Page 37 - tinnapop
P. 37
วิกฤตการณ์สิ่งแวดล้อม
เอลนีโญ - ลานีญา
เอลนีโญ เป็นค าในภาษาสเปนแปลว่า บุตรพระคริสต์ เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ปฏิสัมพันธ์ระหว่างการ
หมุนเวียนของกระแสอากาศกับกระแสน้ าในมหาสมุทร มักเกิดขึ้นในช่วงเทศกาลคริสต์มาส เมื่อกระแสน้ าอุ่นใน
มหาสมุทรแปซิฟิกไหลเข้าแทนที่กระแสน้ าเย็นบริเวณชายฝั่งเปรู ส่งผลกระทบทางระบบนิเวศและห่วงโซ่อาหาร ฝูง
ปลามีจ านวนลดลง ท าให้นกชายฝั่งขาดอาหาร ชาวประมงขาดรายได้ รวมทั้งเกิดฝนตกและดินถล่มอย่างรุนแรงใน
ประเทศเปรูและเอกวาดอร์ อย่างไรก็ตามเอลนีโญเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไม่มีคาบเวลาที่แน่นอน ไม่ได้
สภาวะปกติ
เกิดขึ้นทุกปี ขณะที่เกิดขึ้นแต่ละครั้งอาจกินเวลา 2 - 3 เดือนหรือนานกว่า เอลนีโญจึงมีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการ
ว่า “El Niño – Southern Oscillation” เรียกอย่างสั้นว่า "ENSO" หมายถึงความผันผวนซึ่งเกิดขึ้นบริเวณ
มหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้ เราอาจกล่าวอย่างง่ายว่า เอลนีโญท าให้เกิดฝนตกหนักในตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้ สภาวะปกติ
และเกิดความแห้งแล้งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในทางกลับกันลานีญาท าให้เกิดความแห้งแล้งทางตอนเหนือของ โดยปกติบริเวณเส้นศูนย์สูตร เหนือมหาสมุทรแปซิฟิก ลมสินค้าตะวันออก (Eastery
ทวีปอเมริกาใต้และเกิดฝนตกหนักในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งเอลนีโญและลานีญาเกิดจากความผกผันของกระแส trade winds) จะพัดจากประเทศเปรูชายฝั่งทวีปอเมริกาใต้ ไปทางตะวันตกของ
อากาศโลกบริเวณเส้นศูนย์สูตรเหนือมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งยังไม่สามารถระบุสาเหตุที่แน่ชัด ภาพถ่ายจากดาวเทียม มหาสมุทรแปซิฟิก แล้วยกตัวขึ้นบริเวณประเทศอินโดนีเซีย ท าให้มีฝนตกมากใน
โทเพกซ์/โพซีดอน (Topex/Poseidon) ในภาพที่ 4 แสดงให้เห็นความต่างระดับของน้ าทะเลบนพื้นผิวมหาสมุทร เอเซียตะวันออกเฉียงใต้และทวีปออสเตรเลียตอนเหนือ กระแสลมสินค้าพัดให้กระแส
แปซิฟิก สีขาวแสดงระดับน้ าซึ่งสูงกว่าระดับน้ าทะเลปานกลาง 14 เซนติเมตร สีม่วงหรือสีเข้มแสดงระดับน้ าซึ่งต่ ากว่า น้ าอุ่นบนพื้นผิวมหาสมุทรแปซิฟิกไปกองรวมกันทางทิศตะวันตก จนมีระดับสูงกว่า
ระดับน้ าทะเลประมาณ -18 เซนติเมตร ขณะที่เกิดลานีญา - เอลนีโญ ระดับน้ าทะเลปกติประมาณ 60 – 70 เซนติเมตร แล้วจมตัวลง กระแสน้ าเย็นใต้
มหาสมุทรซีกเบื้องล่างไหลเข้ามาแทนที่กระแสน้ าอุ่นพื้นผิวซีกตะวันออก น าพาธาตุ
อาหารจากก้นมหาสมุทรขึ้นมาท าให้ปลาชุกชุม เป็นประโยชน์ต่อนกทะเลและการท า
ประมงชายฝั่งของประเทศเปรูดังภาพที่ 1
34
