Page 9 - DESPA DEC 1,2015
P. 9

A20

rond mundoDiamars 1 December 2015

                                   Cumbre contra cambio di clima na Paris:

Obama ta asumi e responsabilidad di Merca como mayor productor di CO2

Barack Obama a invita       camponan cu no lo crece      promiso y traha pa logra        Obama a señala textualmente    di China Xi Jinging a bisa:
na mas di 140 mandatari-    mas, desacuerdonan po-       cu tur nos recursonan           sigurando cu e cambio di cli-  “Tur e wowonan di mundo
onan reuni na Paris pa      litico, conflictonan, hen-   ta yega na e personanan         ma ta un menasa cu ta crece    ta riba Paris. Pa enfrenta e
yega na un acuerdo pa en-   de desespera buscando        cu tin mester dje, yuda e       dia pa dia.                    cambio di clima mester di un
frenta e cambio di clima    refugio na otro pais” asina  paisnan mas vulnerabel y        Di otro banda, e presidente    mision conhunto di henter
desafiando e terorismo. E   Obama a bisa. “Nos tin e     enfrenta tur e desasternan                                     humanidad. Nos tin e confi-
presidente Norte Ameri-     capacidad pa cambia e fu-    relaciona cu e clima” el a                                     anza y e fortaleza pa cumpli
cano a señala durante e     turo akinan y awo. Un di e   remarca.                                                       cu nos compromisonan”.
conferencia contra Cam-     enemigonan cu nos ta en-     Obama a declara cu Merca lo                                    150 hefe di Estado y gobierno
bio di Clima (COP21),       frenta den e cumbre aki ta   asumi tur su responsabilidad                                   ta reuni den e cumbre contra
cu e presencia masivo di    e cinismo, e pensamento      como e mayor potencia eco-                                     cambio di clima na Paris pa
lidernan mundial na Paris   di kere cu nos no por haci   nomico di mundo y e di dos                                     yega na un acuerdo pa para e
ta un rechaso na tur esun-  nada pa enfrenta cambio      mayor productor di CO2.                                        avance di cambio di clima na
nan cu kier destrui mun-    di clima. Sinembargo nos     “Nos meter haya un proposi-                                    mundo y mantene e kenta-
do. “Ciudadnan bandona,     mester re afirma nos com-    to comun den e mundo aki,                                      mento global na dos grado
                                                         nos no mester desconcentra                                     maximo pa aña 2100.q
                                                         cu e conflicto y e sufrimento
                                                         humano pero si pa e coop-
                                                         eracion y progreso humano.
                                                         Ban traha pa e proposito aki”,

                                                         OMS ta pidi facilita e acceso na
                                                             diagnostica nobo di HIV

                                                         Relaciona cu e conmemoracion di Dia
                                                         Mundial di HIV, Organisacion Mundial
                                                         di Salud ( OMS) a solicita na tur e pais-
                                                         nan rond mundo pa facilita tanto e ac-
                                                         ceso di pruebanan di diagnostica nobo
                                                         pa detecta pashentnan cu HIV na tempo
                                                         como e tratamento adecua na henter po-
                                                         blacion mundial.

                                                         Ademas di esey, OMS a resalta e necesidad      pa pone fin na e epidemia di HIV na un gen-
                                                         di ofrece un terapia mas efectivo y rapido na  eracion” asina subdirector general di OMS pa
                                                         tur e pashentnan cu den e momento cu nan       HIV, tuberculosis, malaria y enfermedadnan
                                                         a haya diagnostica nan ta den un etapa hopi    tropical Winnie Mpanju-Shumbusho, a se-
                                                         avansa caba. Igualmente, reduci e number di    ñala.
                                                         bishitanan medico pa pashentnan cu tin may-    60 porciento di e pashentnan no ta ricibi
                                                         or stabilidad.                                 tratamento
                                                         “Pa motibo cu no tin un vacuna contra HIV,     Segun OMS, mundialmente 60 porciento di
                                                         e tipo di recomendacionnan aki ta un her-      pashentnan cu ta biba cu HIV no ta ricibi e
                                                         ment importante pa crea un generacion liber    tratamento adecua. Ademas, a enfatisa cu si
                                                         di HIV. Nos mester probecha e momento aki      e avancenan cu tin awendia contra e malesa
                                                         y traha un proposito comun pa pone fin na e    ta bay mas lihe, pa aña 2030 lo por finalisa
                                                         epidemia di HIV, un malesa cu ta un menasa     cu e epidemia. OMS a informa cu aña pasa a
                                                         pa e salud publico” asina coordinador mun-     logra un reduccion di victima mortal di HIV
                                                         dial di HIV, Deborah Birx a bisa.              na un 42 porciento y desde aña 2000, danki
                                                         Di mesun manera, OMS a resalta e impor-        na e avancenan, nan a logra salba aproxima-
                                                         tancia di suministro di profilaxis na perso-   damente 7.8 miyon di persona infecta pa e
                                                         nanan cu ta den riesgo di haya HIV. Igual-     malesa. E cifra ey ta permiti cu e idea di fi-
                                                         mente a recomenda henter poblacion e uzo       nalisa cu e epidemia pa aña 2030 lo bira un
                                                         di condon masculino y femenino, participa      vision mas realista.
                                                         den programanan di cambio di comportacion      “Na e ultimo 15 aña, e cantidad di persona
                                                         y otro servicionan cu e obhetivo di evita e    infecta cu HIV a baha na un 41 porciento na
                                                         transmision.                                   Africa. Sinembargo, e number di persona cu
                                                         “A pesar di hopi avancenan importante, e mita  ta adkiri e infeccion ta sigui crece demasiado
                                                         di personanan cu ta biba cu HIV den henter     y tanto hende muhenan jong como adoles-
                                                         mundo no sa cu nan tin e virus y tampoco ta    centenan lo sigui na riesgo di un forma no
                                                         ricibi un tratamento cu por salba nan bida y   proporcional” Zanjado, director regional di
                                                         tambe evita contagia otro persona. Awo nos     OMS na Africa, a enfatisa.q
                                                         mester duplica nos esfuersonan pa mehora e
                                                         diagnostica, tratamento y prevencion. Di otro
                                                         manera nos lo perde un oportunidad unico
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14