Page 155 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 155
๑๔๒
บทน ำ
ิ
ิ
การพจารณาคดีอาญาของศาลนั้น ยึดหลักการพจารณาและสืบพยานต่อหน้าจ าเลยตาม
ิ
ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๑๗๒ วรรคหนึ่งที่บัญญัติไว้ว่า “การพจารณาและ
ิ
สืบพยานในศาล ให้ท าโดยเปิดเผยต่อหน้าจ าเลย เว้นแต่บัญญัติไว้เป็นอย่างอน” ซึ่งหากมีกรณีจ าเลยที่
ื่
ได้รับการปล่อยชั่วคราวโดยศาลหลบหนี หรือจ าเลยผู้ไม่ปฏิบัติตามหมายเรียกของศาลซึ่งต่อมาศาลออก
หมายจับ หากยังไม่สามารถจับกุมจ าเลยมาได้ ศาลจะพจารณาคดีต่อไปไม่ได้ ต้องงดการพิจารณา ย่อมท า
ิ
ให้การพิจารณาพิพากษาคดีล่าช้า อันส่งผลถึงการบังคับใช้กฎหมายให้มีประสิทธิภาพด้วย
ิ
ื่
ด้วยปัญหาและความส าคัญเพอให้การพจารณาพพากษาคดีด าเนินไปได้อย่างมี
ิ
ประสิทธิภาพ จึงมีการประกาศใช้พระราชบัญญัติมาตรการก ากับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อย
ชั่วคราวโดยศาล พ.ศ. ๒๕๖๐ ด้วยเหตุผลคือมีผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่ได้รับการปล่อยชั่วคราวโดยศาล
ิ
หลบหนีไปท าให้การพจารณาพพากษาคดีของศาลต้องล่าช้า ส่งผลกระทบต่อนโยบายในการป้องปราม
ิ
อาชญากรรม สาเหตุส าคัญประการหนึ่งคือการไม่มีเจ้าพนักงานก ากับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราวให้ปฏิบัติตาม
เงื่อนไขต่าง ๆ ที่ศาลก าหนดเพอป้องกันการหลบหนีหรือภัยอนตรายหรือความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น
ื่
ั
นอกจากนี้ เมื่อเกิดการหลบหนีก็ไม่มีเจ้าพนักงานที่มีอานาจหน้าที่โดยตรงในการติดตามจับกุมผู้ต้องหา
ื่
ิ
หรือจ าเลยเหล่านั้นกลับมาด าเนินคดี ดังนั้น เพอให้การพจารณาพพากษาคดีด าเนินไปได้อย่างมี
ิ
ประสิทธิภาพ สมควรก าหนดมาตรการก ากับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราวและการติดตามจับกุมผู้ต้องหาหรือ
จ าเลยที่หลบหนี รวมทั้งการน าเงินค่าปรับตามค าพพากษาในคดีอาญามาใช้เป็นค่าใช้จ่ายในมาตรการ
ิ
ดังกล่าว โดยมาตรา ๗ ของพระราชบัญญัตินี้ บัญญัติว่า “เมื่อมีการจับกุมผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่ได้รับ
1
การปล่อยชั่วคราวโดยศาลซึ่งหลบหนีและได้ส่งตัวต่อศาลแล้ว ให้ผู้แจ้งความน าจับมีสิทธิได้รับเงินสินบน
และเจ้าหน้าที่ผู้จับมีสิทธิได้รับเงินรางวัล” ดังนี้ การที่ผู้แจ้งความน าจับจะมีสิทธิได้รับเงินสินบนก็ดี
หรือเจ้าหน้าที่ผู้จับจะมีสิทธิได้รับเงินรางวัลก็ดีต้องเป็นการจับกุมผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่ได้รับการปล่อย
ชั่วคราวโดยศาลซึ่งหลบหนีเท่านั้น แต่หากเป็นกรณีการจับกุมผู้ต้องหาหรือจ าเลยตามหมายจับของศาล
ในกรณีอนที่ผู้ต้องหาหรือจ าเลยมิใช่ผู้ที่ได้รับการปล่อยชั่วคราวโดยศาลจึงไม่เข้าเงื่อนไขและหลักเกณฑ์
ื่
ในการที่จะได้รับเงินสินบนและเงินรางวัลตามพระราชบัญญัติดังกล่าว อนเป็นข้อจ ากัดในการได้รับเงิน
ั
ั
สินบนและเงินรางวัลตามพระราชบัญญัติดังกล่าวอนอาจเกิดผลกระทบต่อการสร้างแรงจูงใจแก่ผู้แจ้งความ
น าจับและเจ้าหน้าที่ผู้จับเพอตอบแทนการปฏิบัติงานที่ยากล าบากและเสี่ยงต่อการได้รับอนตรายจากการ
ั
ื่
ปฏิบัติหน้าที่
โดยบทความนี้มีเนื้อหาดังนี้
๑. สาระส าคัญของพระราชบัญญัติมาตรการก ากับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อย
ชั่วคราวโดยศาล พ.ศ. ๒๕๖๐
1
พระราชบัญญัติมาตรการก ากับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อยชั่วคราวโดยศาล พ.ศ. ๒๕๖๐. (๒๕๖๐, ๒๖
กันยายน) ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม ๑๓๔ ตอนที่ ๙๘ ก. หน้า ๑-๔.
