Page 38 - ท่องโลกกับประวัติศาสตร์สากลกับครูพี่ฟรองซ์
P. 38

วิกฤตการณ์สิ่งแวดล้อม

    เอลนีโญ - ลานีญา

    เอลนีโญ เป็นค าในภาษาสเปนแปลว่า บุตรพระคริสต์  เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ปฏิสัมพันธ์ระหว่างการ

    หมุนเวียนของกระแสอากาศกับกระแสน้ าในมหาสมุทร  มักเกิดขึ้นในช่วงเทศกาลคริสต์มาส เมื่อกระแสน้ าอุ่นใน

    มหาสมุทรแปซิฟิกไหลเข้าแทนที่กระแสน้ าเย็นบริเวณชายฝั่งเปรู ส่งผลกระทบทางระบบนิเวศและห่วงโซ่อาหาร  ฝูง

    ปลามีจ านวนลดลง ท าให้นกชายฝั่งขาดอาหาร ชาวประมงขาดรายได้ รวมทั้งเกิดฝนตกและดินถล่มอย่างรุนแรงใน

    ประเทศเปรูและเอกวาดอร์   อย่างไรก็ตามเอลนีโญเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไม่มีคาบเวลาที่แน่นอน ไม่ได้         สภาวะปกติ

    เกิดขึ้นทุกปี ขณะที่เกิดขึ้นแต่ละครั้งอาจกินเวลา 2 - 3 เดือนหรือนานกว่า  เอลนีโญจึงมีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการ

    ว่า “El Niño – Southern Oscillation” เรียกอย่างสั้นว่า "ENSO"  หมายถึงความผันผวนซึ่งเกิดขึ้นบริเวณ
                                                                                               สภาวะปกติ
    มหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้ เราอาจกล่าวอย่างง่ายว่า เอลนีโญท าให้เกิดฝนตกหนักในตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้
                                                                                               โดยปกติบริเวณเส้นศูนย์สูตร เหนือมหาสมุทรแปซิฟิก  ลมสินค้าตะวันออก
    และเกิดความแห้งแล้งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ในทางกลับกันลานีญาท าให้เกิดความแห้งแล้งทางตอนเหนือของ
                                                                                               (Eastery trade winds) จะพัดจากประเทศเปรูชายฝั่งทวีปอเมริกาใต้ ไปทาง
    ทวีปอเมริกาใต้และเกิดฝนตกหนักในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งเอลนีโญและลานีญาเกิดจากความผกผันของกระแส
                                                                                               ตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิก แล้วยกตัวขึ้นบริเวณประเทศอินโดนีเซีย ท าให้มี
    อากาศโลกบริเวณเส้นศูนย์สูตรเหนือมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งยังไม่สามารถระบุสาเหตุที่แน่ชัด  ภาพถ่ายจากดาวเทียม
                                                                                               ฝนตกมากในเอเซียตะวันออกเฉียงใต้และทวีปออสเตรเลียตอนเหนือ  กระแส
    โทเพกซ์/โพซีดอน (Topex/Poseidon) ในภาพที่ 4 แสดงให้เห็นความต่างระดับของน้ าทะเลบนพื้นผิวมหาสมุทร
                                                                                               ลมสินค้าพัดให้กระแสน้ าอุ่นบนพื้นผิวมหาสมุทรแปซิฟิกไปกองรวมกันทางทิศ
    แปซิฟิก สีขาวแสดงระดับน้ าซึ่งสูงกว่าระดับน้ าทะเลปานกลาง 14 เซนติเมตร สีม่วงหรือสีเข้มแสดงระดับน้ าซึ่งต่ ากว่า
                                                                                               ตะวันตก จนมีระดับสูงกว่าระดับน้ าทะเลปกติประมาณ 60 – 70 เซนติเมตร
    ระดับน้ าทะเลประมาณ -18 เซนติเมตร ขณะที่เกิดลานีญา - เอลนีโญ
                                                                                               แล้วจมตัวลง กระแสน้ าเย็นใต้มหาสมุทรซีกเบื้องล่างไหลเข้ามาแทนที่กระแส

                                                                                               น้ าอุ่นพื้นผิวซีกตะวันออก น าพาธาตุอาหารจากก้นมหาสมุทรขึ้นมาท าให้ปลา

                                                                                               ชุกชุม เป็นประโยชน์ต่อนกทะเลและการท าประมงชายฝั่งของประเทศเปรูดังภาพ

                                                                                               ที่ 1

                                                                                                                                                  34
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42