Page 440 - เอกสารฝนหลวง
P. 440
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
ทรงบัญชาการปฏิบัติการฝนหลวงพิเศษกู้ภัยแล้ง พ.ศ. 2542
และ
ทรงประดิษฐ์คิดค้นเทคนิคการโจมตีแบบ SUPER SANDWICH
ที่มา
สืบเนื่องจากสภาวะแห้งแล้งรุนแรงที่เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2541 ได้ส่งผลกระทบต่อเนื่อง
มาจนถึงต้นปี พ.ศ. 2542 จนถึงขั้นวิกฤติ ราษฎรในชนบทขาดแคลนนํ้าอุปโภคและบริโภค ปริมาณ
นํ้าเก็บกักในเขื่อนสําคัญต่างๆ ณ วันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542 ตํ่าอย่างน่าวิตก เช่น เขื่อนภูมิพล
และเขื่อนสิริกิต์ เหลือเพียงประมาณ 32 และ 43 เปอร์เซ็นต์ตามลําดับเป็นต้น หากไม่สามารถหยุดยั้ง
ภัยแล้งครั้งนี้ได้ เขื่อนสําคัญทั้งสองจะขาดนํ้าผลิตกระแสไฟฟ้าและปล่อยนํ้าเข้าสู่ระบบชลประทาน
ของลุ่มรับนํ้าเจ้าพระยา รวมทั้งไม่สามารถสกัดกั้นนํ้าเค็มไม่ให้ดันสูงขึ้นมาจนเป็นอันตรายต่อการเพาะปลูก
และการผลิตนํ้าประปาในพื้นที่กรุงเทพฯ และธนบุรีได้ นอกจากนี้ยังเกิดไฟไหม้ป่าอย่างรุนแรงเป็น
บริเวณกว้างในท้องถิ่นทุรกันดารจนรัฐบาลได้ออกแถลงการณ์เตือนภัยแล้งดังกล่าว และจํากัดพื้นที่
เพาะปลูกนาปรังในลุ่มเจ้าพระยาไม่เกิน 2 ล้านไร่ แต่ในความจริงราษฎรได้ทํานาปรังไปแล้วรวมเป็น
พื้นที่ถึง 4.5 ล้านไร่ จึงก่อให้เกิดความตระหนกในกลุ่มราษฎรถึงขั้นเกิดการวิวาทแย่งชิงนํ้ากัน
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงห่วงใยสภาวะการดังกล่าว ทรงพิจารณาเห็นว่า
หากไม่มีฝนตกลงสู่พื้นที่ลุ่มนํ้าโดยตรง ซึ่งมีพื้นที่เพาะปลูกรวมอยู่ด้วย เพื่อชะลอการปล่อยนํ้าเข้าสู่
ระบบชลประทานของเขื่อนนั้นๆ ให้น้อยลง ภัยแล้งจะยิ่งรุนแรงและวิกฤติยิ่งขึ้น แม้ว่าช่วงเดือน
มกราคม – กุมภาพันธ์ ซึ่งอยู่ในช่วงฤดูหนาวมีอากาศหนาวเย็นและความชื้นสัมพัทธ์ตํ่ามากก็ตาม
แต่ทรงเห็นว่าในระหว่างนี้อาจมีช่วงเวลาที่มีตัวการธรรมชาติที่จะช่วยให้มีเมฆก่อตัว หรือในบางพื้นที่
ที่มีสภาพแวดล้อมและภูมิประเทศที่จะช่วยให้เกิดเมฆขึ้นได้ ประกอบกับ เมื่อวันที่ 21 มกราคม 2542
ได้เสด็จพระราชดําเนินทางอากาศยานไปประกอบพระราชกรณียกิจที่จังหวัดเชียงใหม่ ทรงพบ
กลุ่มเมฆจํานวนมากปกคลุมพื้นที่ภาคเหนือตอนล่าง ทรงมั่นพระทัยว่าน่าจะปฏิบัติการฝนหลวงให้เกิดฝน
จากกลุ่มเมฆเหล่านั้นได้ จึงพระราชทานภาพเมฆเหล่านั้น ซึ่งทรงถ่ายภาพจากอากาศยานด้วยพระองค์เอง
ในระหว่างเส้นทางเสด็จพระราชดําเนินกลับ รวมกับภาพถ่ายเมฆที่ทรงโปรดเกล้าฯ ให้นักบินเครื่องบิน
การบินไทยถ่ายภาพในแต่ละเที่ยวบินพระราชทานให้สํานักฝนหลวงและการบินเกษตร ใช้ประกอบ
ในการพิจารณาและปฏิบัติการพร้อมทั้งพระราชทานข้อแนะนําให้จัดตั้งคณะปฏิบัติการฝนหลวงพิเศษ
กู้ภัยแล้งเป็นการเร่งด่วน ให้เร็วขึ้นกว่าแผนปฏิบัติการฝนหลวงประจําปีตามปกติ
381
