Page 95 - ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาเอก มจร เรื่องกลยุทธ์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตสายต่างประเทศ : STRATEGIES FOR BUDDHISM PROPAGATION OF OVERSEAS DHAMMADUTA BHIKKHUS
P. 95
๗๗
การที่พระพุทธองค์ประสงค์ให้เกิดเป็นประโยชน์แก่มหาชน คือเกิดเป็นความสุขนั้นทรง
๓๑
หมายเอาลักษณะสุขที่สืบเนื่องจากการดับ จ าแนกเป็น ๓ ประการคือ
๑) ดับอวิชชา หมายถึง การเกิดญาณทัสสนะอันสูงสุด
๒) ดับกิเลส หมายถึง ก าจัดความชั่วร้ายและของสิ่งต่าง ๆ ภายในจิตใจ หมดเหตุที่จะก่อ
ปัญหาความเดือดร้อนวุ่นวายต่าง ๆ แก่ชีวิตและสังคม
๓) ดับทุกข์ หมายถึง หมดความทุกข์ บรรลุประโยชน์สูงสุด เกิดเป็นสุขที่นิรันดร์ ความสุข
ถือเป็นความส าคัญอย่างยิ่งในการปฏิบัติธรรมทางพระพุทธศาสนา กล่าวคือ การปฏิบัติตามหลักธรรม
เพื่อให้เกิดประโยชน์สุข เริ่มแต่ขั้นต้น คือ บุญ มีพุทธพจน์รับรองว่า “บุญเป็นชื่อของความสุข”
๓๒
คนจะถึงความสุขได้ต้องมีศีลเป็นพื้นฐานในการบ าเพ็ญเพียรทางจิตหรือเจริญภาวนา ศีลถือเป็นตัวท า
ให้จิตนิ่ง เกิดเป็นฌาน ความสุขก็เป็นองค์ประกอบของฌาน ฌานยิ่งสูงขึ้นความสุขก็ยิ่งประณีตขึ้น
เป้าหมายของพระพุทธศาสนาคือนิพพาน ก็เป็นสุขและเป็นบรมสุขด้วย ดังพุทธพจน์ว่า “นิพพานเป็น
สุขอย่างยิ่ง”
๓๓
ประโยชน์สุขถือเป็นความชัดเจนในค าสอนทางพุทธศาสนา มุ่งหมายความสุขด้วยข้อ
ปฏิบัติให้ถึงสุข มิใช่บรรลุด้วยความทุกข์ แต่มีข้อที่ต้องระวังคือผู้ปฏิบัติต้องไม่ติดใจหลงใหล
ในความสุขที่เกิดขึ้นแก่ตน ไม่ปล่อยให้ความสุขที่เกิดขึ้นนั้นครอบง าจิตใจของตน ต้องเป็นอิสระ
สมบูรณ์จากกิเลสทั้งปวง จึงถือเป็นความสุขที่เป็นจุดหมายปลายทางของพระพุทธศาสนา ประโยชน์
สุข ๓ ประการจะเกิดขึ้นด้วยการน าหลักธรรมในพระพุทธศาสนาไปปฏิบัติอย่างแท้จริง โดยกระท าให้
เกิดประโยชน์แก่ตนเองก่อน ในขณะเดียวกันก็มองถึงเพื่อนมนุษย์รอบข้างด้วยการเผื่อแผ่ยังประโยชน์
ที่ตนได้ปฏิบัติตามจนเกิดผล
สมเด็จพระญาณสังวร ส ม เด็จ พ ระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก องค์ที่ ๑๙
(เจริญ สุวฑฺฒโน ทรงให้โอวาทแก่พระธรรมทูตสายต่างประเทศว่า พระภิกษุทุกรูปที่ได้รับมอบหมาย
หน้าที่ส าคัญให้เป็นทูตเชิญพระพุทธศาสนาไปเผยแผ่ในต่างประเทศ เป็นหน้าที่ที่มีเกียรติและมีมงคล
อย่างยิ่งแก่ผู้ได้รับมอบที่ปฏิบัติด้วยความเทิดทูนรักษาเต็มสติปัญญาความสามารถ ขอให้นึกถึง
ความส าคัญนี้ทุกลมหายใจ อย่าให้อะไรอื่นมีอ านาจเหนือกว่าเรา จนท าให้คิด พูด ท า ไปต่าง ๆ ที่จัก
พาความเศร้าหมองให้เกิดขึ้น ขอให้เป็นผู้ศึกษาพระพุทธศาสนาปฏิบัติพระพุทธศาสนาคือพระธรรม
๓๑ พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตโต), พุทธธรรม, พิมพ์ครั้งที่ ๗, (กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย, ๒๕๔๑), หน้า ๕๒.
๓๒ ขุ.อิติ. (ไทย) ๒๕/๒๐๐/๒๔๐; องฺ.สตฺตก.(ไทย) ๒๓/๕๙/๙๐. การเพ่งพินิจด้วยจิตที่เป็นสมาธิแน่ว
แน่ ปฐมญาณ มีองค์ ๕ คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา จะเห็นได้ว่าล าดับที่ ๔ คือ สุข เป็นผลที่ได้รับจากการ
อบรมจิต.
๓๓ ม.ม. (ไทย) ๑๓/๒๘๗/๒๘๑.