Page 38 - แผนบทเรียน กิริยามารยาท
P. 38
32
การใช้คําราชาศัพท์ที่ควรสังเกต ุ
การใช้คำว่า “พระ” “พระบรม” “พระราช”
่
“พระ” ใช้นำหน้าคำนามที่เป็นอวัยวะ ของใช้ เชนพระชานุ พระนลาฏ พระขนง เป็นต้น
็
“พระบรม” ใช้เฉพาะพระบาทสมเดจพระเจ้าอยู่หัว เช่น พระบรมราโชวาท พระบรมราชานุเคราะห์ พระปรมาภิไธย เป็นต้น
“พระราช” ใช้นำหน้าคำนาม แสดงว่าคำนามนั้นเป็นของ พระมหากษัตริย์ สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรม
โอรสาธิราช สมเด็จพระเทพรัตนราชสดาฯ เช่นพระราชประวัติ พระราชานุญาต พระราชวโรกาส เป็นต้น
ุ
➢ การใช้คำว่า “ทรง” มีหลัก 3 ประการ คือ
-นำหน้าคำนามสามัญบางคำทำให้เป็นกริยาราชาศัพท์ได้ เช่นทรงรถ ทรงดนตรี ทรงช้าง ทรงเครื่อง เป็นต้น
-นำหน้าคำกริยาสามัญทำให้เป็นกริยาราชาศัพท์ เช่นทรงวิ่ง ทรงเจิม ทรงออกกำลังกาย ทรงใช้ เป็นต้น
์
-นำหน้าคำนามราชาศัพททำให้เป็นกริยาราชาศัพท์ได้ เช่นทรงพระราชดำริ ทรงพระอักษร ทรงพระดำเนิน ทรงพระ
ราชนิพนธ์ เป็นต้น
็
➢ คำกริยาที่เป็นราชาศัพท์อยู่แล้วไม่ใช้ “ทรง” นำหน้า เช่นเสวย เสดจ โปรด เป็นต้น
การใช้ราชาศัพท์ให้ถูกต้องตามสำนวนไทย ไม่นิยมเลียนแบบสำนวนต่างประเทศ
ถ้ามาต้อนรับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ต้องใช้ว่า ประชาชนมาเฝ้า ฯ รับเสด็จ คำว่า”เฝ้าฯรับเสด็จ” ย่อมาจาก”
เฝ้าทลละอองธุลีพระบาทรับเสด็จ”ไม่ใช้คำว่า”ถวายการต้อนรับ”
ู
ี
่
ี
คำว่า”คนไทยมีความจงรักภักด” หรือ”แสดงความจงรักภักด” ใช้ได้ แต่ไม่ควรใชคำว่า “ถวายความจงรักภักด”
ี
➢ การใช้คำราชาศัพท์ให้ถูกต้องตามเหตผล
ุ
้
คำว่า “อาคันตุกะ” “ราชอาคันตุกะ” และ”พระราชอาคันตุกะ” ใชดังนี้ คือให้ดูเจ้าของบ้านเป็นสำคัญ เช่นแขกของ
พระมหากษัตริย์ ใช้คำว่า”ราช”นำหน้า ถ้าไม่ใช่แขกของพระมหากษัตริย์ก็ไม่ต้องมี”ราช”นำหน้า
ู
➢ ในการถวายสิ่งของแด่พระบาทสมเดจพระเจ้าอยู่หัวถ้าเป็นของเล็กยกได้ก็ใช้ “ทลเกล้าฯ ถวาย” ถ้าเป็นของใหญ่
็
ยกไม่ได้ใช้ “น้อมเกล้า ฯ ถวาย”
https://youtu.be/2A1BtpVEznU