Page 77 - 45_LiryDram_2024

Alicja Tanew
Z punktu widzenia najnowszych trendów w poezji można na lirykę Alicji Tanew spoj- rzeć pod kątem jej związków z nurtem po- ezji śpiewanej (inaczej piosenki autorskiej), który ma długą tradycję, ale wtedy poza ob- szarem zainteresowań pozostaną wiersze tak zwersyfikowane i skondensowane w treści jak miniatury, z założenia nieprzeznaczo- ne do śpiewania, chyba że zostaną połączo- ne w jakąś większą całość. A owe drobne 2-6 wersowe monologi liryczne, zwane mi- niaturami, mają równie chlubną tradycję w kanonie poezji polskiej, gdyż upodobały je sobie tej miary artystki słowa, jak Maria Paw- likowska-Jasnorzewska (okrzyknięta tytułem mistrzyni miniatury poetyckiej), czy tworzące w obecnym stuleciu Julia Hartwig i Urszula Kozioł. Z pozycji dociekliwego badacza można
zastanawiać się nad inspiracjami literacki- mi i muzycznymi w twórczości Alicji Tanew, ale wymaga to pogłębionych studiów z wie- lu dziedzin. Jeśli bowiem przyjąć, że muzy- ka (rytm i melodia) ukryta jest w każdym wierszu, bo nawet sama prozodia3 mowy wyzwala mimowolne dążenie do zaakcen- towanej śpiewności, to poezja Alicji Tanew jest umuzyczniona po wielokroć.
W komponowanych przez Poetkę sytuacjach lirycznych ta swoista kantylena razem z mo- tywami autobiograficznymi w mistrzowski sposób współtworzy spektrum różnorodnych nastrojów od euforii począwszy do głębokiej rozpaczy. Owa melodyka wierszy (rymowa- nych lub białych) wraz z odpowiednio do- branym metrum wyraziście określa nastę- pujące po sobie przebiegi wersów, zmierza- jących do pointy lub otwartego zakończenia. Bo też jest to poezja zapewne powstająca w natchnieniu, sprawiająca wrażenie lek- kiej w formie, ale też przemyślanej w war- stwie tekstowej. W końcowym efekcie jest tak w swojej prostocie doskonała, że najczęściej nie zdajemy sobie sprawy z wszystkich za- biegów ars poetica. Oddziałując wyjątkowo na zmysł estetyczny, powoduje, że jej lektura lub recytacja staje się nie tylko intelektualną przygodą, ale i silnym doznaniem emocjo- nalnym. Dlatego można pokusić się o stwier- dzenie, że poezja ta w odbiorze stwarza jakąś szczególnie magiczną atmosferę, rzuca urok na czytelnika, wprowadza go w zaczarowa- ny świat metafor i symboli, którym kiedyś należałoby się przyjrzeć dokładniej z per- spektywy całego dotychczasowego dorobku literackiego Alicji Tanew.
Natomiast dziś ciekawsza wydaje się reflek- sja nad tym, jakie obszary zainteresowań i w jaki sposób prezentuje Poetka w ostatnio
październik–grudzień 2024 LiryDram 75
fot. Adam Gryczyński