Page 39 - महाराष्ट्र मंडळ ई-स्मरणिका दिवाळी अंक २०२२
P. 39

े
                                                                                  ं
             �
         ं
       सपूण लह-लडाख प्रवास दर�ान अवघड आिण नागमोडी वळण, ख�ांचे साम्रा�
                                                                        ु
             े
                                                                                      ं
       असलला र�ा आिण आम�ा लडाखी वाहनचालकाची कशल डाय��गयामळे प्रवास
                                                                                             ु
                                                                                �
             �
                                                                              �
       ऍड�चरस वाटू लागतो. पण बी. आर. ओ. ( बॉडर रोड ऑगनायझेशन) व भारतीय
                                                                �
                                         े
         े
                                       ु
       सना यां�ा अथक प�रश्रमामळ एवढा तरी र�ा तयार होऊ शकला. सतत�ा दरड
       कोसळीमळ र�ाच काम रात्र-िदवस स�च असते – हटस ऑफ !!. प्रवासात िनळे होत
                                                   ु
                                                                     ्
                  ु
                                                                    ॅ
                              े
                                         ं
                    े
              े
                                                  ू
       जाणार आकाश, र�ा�ा दो�ी बाजला उंच-उंच डोंगर, हजारो फट खोल दऱ्या आिण
                                                                                 ू
                                                    ू
                                   ं
                                                                                                     ु
       खाली वाहणारी नदी या�ाबरोबर जण एक नातं तयार झाल होतं. या प्रवासामळे
                                                                               ं
                                                               ु
                                                        ू
                       े
                                                                                           ं
       अवघड वळण आिण घाट यांची भीती जण आय�भरासाठी सपली, अस �णायला
                                                                                ं
                                                                     ं
                           ं
                                                                                              े
                                                                ं
                                े
       हरकत नाही. जस लह�ा जवळ जात होतो तस-तस हवेतील ऑ��जनच प्रमाण
                                                                                              े
                                                                               ं
                                                                                         ू
       कमी होत होते आिण ते �ासो�ासात जाणवत होते. नाकप�ावर कापरान भ�न
                                                                           ु
       आणलली िपशवी दर १५ िमिनटान लावायला लागायची - हा प्रवास �णज शारी�रक
                                               े
              े
                                                                                            े
       आिण मानिसक �मतेची कसोटीच होती.
                ै
              ु
       २६ जल हा िदवस 'कारिगल िवजय िदवस’
                                                                े
       �णन साजरा के ला जातो. पािक�ान बरोबर झाल�ा
            ू
        ु
                                                               ै
       य�ाची आठवण अंगावर काटा आणते. भारतीय स�ासाठी
                                                           ै
                                             े
                �
       हा शौयाचा िदवस आहे. जर आपल भारतीय स� नसते तर
       लडाख हा के �ाच पाक व चीन नी ता�ात घेतला असता.
                                                           े
            े
                            ु
                     े
       �ांच र�ण क�ामळ ितथली लोकं भारतीय सने ला खूप
                               े
                                                                    ं
       मानतात. कारिगल हे शहर पाक�ा� का�ीर�ा िनयत्रण
                                                     े
        े
                                                  �
       रषेपासून जवळ आहे व रा� � ीय महामाग लह ते श्रीनगर या
                                                          ु
       र�ावर कारिगल वसलल आहे. कारिगलच य� हो�ाच                         े
                                  े
                                                        े
                                     े
                                                         ै
                                                    े
                                                                                ै
                                                                       े
                                                       ु
                                        ु
       प्रमुख कारण हा र�ा होय! पढ भारतान जल १९९९ म� पाक स� आिण दहशतवाद
                                          े
       यांचा खा�ा के ला व आप�ा टायगर िहल, द्रास स�र अशा बऱ्याच जागा परत
                                                                     े
       ता�ात घेत�ा व 'ऑपरेशन िवजय' याचा िवजयी ितरंगा फडकिवला - भारत माता की
       जय, जय िहंद!
                                                                        ं
       लह मधील काही खूप िविश� िठकाणाना भेट �ायचं ठरल होतं. �ातीलच एक सवा�त
         े
                                                  ं
                                                            ु
                                   े
                                                                                    ै
       मह�ाचं िठकाण �णज 'हॉल ऑफ फम �िझयम". भारतीय स�ा�ा कारिगल
                                                     े
        ु
                                                                   े
                                                                                        ु
       य�ाची इथंभत वा�िवक मािहती या �ुिझयमम� आहे. आम�ा पढील प्रवासात
                      ू
       जाताना वाटेत मलबेख, नामी�ा पास, फोटुला पास, लामायु�, मुनलॅंड व झं�ार
                          ु
                   ू
                                                      ं
                 ं
       आिण िसध या दोन न�ांचा �ा िठकाणी सगम होतो ते िठकाण बघ�ाचा योग आला.
                                                                       ु
       नंतर आमचा प्रवास नुब्रा �ली �ा िदशन स� झाला पढ आ�ी िद�ीत मॉन��ीला
                                                                        े
                                      ॅ
                                                                                                े
                                                      े
                                                         ु
                                                    े
                                   ु
                                                    ु
                                                    ं
       भेट िदली तो अनुभव स�ा िवल�ण सदर होता. िद�ीत ला ३२ मीटर उंच मत्रेय
                                                                                                    ै
       बु�ाची मूत� आहे. नुब्रा �ली ओळखली जाते ती �णज िस�र स� ��साठी. या
                                    ॅ
                                                                                          ू
                                                                                  ॅ
                                                                      े
                                                                                              ू
                                                   ु
                                                   ं
       म� जगातील सवा�त उंच र�ा खारडगला पास (जगातील समुद्रसपाटीपासन सवा�त
           े
       जा� उचीवरील - १८३८० िफट - वाहतकीचा र�ा) आहे.
               ं
                                                  ु
                                                                                             ं
                                                                                        ॅ
                      �
        ु
                                                                                                  े
                                                         ं
                                          ्
       पढील आकषण होते ‘३ इिडयटस’ िचत्रपटानतर नावा�पाला आल�ा पनगॉग लकला
                                                                                 े
                                         ं
                                                                        ू
                                                                े
                      े
                                                         ु
                                     ॅ
       आ�ी भेट दणार होतो. पनगॉगचा प्रवास प�ा लह पासन ६ तासांचा होता. ए�ाना
                ं
       सगळयाना हाय अ�ी�डची बऱ्यापकी सवय झाली होती.
                                                ै
                                   ु
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44