Page 64 - महाराष्ट्र मंडळ ई-स्मरणिका दिवाळी अंक २०२२
P. 64
�
गजा महारा� माझा !
�
ं
े
े
े
सतां�ा मह�ने नटलल, े सजलल, े अितशय
उ�म परंपरा असणाऱ्या महारा� � ा�ा प�भमी
ु
ू
म� े ज�लल आपण िकती नशीबवान आहोत !
े
े
ु
िविवध कलागण असल�ा, कसल�ा ब�रंगी, ब�ढगी सौ. भावना कलकण�
े
े
ं
ु
असणारा हा माझा महारा� � आहे. िकती आिण कशी
ं
े
े
े
�
या�ा स�ृ तीच वणन कराव?
े
शतकानशतक चालत आल�ा परंपरा आजही ितत�ाच आनंदाने जोपास�ा जात
ु
े
ु
आहेत. सत �ाने�र, सत तकाराम, रामदास�ामी, म�ाबाई, जनाई इ�ादी सत
ं
ं
ं
ु
परपरन े के लली जनजागती लोकांना आजही मोलाचा सदश दत. सत �ाने�र, सत
े
े
े
े
ं
ं
े
ृ
ं
ं
�
ं
तकाराम, सत नामदेव इ�ादींची िवठू माऊली�ा दशनाला पायी जा�ाची ओढ आजही
ु
ं
े
े
तशीच आहे. �ाचे मह� य��िचतही कमी झालल नाही.
े
�
िचरंतन का� आिण सािह� िनिमती मधन िदलली िशकवण यांच े मह� आजही
ू
अबािधत आिण अलौिकक आहे.
सतां�ा िशकवणी मळे राज उ�म रा�कत बनल आिण समाजसाठी झटल, लढल. े
े
ु
�
े
ं
े
यादवकालीन महारा� � तर एका वेग�ाच �रावर होता. तसच छत्रपती िशवाजी
े
े
ं
ं
े
महाराजाच िहदवी �रा� ही परमो� िबंद ू ला पोहचलल होते. �ा बरोबरच छत्रपती
े
ै
शा�महाराज, राजमाता ताराराणी यांनीही महारा� � सदव घडवला.
े
�
महारा� � ा�ा वैिवधतेम�े आिण सौ�याम� े अजोड मह� असल�ा अजठा, वे�ळ,
ं
काल, भाज इ�ादी ले�ांचा उ�ख न के �ास �ांचा अपमानच होईल. अप्रतीम
े
े
�
ू
ू
ं
े
े
े
दगडातन साकारल�ा कलाकतीतन ते�ा�ा स�ृ तीच अचबीत करणार दश�न होते.
ं
ृ
े
ं
े
कमीतकमी ह�ारा�ा मदतीन बनलली ही िश� अजरामर आहेत.
े
हीच स�ृ ती पढ चालत रािहली आिण उ� िवचारा�ा लोकमा� िटळक, समाजसधारक
ु
े
ं
ं
ु
ं
ं
ु
आगरकर, �ात�वीर सावरकर इ�ादींमळ पारत�ातसध्दा लोकजागती�ा ��पात
ृ
े
ु
े
�णज पोवाडा, तमाशा, शाहीर गायनात, ना��पात िजवंत रािहली.
े
जनजागतीसाठी िलिहलली उ�म नाटक, प्रबोधन, कीत�ने, पोवाडे आजही िततकच मनास
े
े
ृ
े
भावतात.
स�ृ ती िटकव�ासाठी, समाज प�रवतनासाठी, गलामिगरी झुगार�ासाठी
ु
ं
�
ं
समाज एकसध, एकत्र यण ज�री असते. �ासाठीच वेगवेगळ उ�व साजरे कर�ाची
े
ं
े
प�त लोकमा� िटळकानी साव�जिनक गणशो�व स� क�न के ली. माणस हा
े
ु
ं
ू
ु
े
उ�विप्रय अस�ामळ गणशो�वाबरोबर छो�ा मो�ा जत्रा, मेळाव, नाटक. इ�ादीं�ा
े
े
ं
ू
परपरा चाल झा�ा. �ांची जाद ू आजही िततकीच आहे.
