Page 33 - 9-sinf informatika yangi 2020. @informatika

va harakatlanish boӒyicha berilgan karta-sxemalari, avtobuslarning yoӒnalish sxemasi ham

bunga misol bo‘la oladi.
Algoritmlash asoslarini oӒrganishning yana bir qulay graԊk shakli blok-sxema usulidir.

Blok-sxemalar yo‘nalish chiziqlari orqali tutashtirilgan ma’lum buyruq yoki ko‘rsatmani aks
ettiruvchi maxsus geometrik shakl ӏ bloklardan tashkil topadi.
Blok-sxemalarni tuzishda foydalaniladigan asosiy sodda geometrik Ԋguralar

quyidagilardan iborat:

Blokning nomi Blokning ko‘rinishi Blokning vazifasi
Algoritmni
boshlash / Algoritm blok-sxemasining

tugatish bloki boshlanishi va tugashida qo‘llaniladi.
Dastlabki ma’lumotlar kiritishni
Kiritish/ tashkil qilish va olingan
chiqarish bloki ma’lumotlarni chiqarish
uchun xizmat qiladi.
Qiymat berish yoki tegishli
ko‘rsatmalarni bajarishga xizmat
Funksional blok qiladi. To‘rtburchak ichiga
(operator bloki) bajarilishi kerak bo‘lgan buyruq
yoziladi. Bir blokda bir nechta
buyruqni yozish mumkin.
Shart tekshirish orqali algoritmning
bajarilish yo‘nalishi belgilanadi.
ha yo‘q Agar romb ichida yozilgan shart
Muqobil blok
oӒrinli boӒlsa, u holda boshqaruv
Ӗhaӗ tarmogӒi, aks holda, ӖyoӒqӗ

tarmog‘i bo‘ylab uzatiladi.
Parametrli takrorlanish jarayonni
tashkil qilishda qo‘llaniladi.
Siklning takrorlanishlar soni va
Sikl bloki qadami ma’lum bo‘lishi kerak.
Blokning ichida sikl parametrining
boshlangӒich, yakuniy qiymati va
uni o‘zgartirish qadami ko‘rsatiladi.
Oldindan yaratilgan yordamchi
Qism dastur bloki algoritmga murojaat qilish
uchun ishlatiladi.

Xabarlarni chop Natijalarni bosib chiqarish
etish bloki uchun ishlatiladi.

Blok-sxemadagi harakat
Yo‘nalish bloki
yo‘nalishini ko‘rsatadi.
Qiymat berish koӒrsatmasi
O‘zlashtirish bloki =
hisoblanadi.

32 III BOB. ALGORITMLASH ASOSLARI