Page 248 - In de ban van bloedstolling
P. 248
Meer dan een eeuw Nederlands stollingsonderzoek
In de 19e eeuw begon het schei-
kundig onderzoek naar bloedstolling
met een fascinatie voor fibrinevor-
ming – de fysiologische reactie waar-
door bloed haar vloeibaarheid ver-
liest. Op basis van Pekelharings ont-
dekking van het proenzym protrom-
bine stelde Morawitz in 1905 het aller-
eerste stollingsmodel op waarmee het fundament voor weten- schappelijk onderzoek naar de hemostase was gelegd.
Gedurende de zestig jaar daarna werd deze voorstel- ling van de bloedstolling als ketting van reacties steeds verder uitgebreid. Het cas- cademodel uit 1964 stelde dat stollingsfactoren elkaar na weefselschade of door contact met lichaamsvreemde stoffen in twee verschillende reeksen activeren waaruit fibrine ontstaat. Samen met
bloedplaatjes vormt dit eiwit een stolsel dat de opening in de vaatwand dicht en zo bloedingen weet te voorkomen.
Maar het remmen van het stollingsproces bleek minstens zo belangrijk. Om trombose te voorkomen verhinderen diverse fysiologische reacties dat stollingsenzymen ontstaan waar ze
224