Page 112 - Microsoft Word - เล่ม สรุปถอดบทเรียนการประชุมวิชาการมหกรรมสุข1
P. 112
112
รูปแบบการดูแลผู ปCวยติดเตียงและผู พิการตําบลบางไผ"ด วยกระบวนการ DSH
นางสาววันวิสาข สนใจ หน(วยงาน โรงพยาบาลส(งเสริมสุขภาพตําบลบางไผ(
ที่มา/และความสําคัญของปzญหา
ปmจจุบันสังคมไทยกําลังเผชิญปmญหาการเปลี่ยนแปลงโครงสร างทางประชากรครั้งสําคัญ คือการเข าสู(
สังคมผู สูงอายุ เนื่องจากอัตราการเกิดและอัตราการตายลดลงอย(างต(อเนื่องในช(วงสามทศวรรษที่ผ(านมา ทําให
ประชากรไทยโดยเฉลี่ยมีอายุยืนยาวขึ้น จากการสํารวจล(าสุดมีผู สูงอายุกว(า 1 ล านคนที่มีสุขภาพไม(ดี นอนติด
เตียง ต องพึ่งคนอื่นดูแล คิดเป;นร อยละ 15 โดยมีประมาร 960,000 คน ที่ช(วยเหลือตนเองได บางส(วน ขณะที่
ประมาณ 63,000 คน ไม(สามารถช(วยเหลือตนเองได เลย (มูลนิธิวัยวิวัฒนานิวาส, 2558) ในกลุ(มผู ปxวยติดเตียง
หรือกลุ(มผู ปxวยที่มีพยาธิสภาพของโรคทําให เกิดความพิการ/จํากัดความสามารถในการทํากิจกรรมของตนเอง
หรือมีอุปกรณ เครื่องมือทางการแพทย เพื่อช(วยในการดํารงชีวิต มีความจําเป;นต องมีผู ดูแลช(วยเหลือในการทํา
กิจวัตรประจําวันให (ชลการ ทรงศรี, 2557) ส(งผลกระทบในระยะยาวต(อผู ปxวย ผู ดูแล ครอบครัว สังคม ชุมชน
และประเทศชาติ ทําให สูญเสียรายได และมีปmญหาด านเศรษฐกิจสังคม ตามมา
จากฐานข อมูลประชากรของสํานักงานสาธารณสุขจังหวัดนนทบุรี ป 2560 พบว(ามีประชากรสูงอายุ
ในเขตอําเภอเมือง ทั้งสิ้น 80,573 คน คิดเป;นร อยละ 46.20และประชากรกลุ(มนี้เป;นผู ปxวยติดเตียง จํานวน
230 คนคิดเป;นร อยละ 1.34 ของจํานวนผู สูงอายุที่ได รับการคัดกรองทั้งหมด เพื่อให ประชากรกลุ(มติดเตียงใน
ปmจจุบันได รับการดูแลสุขภาพเป;นพิเศษ สํานักการพยาบาลได กําหนดยุทธศาสตร ในเรื่องการพัฒนาคุณภาพ
ระบบบริการพยาบาลสู(ความเป;นเลิศ และพัฒนาระบบบริการพยาบาลปฐมภูมิให มีคุณภาพ ให ประชาชนทุก
กลุ(มวัยสามารถเข าถึงบริการได อย(างเท(าเทียมกัน และเกิดความพึงพอใจในคุณภาพบริการ โดยเฉพาะกลุ(ม
ผู ปxวยติดเตียงให ได รับบริการเยี่ยมบ าน ซึ่งคือหัวใจสําคัญของพยาบาลในชุมชน (สํานักการพยาบาล, 2556)
การเยี่ยมบ านหรือการดูแลสุขภาพที่บ าน หมายถึงแบบแผนเบื้องต นที่ใช ในการดูแลสุขภาพที่บ าน โดยมีการ
จัดการอย(างเป;นระบบในการดูแลอย(างต(อเนื่อง เป;นการให บริการแก(บุคคลที่เจ็บปxวยหรือพิการที่บ าน สถานที่
พักอาศัย มีจุดมุ(งหมายเพื่อส(งเสริมสุขภาพ รักษาพยาบาลและบําบัดต(างๆ (เบญจพร สุธรรมชัย, จิราพร
เกศพิชญวัฒนา และนภัส แก ววิเชียร, 2558) ซึ่งประเภทของการเยี่ยมบ านในชุมชนประกอบด วย 1) การเยี่ยม
บ านแบบ Home Visit เยี่ยมติดตามภาวะสุขภาพทั่วไปของครอบครัว เยี่ยมป ละ 1 ครั้ง 2) Home Health
Care เยี่ยมติดตามภาวะสุขภาพของผู ปxวยที่จําหน(ายจากโรงพยาบาลตามกลุ(มต(างๆ ที่มีอาการไม(ซับซ อน ตาม
เกณฑ การเยี่ยมบ านที่กําหนดรายโรค และ 3) การเยี่ยมบ านแบบ Home Ward เป;นการเยี่ยมผู ปxวยที่
จําหน(ายจากโรงพยาบาลอย(างครอบคลุมทุกมิติ โดยอาจมีอุปกณ ทางการแพทย ติดตัวที่ต องดูแลต(อเนื่องโดย
พยาบาลวิชาชีพ หรือกลุ(มผู ปxวยติดเตียงไม(สามารถช(วยเหลือตนเองได เช(น ผู ปxวยโรคหลอดเลือดสมอง อัม
พฤกษ -อัมพาต ผู ปxวยระยะสุดท าย เป;นต น (กองการพยาบาลสาธารณสุข, 2555)
จากข อมูล HDCป 2559 - 2560 ของอําเภอเมืองนนทบุรีพบว(ามีผู ปxวยติดเตียง 208 และ 230 คน
ตามลําดับ แสดงให เห็นถึงแนวโน มที่เพิ่มขึ้น และผู ปxวยที่มีพยาธิสภาพของโรคต องมีผู ดูแลช(วยเหลือการทํา
กิจวัตรประจําวันให ด วยบริบทของตําบลบางไผ(เป;นชุมชนกึ่งเมืองมีหมู(บ านจัดสรรเพิ่มขึ้น ส(งผลให ประชากร
ในพื้นที่เพิ่มมากขึ้น จํานวนผู ปxวยติดเตียงและผู พิการมีแนวโน มเพิ่มขึ้นเช(นกัน เนื่องจากการดูแลและการ