Page 31 - แผนบทเรียน กิริยามารยาท
P. 31

25


                                                      คำราชาศัพท์



                                    ์
                          ์
            ➢ คำราชาศัพท ตามรูปศัพท หมายถึง ถ้อยคำที่ใช้กับพระมหากษัตริย์
            แต่ในปัจจบัน คำราชาศัพท์ หมายถึง ถ้อยคำสุภาพ ไพเราะที่ใช้ให้เหมาะกับฐานะของบุคคลในสภาพสังคมไทย ซึ่งผู้ท ี่
                     ุ
            ต้องใช้คำราชาศัพท์ด้วยมี ดังนี้


            1. พระมหากษัตริย์

                               ์
            2. พระบรมวงศานุวงศ
            3. พระภิกษุ


            ที่มาของคำราชาศัพท์

            คำราชาศัพท์ นั้น มีที่มาอยู่ 2 อย่าง คือ

                                                                                  ี
            • 1.รับมาจากภาษาอื่น ภาษาเขมร เช่น โปรด เขนย เสวย เสด็จ เป็นต้น ภาษาบาล-สันสกฤต เช่น อาพาธ เนตร
            หัตถ์ โอรส เป็นต้น

            • 2.การสร้างคำขึ้นใหม่ โดยการประสมคำ เช่น ลูกหลวงซับพระพักตร์ ตั้งเครื่อง เป็นต้น


                                                 คำราชาศัพท์หมวดเครื่องใช้

                  เครื่องใช้             คำราชาศัพท์               เครื่องใช้          คำราชาศัพท์



                    เสื้อ                ฉลองพระองค  ์            ผ้าเชดหน้า           ซับพระพักตร์
                                                                      ็
                  รองท้า                ฉลองพระบาท                กระจกส่อง              พระฉาย

                  ของเสวย                  เครื่อง                  ข้าว              พระกระยาเสวย
                   ที่นอน                  พระยี่ภู่               น้ำกิน            (พระมหากษัตริย์)

                  ม่าน, มุ้ง          พระวิสูตร พระสูตร             ตุ้มหู              พระสุธารส

                 ถาดน้ำชา               ถาดพระสุธารส                ช้อน              พระกุณฑลพาน
                  คนโทน้ำ             พระสุวรรณภิงคาร             ช้อนส้อม             ฉลองพระหัตถ์

                 ผ้าอาบน้ำ             พระภูษาชุบสรง                 ปิ่น            ฉลองพระหัตถ์ส้อม

                    ปืน                   พระแสงปืน                 ไม้เท้า             พระจุฑามณ  ี
                   เข็มขัด     รัดพระองค์ , ผ้าชุบสรง , ผ้าสรง พระ  หมาก                ธารพระกร


                                           ปั้นเหน่ง                น้ำชา               พานพระศรี
                   ประต  ู                พระทวาร                   เหล้า              พระสุธารสชา

                  เตียงนอน              พระแท่นบรรทม               กางเกง                น้ำจัณฑ์
                  ผ้าเชดตัว               ซับพระองค  ์                          พระสนับเพลา พระที่ (ราชวงศ์)
                      ็
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36