Page 57 - นครรังสิตของเรา

เพียงชนกลุ่มน้อย ซึ่งในประเทศจีนมีคนแต้จิ๋วเพียง 20 กว่าล้านคน รวมประชากรจีนทั่ว จากการเล่าขานถึงต�านานและความเชื่อของผู้คนที่มีถิ่นก�าเนิดอยู่ ณ เมืองรังสิต
ทั้งโลกก็ประมาณ 26 – 27 กว่าล้านคน นับว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับจ�านวนประชากร ย้อนไปประมาณเมื่อ 100 กว่าปีที่แล้ว มีอาแปะแก่ๆ ชาวจีนคนหนึ่งซึ่งอาศัยอยู่บนเรือ

จีนกวางตุ้งในประเทศจีน 58 ล้านคน แม้คนจีนแต้จิ๋วจะเป็นชนกลุ่มน้อยในประเทศจีน ก�าปั่น ได้เป็นผู้ที่พบเห็นรูปปั้นเจ้าพ่อเห้งเจีย มีลักษณะความสูงประมาณ 5 - 6 นิ้ว อยู่
ในท่ายืนกระบอง ลอยน�้า ขึ้นมาที่ด้านหน้าตลาดปากคลองหนึ่งเก่า (ซึ่งปัจจุบันคือที่
แต่มีความยิ่งใหญ่และมีชื่อเสียงไปทั่วโลก อันเนื่องด้วยสติปัญญาที่หลักแหลม ความรู้ ตั้งศาลเจ้าคลองหนึ่ง) โดยแต่เดิมบริเวณดังกล่าวเป็นที่อยู่อาศัยบรรดาพ่อค้าชาวไทย
ความสามารถ ความกล้าหาญอดทน รวมทั้งมีภาษาและศิลปวัฒนธรรมของตนเอง เชื้อสายจีน ที่มีบรรพบุรุษเป็นชาวจีนที่อพยพที่มาตั้งหลักปักฐานท�ามาหากินอยู่

โดดเด่นเป็นที่ยอมรับ อย่างไรก็ตามคนจีนในประเทศไทยปัจจุบัน เป็นกลุ่มชาติพันธุ์หนึ่ง ณ เมืองรังสิตแห่งนี้ ด้วยการประกอบอาชีพค้าขาย เช่น ร้านกาแฟโบราณ เรือน�้ามัน
ของไทยที่อพยพมาจากมณฑลต่างๆ ของประเทศจีนเพื่อแสวงหาความเป็นอยู่ที่ดีกว่า ร้านขายของช�า ร้านขายทอง ซึ่งได้ถือว่าบริเวณศาลเจ้าคลองหนึ่งแห่งนี้ในสมัยก่อน

คนจีนแต้จิ๋วเหล่านี้ โดยมากอพยพมาจากเมืองแต้จิ๋ว (ส�าเนียงจีนแต้จิ๋วออกเสียงว่า จะอบอวลไปด้วยกลิ่นไอของตลาดน�้าริมคลองและคึกคักเนืองแน่นไปด้วยผู้คนที่ต่าง
ท�ามาค้าขายกัน ณ บริเวณริมคลองแห่งนี้จากการสืบหาประวัติความเป็นมา ด้วยการ
แต้ซัว) ซึ่งอยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของมณฑลกวางตุ้งอาณาเขตติดต่อกับ บอกเล่าของคนเก่า คนแก่ ที่อยู่มาตั้งแต่ยังไม่มีการก่อสร้างศาลเจ้าคลองหนึ่งแห่งนี้
มณฑลฮกเกี้ยน (ฝูเจี้ยน) ปัจจุบันเมืองแต้จิ๋วแบ่งออกเป็น 3 จังหวัด คือ จังหวัดแต้จิ๋ว ได้ความว่า คนที่พบรูปปั้นเจ้าพ่อเห้งเจียคนแรกนั้นเป็นอาแปะแก่ๆ ชาวจีนคนหนึ่ง

จังหวัดซัวเถา และจังหวัดกิ๊กเอี๊ย รวมเรียกว่า เตี่ยซัวซาฉี หมายถึงถิ่นแต้ซัวสามจังหวัด โดยพบเห็นรูปปั้นเจ้าพ่อเห้งเจีย ลอยน�้ามาบริเวณริมคลองด้านหน้าตลาด (ปัจจุบัน
(200 ปี ปทุมธานี. 2558 : 38) เป็นที่ตั้งของศาลเจ้า) หน้าตลาดปากคลองหนึ่ง ซึ่งก�าลังลงไปอาบน�้าที่ท่าน�้าด้านหน้า ภาพที่ 17 ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ศูนย์การค้ารังสิต
ต้นไทร ต่อมาคนแถวนี้เรียกอาแปะว่า “ผู้มีพระคุณ”
เชื่อกันว่า เจ้าพ่อได้น�าพาความสุข ความเจริญรุ่งเรืองมาให้ทุกคน และในเวลา ภาพที่ 19 ศาลเจ้าไต่ฮงกงในเทศบาลนครรังสิต

ต่อมา ได้มีการจัดตั้งศาลเจ้าให้กับเจ้าพ่อเห้งเจีย (ไต้เซียหุกโจ้ว) ในปี พ.ศ.2524 เพื่อน�า ปัจจุบันส�ารวจพบชุมชนจีน ซึ่งมีคนจีนอาศัยอยู่อย่างหนาแน่น มีศาลเจ้า
องค์เจ้าพ่อเห้งเจีย มาประทับไว้ที่ศาลเจ้า เพื่อให้ชาวไทยเชื้อสายจีนที่อาศัยอยู่บริเวณ โรงเจ และฮวงซุ้ย โดยยังประกอบพิธีตามความเชื่อในเทศกาลต่างๆ เช่น ตรุษจีน
ริมคลองรังสิต (คลองหนึ่ง) ที่นับถือได้มาสักการะ บูชา และเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ ไหว้พระจันทร์ ไหว้บรรพชน คนจีนสมัยก่อนจะอาศัยอยู่บนแพ อันเป็นทั้งที่กินอยู่

กันต่อไป (www.rangsit.org 20/4/59) ปัจจุบันชาวจีนในรังสิตก็ยังคงมีขนบธรรมเนียม หลับนอนและท�าการค้ากับชนกลุ่มอื่นๆ อาชีพของคนจีนในย่านนี้นิยมประกอบอาชีพ
ประเพณีในการไหว้เจ้าจึงมีการก่อตั้งศาลเจ้าไว้มากมายในชุมชนที่อยู่อาศัย เช่น ค้าขาย รับจ้าง ท�าสวนผัก และงานช่างฝีมือประเภทช่างเงิน ช่างทองในตลาดรังสิต

ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ศูนย์การค้ารังสิต ศาลเจ้าเห้งเจีย ศาลเจ้าไต่ฮงกง ศาลเจ้าตลาดรังสิต สิ่งที่ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ของคนจีนประการหนึ่งก็คือ ศาลเจ้า เช่น ในตลาดรังสิต
ศาลเจ้าพ่อเสือ เป็นต้น ศาลเจ้าเหล่านี้เป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้านมาจนปัจจุบัน จะต้องมีศาลเจ้าไต่ฮงกง (มูลนิธิรวมใจรังสิตปทุมธานี) เป็นสถานที่ส�าหรับประกอบ
ทุกวันนี้ ภายในเป็นศาลเจ้าที่ประดิษฐาน เฮียงเทียนเซียงตี่, รูปเจ้าพ่อเสือ, เจ้าแม่ พิธีศพ และจัดงานประเพณีทิ้งกระจาด ศาลเจ้าพ่อระแหงในชุมชนจีน

กวนอิม และเจ้าที่ ซึ่งเป็นที่เคารพนับถือของทั้งชาวไทยและจีนเป็นอย่างมาก และทาง อ�าเภอลาดหลุมแก้ว ที่ใช้ส�าหรับเซ่นไหว้บูชาเจ้าที่ซึ่งเชื่อกันว่ามีความศักดิ์สิทธิ์และเป็น
ศาลเจ้าได้มีการจัดงานสมโภชน์องค์เจ้าพ่อเป็นประจ�าทุกปีของชาวจีนในเมืองรังสิต สิริมงคลแก่ชีวิต รวมทั้งสถาปัตยกรรม “ถะ” เจดีย์แบบจีนวัดสะแก งานจิตรกรรม

ภาพที่ 16 วิธีชีวิตชาวจีนในอดีต# ภาพที่ 18 ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ศูนย์การค้ารังสิต
54 นครรังสิตของเรา นครรังสิตของเรา 55