Page 9 - DESPA DEC 1,2015
P. 9
A20
rond mundoDiamars 1 December 2015
Cumbre contra cambio di clima na Paris:
Obama ta asumi e responsabilidad di Merca como mayor productor di CO2
Barack Obama a invita camponan cu no lo crece promiso y traha pa logra Obama a señala textualmente di China Xi Jinging a bisa:
na mas di 140 mandatari- mas, desacuerdonan po- cu tur nos recursonan sigurando cu e cambio di cli- “Tur e wowonan di mundo
onan reuni na Paris pa litico, conflictonan, hen- ta yega na e personanan ma ta un menasa cu ta crece ta riba Paris. Pa enfrenta e
yega na un acuerdo pa en- de desespera buscando cu tin mester dje, yuda e dia pa dia. cambio di clima mester di un
frenta e cambio di clima refugio na otro pais” asina paisnan mas vulnerabel y Di otro banda, e presidente mision conhunto di henter
desafiando e terorismo. E Obama a bisa. “Nos tin e enfrenta tur e desasternan humanidad. Nos tin e confi-
presidente Norte Ameri- capacidad pa cambia e fu- relaciona cu e clima” el a anza y e fortaleza pa cumpli
cano a señala durante e turo akinan y awo. Un di e remarca. cu nos compromisonan”.
conferencia contra Cam- enemigonan cu nos ta en- Obama a declara cu Merca lo 150 hefe di Estado y gobierno
bio di Clima (COP21), frenta den e cumbre aki ta asumi tur su responsabilidad ta reuni den e cumbre contra
cu e presencia masivo di e cinismo, e pensamento como e mayor potencia eco- cambio di clima na Paris pa
lidernan mundial na Paris di kere cu nos no por haci nomico di mundo y e di dos yega na un acuerdo pa para e
ta un rechaso na tur esun- nada pa enfrenta cambio mayor productor di CO2. avance di cambio di clima na
nan cu kier destrui mun- di clima. Sinembargo nos “Nos meter haya un proposi- mundo y mantene e kenta-
do. “Ciudadnan bandona, mester re afirma nos com- to comun den e mundo aki, mento global na dos grado
nos no mester desconcentra maximo pa aña 2100.q
cu e conflicto y e sufrimento
humano pero si pa e coop-
eracion y progreso humano.
Ban traha pa e proposito aki”,
OMS ta pidi facilita e acceso na
diagnostica nobo di HIV
Relaciona cu e conmemoracion di Dia
Mundial di HIV, Organisacion Mundial
di Salud ( OMS) a solicita na tur e pais-
nan rond mundo pa facilita tanto e ac-
ceso di pruebanan di diagnostica nobo
pa detecta pashentnan cu HIV na tempo
como e tratamento adecua na henter po-
blacion mundial.
Ademas di esey, OMS a resalta e necesidad pa pone fin na e epidemia di HIV na un gen-
di ofrece un terapia mas efectivo y rapido na eracion” asina subdirector general di OMS pa
tur e pashentnan cu den e momento cu nan HIV, tuberculosis, malaria y enfermedadnan
a haya diagnostica nan ta den un etapa hopi tropical Winnie Mpanju-Shumbusho, a se-
avansa caba. Igualmente, reduci e number di ñala.
bishitanan medico pa pashentnan cu tin may- 60 porciento di e pashentnan no ta ricibi
or stabilidad. tratamento
“Pa motibo cu no tin un vacuna contra HIV, Segun OMS, mundialmente 60 porciento di
e tipo di recomendacionnan aki ta un her- pashentnan cu ta biba cu HIV no ta ricibi e
ment importante pa crea un generacion liber tratamento adecua. Ademas, a enfatisa cu si
di HIV. Nos mester probecha e momento aki e avancenan cu tin awendia contra e malesa
y traha un proposito comun pa pone fin na e ta bay mas lihe, pa aña 2030 lo por finalisa
epidemia di HIV, un malesa cu ta un menasa cu e epidemia. OMS a informa cu aña pasa a
pa e salud publico” asina coordinador mun- logra un reduccion di victima mortal di HIV
dial di HIV, Deborah Birx a bisa. na un 42 porciento y desde aña 2000, danki
Di mesun manera, OMS a resalta e impor- na e avancenan, nan a logra salba aproxima-
tancia di suministro di profilaxis na perso- damente 7.8 miyon di persona infecta pa e
nanan cu ta den riesgo di haya HIV. Igual- malesa. E cifra ey ta permiti cu e idea di fi-
mente a recomenda henter poblacion e uzo nalisa cu e epidemia pa aña 2030 lo bira un
di condon masculino y femenino, participa vision mas realista.
den programanan di cambio di comportacion “Na e ultimo 15 aña, e cantidad di persona
y otro servicionan cu e obhetivo di evita e infecta cu HIV a baha na un 41 porciento na
transmision. Africa. Sinembargo, e number di persona cu
“A pesar di hopi avancenan importante, e mita ta adkiri e infeccion ta sigui crece demasiado
di personanan cu ta biba cu HIV den henter y tanto hende muhenan jong como adoles-
mundo no sa cu nan tin e virus y tampoco ta centenan lo sigui na riesgo di un forma no
ricibi un tratamento cu por salba nan bida y proporcional” Zanjado, director regional di
tambe evita contagia otro persona. Awo nos OMS na Africa, a enfatisa.q
mester duplica nos esfuersonan pa mehora e
diagnostica, tratamento y prevencion. Di otro
manera nos lo perde un oportunidad unico