Page 291 - บทคัดย่อการทดลองสิ้นสุด 58 (เล่ม 3)

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาการอารักขาพืช
2. โครงการวิจัย อนุกรมวิธาน ชีววิทยาและเทคนิคการตรวจวินิจฉัยศัตรูพืชและศัตรู

ธรรมชาติ

3. ชื่อการทดลอง ชีววิทยา และการแพร่กระจายของผักเบี้ยเล็ก (Portulaca
quadrifida L.)

Biology and Distribution of Chickenweed purslane (Portulaca

quadrifida L.)
1/
4. คณะผู้ดำเนินงาน จรัญญา ปิ่นสุภา ศิริพร ซึงสนธิพร 1/
คมสัน นครศรี 1/

5. บทคัดย่อ
สำรวจการแพร่กระจายของผักเบี้ยเล็ก (Portulaca quadrifida L.) ในพื้นที่ปลูกผัก และพืชไร่

ในเขตภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย และศึกษาข้อมูลชีววิทยา
ณ เรือนทดลองกลุ่มวิจัยวัชพืช ในปี 2557 - 2558 จากการสำรวจการแพร่กระจายของผักเบี้ยเล็ก

พบในพื้นที่ปลูกผักในเขตภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนภาคกลางพบทั้งในพื้นที่ปลูกผัก
และพืชไร่ ข้อมูลทางชีววิทยา เมล็ดสามารถงอกได้ในสภาพที่ได้รับแสง ตลอด 24 ชั่วโมง สภาพที่

ได้รับแสงสลับกลางวันและกลางคืน และสภาพห้องปฏิบัติการ อัตราการงอกไม่แตกต่างกันทางสถิติ

อยู่ระหว่าง 6.8 - 8.2 เปอร์เซ็นต์ แต่อัตราการงอกจากลำต้น สามารถงอกได้ดีสูงถึง 70 เปอร์เซ็นต์
เมื่อวางบนผิวดินในสภาพเรือนทดลอง เมื่อฝังเมล็ดลงในดินที่ระดับความลึกของดิน 3, 6, 10, 15 และ

30 เซนติเมตร เป็นระยะเวลานาน 1 ปี พบว่า เมล็ดยังมีชีวิตสามารถงอกได้ในทุกระดับความลึกของดิน

โดยเฉพาะเมล็ดผักเบี้ยเล็กที่ฝังระดับความลึก 6 และ 10 เซนติเมตร มีการงอกสูงกว่าที่ระดับความลึกอื่นๆ
ส่วนการเจริญเติบโตของผักเบี้ยเล็กนั้น เมล็ดงอกหลังจากหว่านลงดินที่ 4 - 7 วัน และมีใบจริงที่ระยะ

1 สัปดาห์หลังงอก หลังจากนั้นประมาณ 3 สัปดาห์ ลำต้นผักเบี้ยเล็กทอดนอนเลื้อยไปกับผิวดิน และมีการ

เพิ่มความยาวต้นและจำนวนกิ่งไปเรื่อยๆ ออกดอกที่ระยะ 5 สัปดาห์หลังงอก และเริ่มมีการเจริญเติบโต
เป็นผลแก่เมื่ออายุ 7 สัปดาห์หลังเมล็ดงอก เมื่อต้นเจริญเติบโตเต็มที่ให้จำนวนผลได้สูงเฉลี่ย 621.25 ผล

โดยแต่ละผลมีจำนวนเมล็ด 2 - 16 เมล็ด

___________________________________________

1/ สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช

1727