Page 297 - เอกสารฝนหลวง

ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง

ทรงบัญชาการปฏิบัติการท าฝนช่วยสวนผลไม้จังหวัดระยอง และจันทบุรี

ในภาคตะวันออกเป็นปีแรก พ.ศ. 2515 ด้วยพระองค์เองเป็นครั้งแรก

มูลเหตุ

เนื่องจากเกิดสภาวะแห้งแล้งตั้งแต่ต้นปีในช่วงฤดูหนาวต่อเนื่องมาจนถึงช่วงฤดูร้อน พ.ศ. 2515

ราษฎรในภาคเหนือตอนล่าง เริ่มมีการทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาขอให้ปฏิบัติการท าฝนช่วยเหลือเกษตรกรรม

การขาดแคลนน ้าอุปโภคบริโภคและการเลี้ยงสัตว์ น ้าในแควป่าสักตอนบนเริ่มแห้งขอดเป็นห้วงๆ
ตั้งแต่ต้นปี โปรดเกล้าฯ ให้ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล เคลื่อนย้ายคณะปฏิบัติการท าฝน ซึ่งขณะนั้น

มีอยู่เพียงคณะเดียวไปตั้งฐานปฏิบัติการ ณ สนามบินจังหวัดพิษณุโลก เพื่อช่วยเหลือจังหวัด

ในภาคเหนือตอนล่าง ประกอบด้วยจังหวัดพิษณุโลก พิจิตร สุโขทัย เพชรบูรณ์ ตามการทูลเกล้าฯ
ถวายฎีกาตั้งแต่ต้นเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 ซึ่งอยู่ในช่วงปลายฤดูหนาว

ต่อมาในช่วงต้นฤดูร้อนเดือนมีนาคม กลุ่มชาวสวนผลไม้จังหวัดระยอง และจันทบุรีในภาค
ตะวันออกได้ทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาขอให้ปฏิบัติการท าฝนช่วยเหลือสวนผลไม้ของทั้งสองจังหวัด

ซึ่งประสบปัญหาแห้งแล้งในขั้นวิกฤติ ถึงขนาดต้นไม้ผลยืนต้นแห้งตายแล้วนับหมื่นต้น หากไม่ได้รับ

การช่วยเหลืออย่างเร่งด่วนและทันการ ต้นไม้ที่ยังเหลือทั้งที่ปลูกใหม่ก าลังเจริญเติบโต และที่ก าลัง
ติดดอกออกผลจะร่วงหล่นเสียหายทั้งหมด และยืนต้นเหี่ยวแห้งตายเพิ่มมากขึ้นหรืออาจทั้งหมด

มาตรการช่วยเหลือ

การทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาของกลุ่มชาวสวนผลไม้ในครั้งนี้ ท าให้ตระหนักในน ้าพระราชหฤทัย

อันเปี่ยมล้นด้วยพระมหากรุณาธิคุณอันกอปรด้วยพระเมตตา และความห่วงใยที่ทรงมีต่อความทุกข์ร้อน
อันเนื่องจากภัยแล้งดังกล่าวเพียงใด ทรงเห็นว่าเป็นปัญหาที่จ าต้องได้รับการเยียวยาช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน

ให้ทันการ ทรงปรึกษาหารือกับม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล อย่างเร่งด่วนว่า พอที่จะเคลื่อนย้าย

คณะปฏิบัติการท าฝน ซึ่งขณะนั้นมีอยู่เพียงคณะเดียวและก าลังปฏิบัติการช่วยเหลือจังหวัดใน
ภาคเหนือตอนล่างดังกล่าว ไปช่วยเหลือกลุ่มชาวสวนผลไม้ของจังหวัดจันทบุรีและระยองได้หรือไม่

ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล กราบบังคมทูลว่าจังหวัดในภาคเหนือก าลังประสบภัยแล้งในขั้นวิกฤติ

ไม่ยิ่งหย่อนกว่ากัน หากเคลื่อนย้ายไปอาจท าให้ราษฎรในภาคเหนือเสียขวัญได้ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล ประสานงานขอสนับสนุนเครื่องบินขนาดใหญ่จากกองทัพอากาศ

เครื่องบินขนาดเล็กจากกองบินต ารวจ มาสมทบกับเครื่องขนาดเล็กของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์

ท าให้สามารถจัดตั้งคณะปฏิบัติการได้ 2 คณะ โดยจัดสรรเครื่องบินเหล่านั้นให้เหมาะสมกับสภาพ
สนามบินที่เป็นฐานปฏิบัติการของแต่ละคณะ โดยจัดสรรเครื่องบินขนาดใหญ่ของกองทัพอากาศ และ

เครื่องบินขนาดเล็กของกองบินต ารวจไป สนับสนุนคณะปฏิบัติการท าฝนคณะที่ 1 ที่ตั้งฐานปฏิบัติการ

251