Page 2 - palace

จนถึงปัจจุบัน แผนผังของพระบรมมหาราชวังได้ยึดถือแบบของพระราชวังหลวงสมัยกรุงศรีอยุธยา
คือสร้างติดกับแม่น้้า หันหน้าไปทางทิศเหนือโดยมีแม่น้้าเจ้าพระยาอยู่ทางทิศตะวันตก ให้ก้าแพงเมืองด้านข้าง

แม่น้้าเป็นก้าแพงพระบรมมหาราชวังชั้นนอก และวัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระอารามหลวงในพระราชวัง
ตามแบบวัดพระศรีสรรเพชญ์ของกรุงศรีอยุธยาตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันออก

การใช้งานของพระบรมมหาราชวัง

พระบรมมหาราชวังได้ใช้เป็นที่ประทับ
และศูนย์กลางการปกครองของพระมหากษัตริย์
สมัยรัตนโกสินทร์มาตลอด จนถึงกลางรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวและ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จประทับเพียงครั้ง

คราว
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทรได้เสด็จประทับ ณ
พระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง กระทั่งเสด็จสวรรคต หลังจากนั้นจนถึงปัจจุบัน มิได้มี
พระมหากษัตริย์เสด็จมาประทับในพระบรมมหาราชวังเป็นการถาวรอีก ปัจจุบันพระที่นั่งบรมพิมาน เป็นเขต

พระราชฐานและที่ประทับส่วนพระองค์ใน ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ใน
รัชกาลที่ 9 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จประทับบ้างเป็นครั้งคราว เช่นเวลาซ่อม
พระต้าหนักจิตรลดารโหฐาน หรือเวลามีการพระราชพิธี เป็นต้น
พระบรมมหาราชวังใช้เป็นสถานที่ประกอบพระราชพิธีส้าคัญต่าง ๆ ตามพระราชประเพณี, เป็นที่

รับแขกเมือง และพระราชอาคันตุกะ รวมทั้งเป็นที่ตั้งพระบรมศพและพระศพของพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง
ส่วนบริเวณเขตพระราชฐานชั้นนอกได้ใช้เป็นที่ตั้งของสถานที่ราชการ เช่น ส้านักพระราชวัง, ส้านักราช
เลขาธิการและส้านักงานราชบัณฑิตยสภา และเขตพระราชฐานชั้นในก็มิได้เป็นที่อยู่อาศัยของเจ้านายฝ่ายใน

อีกต่อไป แต่ยังคงเป็นที่ท้าการและที่พ้านักของข้าราชการส้านักพระราชวัง ฝ่ายพระราชฐานชั้นในบางส่วนซึ่ง
ล้วนเป็นสตรีทั้งสิ้น

เขตพระราชฐานของพระบรมมหาราชวัง

พระบรมมหาราชวังสามารถแบ่งพื้นที่ออกเป็นบริเวณวัดพระศรีรัตนศาสดารามและเขตพระราชฐาน
อันเป็นพื้นที่ส้าหรับเป็นที่ประทับและบริหารราชการแผ่นดินของพระมหากษัตริย์ โดยเขตพระราชฐานสามารถ
แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่

 เขตพระราชฐานชั้นหน้า