Page 29 - ชุดการสอนหน้าที่พลเมืองวัฒนธรรมและการดำเนินชีวิตในสังคม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่4 (กิตติธัช 013)

การตรวจสอบการใช้อ านาจรัฐ

ประกอบไปด้วย การตรวจสอบอ านาจรัฐโดยองค์กรอิสระ และการตรวจสอบโดยใช้อ านาจตาม

รัฐธรรมนูญ

การตรวจสอบอ านาจรัฐในองค์กรอิสระ

ผู้ตรวจการแผ่นดิน

ผู้ตรวจการแผ่นดิน (เดิมเรียกว่า ผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภา) คือ บุคคลที่ทรงแต่งตั้งตามค าแนะน า

ของวุฒิสภาจากผู้ซึ่งเป็นที่ยอมรับนับถือของประชาชน มีความรอบรู้และมีประสบการณ์ในการบริหารราชการ

แผ่นดิน วิสาหกิจ หรือกิจกรรมอันเป็นประโยชน์ร่วมกันของสาธารณะ และมีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์

ผู้ตรวจการแผ่นดินมีจ านวนสามคนซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามค าแนะน าของวุฒิสภา จากผู้ซึ่งได้รับการ

สรรหาโดยคณะกรรมการสรรหาผู้ซึ่งได้รับการสรรหาต้องเป็นผู้มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์ และมี

ความรู้ ความเชี่ยวชาญและประสบการณ์เกี่ยวกับการบริหารราชการแผ่นดินไม่ต่ ากว่าอธิบดีหรือหัวหน้าส่วน

ราชการที่เทียบเท่าหรือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐที่เทียบได้ไม่ต่ ากว่ากรมตามที่คณะกรรมการสรรหาประกาศ

ก าหนด โดยต้องด ารงต าแหน่งดังกล่าวเป็นเวลาไม่น้อยกว่าห้าปี จ านวนสองคน และเป็นผู้มีประสบการณ์ใน

การด าเนินกิจการอันเป็นสาธารณะมาแล้วไม่น้อยกว่ายี่สิบปี จ านวนหนึ่งคน

อ านาจหน้าที่

หน้าที่และอ านาจของผู้ตรวจการแผ่นดิน มาตรา ๒๓๐ ผู้ตรวจการแผ่นดิน มีดังต่อไปนี้เสนอแนะต่อ

หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องเพื่อให้มีการปรับปรุงกฎหมาย กฎ ข้อบังคับ ระเบียบ หรือค าสั่ง หรือขั้นตอนการ

ปฏิบัติงานใดๆ บรรดาที่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรม แก่ประชาชน หรือเป็นภาระแก่

ประชาชนโดยไม่จ าเป็นหรือเกินสมควรแก่เหตุ

แสวงหาข้อเท็จจริงเมื่อเห็นว่ามีผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรมอันเนื่องมาจาก การไม่

ปฏิบัติตามกฎหมายหรือปฏิบัตินอกเหนือหน้าที่และอ านาจตามกฎหมายของหน่วยงานของรัฐ หรือเจ้าหน้าที่

ของรัฐ เพื่อเสนอแนะต่อหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องให้ขจัดหรือระงับความเดือดร้อน หรือความไม่เป็นธรรม

นั้นเสนอต่อคณะรัฐมนตรีให้ทราบถึงการที่หน่วยงานของรัฐยังมิได้ปฏิบัติให้ถูกต้องครบถ้วน ตามหมวด ๕

หน้าที่ของรัฐ