Schrijven is Verbinden”).

Hij zegt zelf in een brief uit 1963: “textuur (hij doelt hier, denk ik, vooral op de borsteltoetsen)
vorm en kleur, licht en donker, zijn constanten in mijn oeuvre.”

Het is inderdaad zo dat hij een groot gevoel voor compositie heeft. In elk doek streeft hij naar
een evenwicht, … een evenwicht van de vormen onderling, maar eveneens tussen de
verschillende kleuren en hun intensiteit. Daarbij komt dan de ritmiek en de verscheidenheid
van de verftoetsen. Hij zoekt ook in elk werk naar het evenwicht tussen rust en intensiteit. Dit
laatste, zonder twijfel, in aansluiting met zijn eigen getormenteerde persoonlijkheid.

Deze tentoonstelling, tot stand gebracht dankzij Andriaan Raemdonck van de Galerie De
Zwarte Panter in Antwerpen, geeft een interessant overzicht van het oeuvre van Jan Cox.
Onder andere zie je Jan Cox de verteller. Elk schilderij is een verhaal. En zoals veel vertellers
wist hij soms niet van ophouden. Dit is een probleem waar veel kunstenaars, en in het
bijzonder schilders, mee geconfronteerd worden. De perfectie nastrevend moet je ver genoeg
gaan, anders ontbreekt er iets, maar ook niet te ver gaan, want dan verdwijnt de

13