Page 128 - DDD4
P. 128
120
(7) สมัน หรือเนื้อสมัน หรือกวางเขาสุ่ม เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจ าพวกสัตว์กีบคู่ชนิดหนึ่ง
สมันเป็นกว้างขนาดกลางน ้าหนัก 100-120กิโลกรัมมีความยาวล าตัว 180 เซนติเมตรความสูง
หัวไหล่ 104 เซนติเมตร หางยาว 10 เซนติเมตรคนอยากสีน ้าตาลเข้มด้านล่างล าตัวและบริเวณ
แก้มจะจางกว่าบริเวณจมูกสีเข้มหรือสีด าสีบริเวณเขาและหน้าผากค่อนข้างอมแดงใต้หางสีขาว
ขนแผงคอยาวประมาณ 5 เซนติเมตร
สมันตัวผู้มีเขาสวยมากจนได้ชื่อว่าเป็นกวางที่สวยงามที่สุดชนิดหนึ่งของโลกโดยเขามี
ลักษณะตีวงกว้างโค้งและแต่กิ่งมากดูเหมือนสุ่มหงายจึงมีชื่ออีกชื่อว่ากวางเขาสุ่ม กิ่งรับหมา
ยาวและชี้มาด้านหน้าเป็นมุม 60 องศากับใบหน้าอื่นยาวถึงแล้วประมาณ 30 เซนติเมตรล าเขา
ตั้งฉากกับกิ่งรับหมาความยาวประมาณ 12 เซนติเมตรการแตกกิ่งมักจะแตกออกเป็น 2 จริง
เสมอโดยเฉลี่ยเขาแต่ละข้างมีจ านวนจริงทั้งสิ้น 8-9กิ่งความยาวเฉลี่ยของเขา 65 เซนติเมตร เคย
มีบันทึกกว่ามีสมันที่เขาแต่กิ่งมากถึง 33 กิ่ง
สมันตัวเมียไม่มีเขาและมีลักษณะคล้ายละมั่งมากชาวบ้านบางท้องที่จึงมีความเชื่อว่าสมันมี
เฉพาะตัวผู้เท่านั้นและเมื่อสมันตัวผู้ผสมพันธุ์กับละมั่งจะให้ลูกเป็นสมั่นหรือละมั่งก็ได้สมัน
มักอยู่เป็นฝูงเล็กประกอบด้วยตัวผู้เตรียมไว้ 1 ตัวตัวเมียหลายตัวและลูกเวลากลางวันซะมันมัก
หลับพักผ่อนอยู่ในร่มไม้หรือโพรงหญ้าสูงออกหากินตั้งแต่เวลาเย็นจนถึงรุ่งเช้าอาหารหลักคือ
หญ้าชอบอยู่ในป่าโป่งหรือทุ่งหญ้าน ้าแฉะไม่ชอบป่าทึบในฤดูน ้าหลากสมันต้องหนีไปอยู่บน
เนินที่มีน ้าท่วมไม่ถึงซึ่งกลายเป็นเกาะกลางทุ่งในช่วงนี้จึงตกเป็นเป้าของนายพรานได้ง่าย
สมันถือเป็นสัตว์สัญชาติไทยพบได้ในประเทศไทยเพียงแห่งเดียวเท่านั้นกระจายพันธุ์อยู่
ตามที่ราบลุ่มแม่น ้าเจ้าพระยาตั้งแต่สมุทรปราการขึ้นไปจนถึงสุโขทัยตะวันออกสุดถึงจังหวัด
นครนายกและฉะเชิงเทราทางตะวันตกพบถึงสุพรรณบุรีและกาญจนบุรี
(8) เลียงพา หรือ เยียงพา หรือ โคร่า เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดหนึ่งอยู่อันดับสัตว์กีบคู่
รูปร่างคล้ายแพะล าตัวสั้นขายาวขนด ายาวขนชั้นนอกชี้ฟูบริเวณตั้งแต่โคนเขาจนถึงหัวไหล่ยาว
และฟูอาจมีสีแตกต่างกันตั้งแต่ขาวถึงด าหัวโตหูใหญ่มีเขาเป็นรูปกรวยเลี้ยวโค้งไปข้างหลัง
เล็กน้อยตัวผู้เขายาวกว่าตัวเมียมากอาจยาวได้ถึง 28 เซนติเมตรคนเขาเป็นลอนย่นกะโหลก
ด้านหน้าแบนมีต่อมน ้าตาอยู่ใต้ตาตอนนี้มีหน้าที่สร้างสารกลิ่นฉุนเพื่อใช้การท าเครื่องหมาย
ประกาศอาณาเขตหางสั้นเป็นพู่ความยาวล าตัว 1.5 เมตรหางยาว 15 เซนติเมตรความสูงที่
หัวไหล่ 1 เมตรหนักประมาณ 85-140กิโลกรัมกรีบมีลักษณะ
ขนาดคล้ายเก้งแต่กรีบเลียงพาค่อนข้างขนานกัน ไม่งุ้มเข้าหา
กันอย่างสัตร์กีบชนิดอื่นๆ และ ปลายกีบของเลียงพาผาค่อน
ข้างทู่กว่าของเก้ง
