Page 208 - วิทยาศาสตร์ม.ปลาย
P. 208
208
ข้อเสียของกระบวนการกลั่นล าดับส่วนคือ จะได้น ้ามันเบาประเภทต่างๆ ในสัดส่วนที่น้อยมากทั้งที่
น ้ามันเบาเหล่านี้ล้วนมีคุณค่าทางเศรษฐกิจสูง
1.2 ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการกลั่นปิโตรเลียม
น ้ามันดิบหรือปิโตรเลียม มีส่วนประกอบเป็นธาตุคาร์บอน และไฮโดรเจน และอาจมีธาตุอื่นๆ
ปะปนอยู่ด้วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแหล่งน ้ามันดิบแต่ละที่จะมีองค์ประกอบ แตกต่างกัน การน าน ้ามันดิบมาใช้
ประโยชน์ ต้องผ่านกระบวนการกลั่นแยก ซึ่งเรียกว่า การกลั่นล าดับส่วน เพื่อแยกน ้ามันดิบออกเป็น
ผลิตภัณฑ์ต่างๆจ านวนมาก ทั้งนี้ ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการกลั่นล าดับส่วน น ้ามันดิบ จะมีองค์ประกอบชนิด
ใดมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับแหล่งน ้ามันดิบ เช่น บางแหล่งกลั่นได้น ้ามันดีเซลมาก หรือบางแห่งอาจจะได้
น ้ามันเบนซินมาก เป็นต้นล าดับส่วนน ้ามันดิบ จะมีองค์ประกอบชนิดใดมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับแหล่ง
น ้ามันดิบ เช่น บางแหล่งกลั่นได้น ้ามันดีเซลมาก หรือบางแห่งอาจจะได้น ้ามันเบนซินมาก เป็นต้นล าดับ
ส่วนน ้ามันดิบ จะมีองค์ประกอบชนิดใดมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับแหล่งน ้ามันดิบ เช่น บางแหล่งกลั่นได้
น ้ามันดีเซลมาก หรือบางแห่งอาจจะได้น ้ามันเบนซินมาก เป็นต้น
ผลิตภัณฑ์จากการกลั่นน ้ามันปิโตรเลียม เรียกว่า สารประกอบไฮโดรคาร์บอน ซึ่งประกอบด้วย
ธาตุไฮโดรเจน และคาร์บอน จ านวนแตกต่างกัน มีตั้งแต่โมเลกุลที่มีคาร์บอน 1 อะตอม ขึ้นไปจนถึงกว่า 50
อะตอม ถ้าโมเลกุลที่มีจ านวน 1 - 4 อะตอม จะมีสถานะเป็นแก๊ส เมื่อจ านวนคาร์บอนเพิ่มขึ้น สถานะจะเป็น
ของเหลว และมีความข้นเหนียวมากขึ้นตามจ านวนคาร์บอน ซึ่งโมเลกุลเหล่านี้ น าไปใช้ประโยชน์ใน
ลักษณะแตกต่างกันดังข้อมูลในตารางนี้
ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการกลั่นปิโตรเลียม สมบัติ และการใช้ประโยชน์
O
ผลิตภัณฑ์ที่ได้ จุดเดือด ( C) สถานะ จ านวน C การใช้ประโยชน์
แก๊สปิโตรเลียม < 30 แก๊ส 1 – 4 ท าสารเคมี วัสดุสังเคราะห์
เชื้อเพลิงแก๊สหุงต้ม
แนฟทาเบา 30 – 110 ของเหลว 5 – 7 น ้ามันเบนซิน ตัวท าละลาย
แนฟทาหนัก 65 – 170 ของเหลว 6 – 12 น ้ามันเบนซิน แนฟทาหนัก
น ้ามันก๊าด 170 – 250 ของเหลว 10 – 19 น ้ามันก๊าด เชื้อเพลิง
เครื่องยนต์ไอพ่น และตะเกียง
น ้ามันดีเซล 250 – 340 ของเหลว 14– 19 เชื้อเพลิงเครื่องยนต์ดีเซล
น ้ามันหล่อลื่น > 350 ของเหลว 19 – 35 น ้ามันหล่อลื่น น ้ามันเครื่อง
ไข > 500 ของแข็ง > 35 ใช้ท าเทียนไข เครื่องส าอาง ยา
ขัดมัน ผลิตผงซักฟอก