Page 22 - PowerPoint 演示文稿
P. 22
ÑAËC SAN BÌNH ÑÒNH
Chuùa Nguyeãn Phuùc Khoaùt (1738-1765).
Chuùa Nguyeãn Phuùc Khoaùt baét ñaàu xöng Vöông naêm
1744.
Chuùa Nguyeãn Phuùc Thuaàn (1765-1777)
16 B. NAÊM KYÛ HÔÏI (1779)
Taây Sôn: Nguyeãn Nhaïc töï laäp laøm vua, nieân hieäu
Thaùi Ñöùc naêm thöù 2.
Chuùa Nguyeãn: Ñaïi Nguyeân Soaùi Nguyeãn AÙnh naêm
thöù 2.
NHAØ NGUYEÃN (1802-1945)
Nieân hieäu Gia Long (1802-1819)
Nieân hieäu Minh Meänh (1820-1840).
17. NAÊM KYÛ HÔÏI (1839, Minh Meänh 20; Thanh, Quang
Ñaïo 19).
A. Muøa Xuaân, thaùng Ba, Hieäp Bieän Ñaïi Hoïc Só lónh
Toång Ñoác Bình-Phuù Voõ Xuaân Caån veà Kinh yeát kieán.
Nhaø vua noùi:“Hoâm tröôùc trong taäp thænh an khanh
coù neâu leân vieäc quoác hieäu laø Ñaïi Nam. Keå thì baày toâi
coù nghe bieát gì taát phaûi vaøo taâu, traãm coá nhieân khoâng
traùch, nhöng theo söï hieåu bieát cuûa traãm, nöôùc ta voán
phía Nam, cho neân goïi laø nöôùc Ñaïi Nam. Neáu baûo Nuøng
Trí Cao ñaõ coù teân hieäu aáy, khoâng neân duøng theo, thì
kìa nhö teân hieäu Ñöôøng, Chu, Haùn, Toáng, ñôøi xöa, ñôøi
sau ñeàu coù caû, roát cuïc thöïc hay giaû töï phaân bieät. Nay ta
cuõng goïi laø Ñaïi Nam ñeå cho thieân haï ñôøi sau thöû xem
so saùnh vôùi Ñaïi Nam tröôùc laø theá naøo maø thoâi, coù haïi
gì ñaâu. Vaû laïi, nöôùc coù teân hieäu chaúng qua ñeå goïi cho
khaùc, nguyeân khoâng coù yù nghóa gì, haù chaúng nhôù teân
hieäu Ñaïi Thanh, Ñaïi Minh quaû coù nghóa gì ö?”.
Vua laïi hoûi ñeán vieäc tröôùc ñaây xin chia ruoäng, Caån
thöa:“ Tænh Bình Ñònh raát maøu môõ, khoâng keùm caùc
tænh ôû Nam kyø, laïi coù heä thoáng giöõ nöôùc, coù theå khoâng
bò naïn haïn haùn, noâng daân moät naêm 2 vuï gaët raát coù lôïi.
Theá nhöng ruoäng ñaát phaàn nhieàu laø ruoäng tö, nhaø haøo
phuù chieám caû, coù ñeán moät, hai traêm maãu maø nhaø ngheøo
khoâng moät thöôùc taát, suoát ñôøi laøm ñaày tôù nhaø giaøu, nay
neáu ñem caû ruoäng cuûa ngöôøi giaøu, ñeå cho hoï 1-2 phaàn
laøm cô nghieäp laâu daøi, coøn 8- 9 phaàn ñem chia caáp
cho binh, daân vaø ngöôøi ngheøo thì nguoàn lôïi veà ruoäng
Xuaân Kyû Hôïi 2019