Page 3 - E-book พระบรมมหาราชวัง
P. 3
ประวัติความเป็ นมา
เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้ าจุฬาโลกมหาราชปราบดาภิเษกขึ้นเป็นปฐม
กษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี พระองค์ทรงย้ายราชธานีจากกรุงธนบุรีมายังฝั่งตะวันออกของ
แม่นํ้าเจ้าพระยาและโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังหลวงขึ้นเพื่อเป็นศูนย์กลางการ
ปกครองของประเทศและเป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ การก่อสร้างพระราชวังหลวง
เริ่มขึ้นพร้อมกับการสร้างพระนครเมื่อ พ.ศ. 2325 โดยสร้างขึ้นในบริเวณที่เคยเป็นที่อยู่
ของพระยาราชาเศรษฐีและชาวจีนทั้งหลาย ดังนั้น พระองค์จึงโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายไปอยู่
สถานที่แห่งใหม่ตั้งแต่คลองใต้วัดสามปลื้มจนถึงคลองเหนือวัดสามเพ็ง เริ่มดําเนินการใน
วันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325 หลังพระราชพิธียกเสาหลักเมือง 1 วัน และมีการเฉลิมพระ
ราชมนเฑียรในวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2325 แต่ขณะนั้นพระราชมนเฑียรสร้างด้วย
เครื่องไม้และสร้างเสาระเนียดรายรอบพระราชวัง เพื่อประกอบพระราชพิธีปราบดาภิเษก
ต่อมาใน พ.ศ. 2326 พระองค์จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชมนเทียร พระมหา
ปราสาท เปลี่ยนเสาระเนียดจากเครื่องไม้เป็นก่อกําแพงอิฐ สร้างประตูรายรอบ
พระบรมมหาราชวัง ตลอดจนสร้างพระอารามในพระราชวังหลวง คือ วัดพระศรีรัตน
ศาสดาราม เพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) เมื่อ
สร้างพระราชนิเวศน์มนเฑียรเป็นการถาวรแล้วโปรดเกล้าฯ ให้มีการพระราชพิธีบรม
ราชาภิเษกเต็มตามแบบแผนราช
ประเพณีอีกครั้งหนึ่งใน พ.ศ.
2328
พระบรมมหาราชวังได้มี
การก่อสร้างเพิ่มเติมขยายอาณา
เขตและบูรณปฏิสังขรณ์มาในทุก
รัชกาล ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ
พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระ
กรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนา
สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ า
จุฑามณี กรมขุนอิศเรศรังสรรค์
พระราชอนุชา ขึ้นเป็นพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงบัญญัติให้เรียก
พระราชวังหลวงว่า พระบรมมหาราชวัง นั่นคือ ทรงบัญญัติให้ใช้คําว่า “บรม” สําหรับ
ฝ่ายวังหลวง และ “บวร” สําหรับฝ่ายวังหน้า พระราชวังบวรสถานมงคลหรือวังหน้าจึง
เรียกว่า “พระบวรราชวัง” เมื่อพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตแล้ว
พระราชวังหลวงก็ยังคงใช้ว่า พระบรมมหาราชวัง มาจนกระทั่งปัจจุบัน
