Page 42 - 9-sinf informatika yangi 2020. @informatika

Turi So‘zlar orqali Blok-sxema koӒrinishida Shart o‘rinli bo‘lmasa (yolg‘on
Izoh

Toki ӏ shart oldin tekshiriluvchi boshi ko‘rsatmalar ko‘rsatmalar yo‘q ko‘rsatmalar guruhi hech
boӒlsa), sikl toӒxtatiladi.
shart
toki (shart) sikl
Agar shart boshidanoq
ha
yolgӒon boӒlsa, u holda
guruhi; sikl oxiri
guruhi
qachon bajarilmaydi.

Gacha ӏ shart keyin tekshiriluvchi ... ko‘rsatmalar yo‘q guruhi ha Shart oӒrinli (rost) boӒlsa,

ko‘rsatmalar

guruhi; gacha
sikl to‘xtatiladi.
(shart)
shart

KoӒrsatmalar guruhining
parametr A dan
Parametr ӏ dan ӏ gacha Parametr A dan B ko‘rsatmalar qiymatlariga bogӒliq. Bu sikl
takrorlanishlar soni
B gacha
sikl parametrining
gacha sikl boshi
boshlang‘ich va oxirgi
ko‘rsatmalar
guruhi

guruhi; sikl oxiri
takrorlanishlar soni (BӏA+1)
aniq bo‘lganda ishlatiladi.

Shart oldin tekshiriluvchi va shart keyin tekshiriluvchi
sikllar birgalikda iteratsion sikllar hisoblanadi.
Boshlansin
Takrorlanuvchi jarayonlarga oid misollarni ko‘rib chiqaylik.
1-misol. Tasavvur qiling, klaviaturadan sonlar (1, 6, 8, 2, S =0
ӏ6, 76, 1, ӏ5) kiritilmoqda. Birinchi kiritilgan manԊy son (ӏ6) gacha
kiritilgan sonlar (1, 6, 8, 2) yigӒindisini hisoblash algoritmini tuzing. A=0

Yechish. So‘zlar bilan ifodalangan algoritmda blok-sxema
bilan mutanosiblikni ko‘rsatish uchun qavslar ichida izohlar berib S=S+A
boramiz. Yig‘indini S orqali, klaviaturadan kiritilayotgan sonni esa

A orqali belgilab olamiz. A kiritilsin
1) boshlansin;
2) S=0 deb olinsin (ya’ni S=0);
3) A=0 deb olinsin (ya’ni A=0); yo‘q A<0
4) S ga A ni qoӒshib, S deb olinsin (ya’ni S= S+A); ha
5) A kiritilsin; S chiqarilsin
6) agar A<0 boӒlmasa, 4-bandga oӒtilsin;
7) natija S deb olinsin;
Tugatilsin
8) tugatilsin.

22-dars. TAKRORLANUVCHI ALGORITMLAR 41