Page 387 - เอกสารฝนหลวง
P. 387
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
ทรงบัญชาการการปฏิบัติการฝนหลวงพิเศษกู้ภัยแล้งแก่จังหวัด
ในลุ่มนํ้าภาคกลางตอนบนและภาคเหนือตอนล่าง
และเพิ่มปริมาณนํ้าไหลในแม่นํ้าเจ้าพระยาในช่วงฤดูแล้ง
เพื่อผลักดันนํ้าเค็มให้ไหลออกทะเล
(2 กุมภาพันธ์ – 12 เมษายน พ.ศ. 2537)
ภูมิหลัง
หลังจากโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิบัติการค้นคว้าทดลองการทําฝนในท้องฟ้าเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่
19 – 20 กรกฎาคม 2512 ณ ฐานปฏิบัติการสนามบินทหารบกหนองตะกูซึ่งตั้งอยู่ในระหว่างร่องเขา
วนอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการค้นคว้าทดลอง
อย่างสัมฤทธิ์ผลตามข้อสมมติฐานที่ทรงกําหนด ต่อจากนั้นได้โปรดเกล้าฯ ให้คณะปฏิบัติการ
ค้นคว้าทดลองการทําฝนเคลื่อนย้ายไปตั้งฐานปฏิบัติการหลักที่ท่าอากาศยานหัวหิน อ.หัวหิน
จ.ประจวบคีรีขันธ์ ตั้งแต่กลางเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2512 เป็นต้นมา ทรงกําหนดตารางการปฏิบัติการ
ค้นคว้าทดลอง ให้คณะปฏิบัติการฯ สับเปลี่ยนไปตั้งฐานปฏิบัติการ ณ สนามบินต่างๆในแต่ละภาค
ของประเทศ ทุกช่วงสัปดาห์ของแต่ละเดือน และในแต่ละช่วงฤดูกาล (ฤดูหนาว ฤดูร้อน และฤดูฝน)
เพื่อให้มีโอกาสปฏิบัติการค้นคว้าทดลองฯ เหนือพื้นที่เป้าหมายการค้นคว้าทดลองของแต่ละฐาน
ปฏิบัติการซึ่งมีองค์ประกอบภูมิประเทศ ภูมิอากาศ และระบบนิเวศประจําถิ่น และมีอิทธิพลต่อ
การเกิดเมฆเกิดฝน หรือการปฏิบัติการทําฝนที่แตกต่างกัน จนถึงกลางปี พ.ศ.2514 โปรดเกล้าฯ ให้
ปฏิบัติการทําฝนกู้ภัยแล้งเป็นครั้งแรกตามการทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาของเกษตรกรได้อย่างสัมฤทธิ์ผล
นับแต่นั้นมามิได้มีการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองตามตารางเวลาที่ทรงกําหนดไว้ แต่โปรดเกล้าฯ ให้
ปฏิบัติการหวังผลตามการทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาและร้องเรียนขอความช่วยเหลือจากทุกภาคของประเทศ
ในช่วงฤดูกาลต่างๆ กันควบคู่หรือคู่ขนานไปด้วย ซึ่งนับเป็นโอกาสอันดีในการเพิ่มความถี่ของทั้ง
การปฏิบัติการหวังผลกู้ภัยแล้งควบคู่กับการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองได้มากยิ่งขึ้นในแต่ละปี ภายใต้
เงื่อนไขดังกล่าว รวมทั้งช่วยให้การพัฒนาเทคโนโลยีและเทคนิคเสริมหรือต่อยอดขั้นตอนกรรมวิธี
ที่เป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ให้ก้าวหน้าอย่างรวดเร็วในระยะเวลาอันสั้น ทําให้ทรงสามารถยืนยัน
ผลสัมฤทธิ์ และความแม่นยํา ซํ้าแล้วซํ้าอีก จนเกิดความเชื่อมั่นศรัทธาต่อเทคโนโลยีฝนหลวงยิ่งขึ้น
ฉะนั้นการที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิบัติการฝนหลวงพิเศษกู้ภัยแล้งให้ลุ่มนํ้าเจ้าพระยา
และลุ่มนํ้าสาขาเพื่อช่วยเหลือภาคเกษตรกรรม และเพิ่มปริมาณนํ้าไหลในแม่นํ้าเจ้าพระยาและลํานํ้าสาขา
มากขึ้น เพื่อบรรเทามลภาวะอันเนื่องจากนํ้าเน่าเสียในช่วงฤดูแล้ง และให้ปริมาณนํ้าไหลในแม่นํ้า
335
