Page 3 - İnsan ve Çevre TYT
P. 3
B
Test 02 Küresel Ortam; Bölgeler ve Ülkeler
Ünite 10
Kılavuz
1. Coğrafya öğretmeni Zeki Bey, bölge kavramını öğ- rencilerine pekiştirmek için doğal ve beşeri birtakım ölçütlerle oluşturulan bölgelerin her biri için ayrı ayrı hazırlanan Dünya haritaları getirmiştir. Bu haritaları herkesin görebileceği biçimde duvara asarak öğren- cilerine şunları söylemiştir:
“Sevgili öğrenciler, haritalarda gördüğünüz her biri ayrı bölgeleri gösteren haritalardan bazılarını üst üste koyduğumuzda bölgelerin sınırlarının büyük oranda çakıştığını göreceksiniz.”
Buna göre Zeki Bey’in duvara astığı;
I- Doğal Bitki Örtüsü Bölgeleri,
II- Yoğun Nüfuslu Bölgeler,
III- Büyük İklim Bölgeleri,
IV- Düz-Ovalık Bölgeler,
V- Termal Su Bölgeleri,
VI- Deprem Bölgeleri
haritalarından, sınırları birbirine uyanlar eşleşti-
3.
· Yer Şekillerine Göre Bölgeler
Yer şekillerine göre “dağlık-engebeli bölgeler”
ve “düz-ovalık bölgeler” olarak sınıflandırılabilir.
Dağlık-engebeli bölgeler:
Alaska Yarımadası (ABD)
Kayalık Dağları (ABD ve Kanada)
And Dağları (Güney Amerika)
İskandinav Dağları
Alp Dağları (Güney Avrupa)
Kafkaslar ve İran
Tibet Platosu ve Himalaya Dağları Düz-Ovalık Bölgeler:
MississippiHavzası(ABD’ninortavegüneyi) Amazon Havzası (Brezilya)
Orta ve Doğu Avrupa
Batı Sibirya
Orta Asya
Kuzey Afrika
Kongo Havzası (Orta Afrika)
Avustralya
· Bitki Örtüsüne Göre Bölgeler
Flora bölgesi olarak da adlandırılan bitki bölge-
leri, orman, çalı, çayır ve bozkır bölgeleri olarak sınıflandırıldığı gibi her bir bitki topluluğunda hâkim olan bitki türlerine göre de sınıflandırıla- bilir. Meşe ormanı, kızılçam ormanı gibi...
Bunun yanında faklı iklim koşullarında gelişen farklı orman bölgeleri de oluşturulabilir. Bunlar tropikal yağmur, muson, yaprak döken orman, karışık (konifer) orman ve iğne yapraklı orman (Tayga) bölgeleridir.
· Türkiye’de Yer Şekillerine Göre Bölgeler: Türkiye, yer şekillerine göre genel olarak dağ-
lık-engebeli bölge kategorisine dâhil olsa da düz-ovalık bölgeler de yer alır.
Türkiye’nin dağlık-engebeli bölgeleri:
Doğu Anadolu Bölgesi
Yıldız Dağları Bölümü
Menteşe Yöresi
Doğu Karadeniz
Batı Karadeniz
Akdeniz Bölgesi ve bölge içinde yer alan
Teke ve Taşeli yöreleri
Türkiye’nin düz ovalık bölgeleri:
Orta Anadolu
Ergene Havzası
Kıyı Ege
Güney Marmara ovaları
Çatalca-Kocaeli Bölümü
Orta Karadeniz kıyı kesimleri Çukurova
Güneydoğu Anadolu Bölgesi 141
rildiğinde hangileri dışarıda kalır?
4. Aşağıdaki bölgelerden hangisinin sınırlarının zamanla değişmesi beklenir?
C
A) Tibet platoluk bölgesi
B) Kuzey Afrika çöl bölgesi
C) Nijer Deltası petrol bölgesi
D) Marmara geçiş iklimi bölgesi
E) Grönland buzul örtüsü bölgesi
5. Aşağıdaki haritada üç bölge kırmızı renkle gösteril- miştir.
A) I ve III
D) IV ve V
B) II ve IV
C) III ve VI
2. Aşağıdaki haritada bazı bölgeler koyu renkle göste- rilmiştir.
D
A
Coğrafya
Aşağıdakilerden hangisi bu bölgelerin ortak özellikleri arasında gösterilebilir?
A) Alpin çayırların varlığı
B) Yükseltinin fazla olması
C) Buzulların geniş alan kaplaması
D) Sıcaklık ortalamalarının düşüklüğü
E) İğne yapraklı ormanlarla kaplı olmaları
Bu bölgeler, aşağıdaki ölçütlerinden hangisine göre sınıflandırılırsa aynı bölgede yer alırlar?
A) Maki bölgesi
B) Sanayi bölgesi
C) Düz-ovalık bölge
D) Yoğun nüfuslu bölge
E) Dağlık-engebeli bölge
E) V ve VI
B
A) I ve III
D) III ve IV
B) II ve IV
C) II ve V
I
II
III
IV
V
Dünya haritasında numaralanmış bölgelerden hangileri, gelir düzeyine göre “yüksek gelirli böl- geler” arasında yer almaz?
E) IV ve V
BYS KAFASI
