Page 198 - In de ban van bloedstolling

In Amsterdam werd echter meer belang gehecht aan de kunst- matige synthese van de VWF door middel van recombinant- DNA technologie. Pannekoeks ster rees snel met het nama- ken van DNA voor menselijk VWF – op dat moment het groot- se gekloneerde DNA-molecuul. Vanaf de jaren negentig zette Pannekoek als hoogleraar het onderzoek naar de vaatwand en de VWF voort in het AMC.
Uit deze studies werd duidelijk dat de VWF een centrale func- tie vervult in de hechting van bloedplaatjes aan de vaatwand. De VWF vormt via binding met receptoren de verstevigende lijm waarmee bloedplaatjes aan het collageen vast komen te zitten. Het enorme stollingseiwit bleek te worden gemaakt en afgegeven door endotheelcellen. Pannekoeks studies toonde daarmee aan dat de vaatwand van groot belang is in de hemo- stase. Endotheelcellen spelen een zeer actieve rol door afgif- te van stoffen die de stolling bevorderen, remmen en teniet- doen.
Endotheelcellen en de regulering van de hemostase
Endotheelcellen bevatten niet alleen de VWF, minstens zo be- lang is het vloeibaar houden van bloed onder normale omstan- digheden. Gezond en onbeschadigd endotheel zal stolling en de activatie, aggregatie en adhesie van plaatjes tegengaan door stoffen af te scheiden die dat verhinderen: stollingsrem- mende, zoals trombomoduline, en stolseloplossende enzy- men – zoals t-PA. Daarnaast geven endotheelcellen stoffen af, die verhinderen dat bloedplaatjes actief worden en gaan ver- kleven. In endotheelcellen liggen ook ontstekkingsremmende
174