Page 30 - ZBL_Uciec przed rakiem
P. 30
v pobranego materiału w słynnej ska- li I-V Papanicolaou na rzecz metody opisowej. Badanie jest prawidłowe bądź nie – szczegóły opisuje diagnosta. Optymalnym momentem, aby zgłosić się na badanie, to minimum dwa dni po zakończeniu krwawienia miesiącz- kowego. – Na dobę przed badaniem trzeba zrezygnować ze współżycia, a także stosowania leków dopochwo- wych, wykonywania irygacji – przypo- mina ginekolog.
Cytologia płynna
Jeśli ktoś może sobie na to pozwolić – ponieważ nie jest to metoda refundo- wana przez NFZ – warto zdecydować się na cytologię płynną – proponuje lekarz. Pobranie materiału do badań przebiega tak samo, jak przy cytologii konwencjonalnej, za pomocą specjal- nej szczoteczki. Ale wymaz nie jest umieszczany na szkiełku – szczotecz- kę zanurza się w specjalnym płynie. Dr Kostrzewa tłumaczy, że cytologia płynna niesie ze sobą mniejsze ryzyko błędu. Warstwy wymazu na szkiełku mogą się bowiem nakładać, co nie wystąpi w przypadku umieszczenia go w roztworze wodnym. – Poza tym ta substancja z pobranym materiałem może być dalej badana w przypad- ku wykrycia nieprawidłowości lub wątpliwości co do wyniku – konty- nuuje lekarz. Między innym pod ką- tem obecności wirusa HPV. Wymaz umieszczony na szkiełku jest do „ jed- norazowego użytku”.
Zdaniem specjalistów, czułość cy- tologii konwencjonalnej wynosi ok. 60 proc., a płynnej – 70. Część z nich poleca powszechnie dostępne, choć kosztowne testy na HPV. Dostępne są zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet, również do samodzielnego wykonania. Warto jednak pamiętać, że w tym wy- padku wiarygodność wyniku uzależ- niona jest również od prawidłowego pobrania wymazów przez pacjenta.
Rodzinne obciążenie
Co roku w Polsce wykrywa się około 2300 przypadków zachorowań na raka jajnika. Najwięcej w grupie kobiet mię- dzy 45. a 64. rokiem życia, czyli w okre- sie, w którym, według wielu lekarzy, część kobiet rzadziej uczęszcza do gi- nekologa lub w ogóle rezygnuje z tych wizyt. Sytuację pacjentek pogarsza fakt, że bardzo trudne jest zdiagnozo- wanie tego nowotworu na wczesnym etapie rozwoju, ponieważ z początku nie daje on specyficznych objawów. Jasno określony jest jednak jeden z istotnych czynników ryzyka jego
Przy podejrzeniu raka jajnika pierwszą procedurą diagnostyczną są badania obrazowe – USG jamy brzusznej oraz USG przezpochwowe. Pozwala ono wykryć zmiany
we wczesnym stadium, czego nie gwarantuje zwykłe badanie ginekologiczne.
rozwoju. – Odwrotnie niż w przypadku raka szyjki macicy na zachorowanie na raka jajnika narażone są kobiety, w rodzinach których wystąpił ten, a także inne nowotwory – wyjaśnia dr Jacek Kostrzewa. Inne to rak piersi, trzustki, prostaty. Należą one do grupy nowotworów BRCA-zależnych, czyli związanych z mutacją genu BRCA1 i BRCA2. W przypadku takiego ro- dzinnego obciążenia bezwzględnie zalecane jest wykonanie badań ge- netycznych. Dostępne są również za- biegi prewencyjnej mastektomii oraz adneksetomii, czyli usunięcia jajników i jajowodów.
Charakterystyczne symptomy
Nie istnieją skuteczne metody profi- laktyczne dla wszystkich kobiet. Da się jednak wyłonić pewne, niestety niespecyficzne symptomy, które po- winny skłonić pacjentkę do wizyty u lekarza. Jeśli nie od razu u gineko- loga, to u internisty lub gastrologa. Ból w obrębie jamy brzusznej, uczucie pełności, wzdęcia, a także nieefek- tywne leczenie gastrologiczne tych dolegliwości przez 3 do 4 tygodni to już sygnał alarmowy – czas na wi- zytę u specjalisty chorób kobiecych. Do późnych, już bardziej charakte- rystycznych symptomów choroby należy powiększenie obwodu brzu- cha (wodobrzusze), które dotyczy ok. 30 proc. pacjentek. Powiększanie się rozmiaru guza powoduje ucisk na są- siednie narządy wewnętrzne, nieraz skutkuje uczuciem nagłego parcia na pęcherz, a także zaparciami.
Przy podejrzeniu raka jajnika pierwszą procedurą diagnostyczną są badania obrazowe – USG jamy brzusz- nej oraz USG przezpochwowe. Ale i tak każda kobieta powinna skorzystać z badania ginekologicznego przynaj- mniej raz w roku. Również przynaj- mniej raz w roku, szczególnie pacjentki współżyjące i niemające przeciwwska- zań, powinny poddać się badaniu USG. Dlaczego USG? – Ponieważ poprzez badanie ginekologiczne można wykryć nowotwór w zaawansowanym jego stadium, stąd zalecane jest regularne wykonywanie badań obrazowych – podkreśla ginekolog.
30