Page 3 - DESPA FLIP 9th APRIL,2016
P. 3

Djasabra 9 Aprel 2016                                                                                23

GONORRHEA                                      INFEKSHONNAN
Gonorrhea òf Drep ta ser okashon pa un         TRANSMITI SEKSUALMENTE
bakteria. Un persona ku ta infektá ku e
bakteria aki por pasa e infekshon pa un otro
persona durante akto seksual. E bakteria por
penetrá den e tubu di urina di e pénis, den e
boka di matris den vagina, anus i garganta.
Serka hende hòmber Drep por okashoná
doló i kimamentu na momentu di orina.
Tambe por sali un líkido kolo krem/hel te
bèrdè for di e pénis. Mayoria bes hende
muhé no ta sinti niun keho i ta rekerí un
chekeo médiko pa e hende muhé por ta na
altura ku e ta infektá.
Drep ku no ser trata por tin komo konsekue-
nsha ku e hende hòmber no por traha yu.
Serka hende muhé un Drep ku no a haña
tratamentu por ta kousa di un infekshon
den barika ku ta duna doló fuerte abou den
barika i keintura, esaki por tin komo resul-
tado ku e hende muhé por bira infértil (e no
por haña yu) òf ta pèrdè barika.
Un beibi ku nanse for di un mama ku ta
infektá ku Drep por desaroyá meningitis òf
infekshon serio na wowo.
Tratamentu
Ta konsistí di antibiótika ku ta ser duna
den un solo biaha via di angua òf píldora.

CHLAMYDIA                                      saka esaki for di den bo sanger. Pues semper e or-    Tin biaha e lepnan di vagina i paden di vagina
Chlamydia ta un tipo di infekshon ku ta        ganismo lo keda visibel den un prueba di sanger. E    ta kòrá, hincha i doloroso. Tambe por sinti doló
duna kasi mesun kehonan ku Drep òf gon-        antibiótika tampoko lo por drecha dañonan ya hasi     òf kimamentu na momentu di orina. Tin ora e
orrhea. Hende hòmber por sinti kimamentu       na kurpa pa sífilis.                                  kehonan ta ménos.
na momentu di orina i/òf tin un líkido di      HERPES GENITAL                                        SINTOMANAN SERKA HENDE HOMBER
kolo krem/hel ta sali for di e pénis. 50% di   Hèrpes (genital) ta un malesa okashoná pa un          Hopi biaha un hende hòmber no ta ripara
hende hòmber infektá ku chlamydia no tin       vírus. Despues di 2 pa 14 dia di a ser infektá ku     nada. Tin ora e hende hòmber por saku un tiki
niun keho. Serka hende muhé Chlamydia ta       hèrpes e persona ta haña grupo di pèshi yena ku       fluho for di pénis mainta ora e lanta. E kabes
infektá e boka di matris (cervicitis).         awa, manera blar na su organo seksual. Tin bes        di pénis i e kueru rondó di e tubu di urina
Serka hende muhé e kehonan por ta friu for     e persona por tin keintura. Ora e blarnan kibra/      por ta iritá. Durante orinamentu esaki por
di vagina òf pèrdida di un tiki sanger den     habri nan ta duna hopi doló, espesialmente ora        duna un sensashon di kimamentu.
e periodo kaminda e hende muhé no tin su       nan tin kontakto ku urina.                            Tratamentu
menstruashon. Aproksimadamente 75% di          E vírus ku ta okashoná hèrpes ta keda semper den      E tratamentu ta konsistí di un dosis di píldora.
hende muhé no ta sinti niun keho.              bo kurpa, asta ora e blarnan disparsé. E blarnan por  Mester sigui instrukshon di dòkter.
Chlamydia ku no ser trata por tin komo kon-    bin bèk na kualke momentu.
sekuensha un infekshon den barika ku ta        Mayoria hende ku ta infektá ku hèrpes no tin          HIV
duna dolo fuerte abou den barika i kentura,    keho i no ta na altura ku nan tin e vírus den nan     HIV ta un vírus KU ta ataka e sistema di de-
pèrdida di embaraso i infertilidat serka       kurpa. Hèrpes por ser transmití pa un otro persona    fensa den e kurpa i ta pone ku e persona tin
hende muhé.                                    aunke no ta mira e blarnan. Un hende muhé ku          ménos resistensha pa bringa kontra infekshon
Tratamentu                                     hèrpes mester tin èkstra atenshon i kuido durante     i kanser. Pa drenta den e sistema di defensa
Ta trata un infekshon di Chlamydia ku un       su embaraso i parto. Mester evitá ku e beibi ta       di kurpa HIV mester drenta den e sistema di
“kuur” di antibiótika. Aunke e kehonan dis-    ser infektá. Esaki por tin konsekuensha grave pa e    sanger. Esaki por sosodé durante un akto sek-
parsé mester kaba tur e píldoranan.            beibi.                                                sual vaginal, anal òf oral.
SIFILIS                                        Tratamentu                                            Tambe ora ta kompartí angua pa inyektá droga
Sífilis òf popularmente yama “malesa di        No tin kura pa hèrpes. Por trata solamente e ke-      anto un persona ta infektá e otro. HIV por ser
sanger” ta ser transmití durante akto sek-     honan. Tin remedi (krema òf tablèt) ku ta suavisá     transmití via kontakto direkto ku sanger in-
sual via boka, vagina, pénis i anus. Den 10    e doló i ta seka e blarnan na momentu ku tin          fektá òf via di lechi di mama ku ta infektá òf
pa 90 dia despues di a ser infektá e persona   keho. Blar na boka ta un otro tipo di hèrpes pero     durante un parto vaginal for di un mama ku ta
por ripara un herida (tipo di feila) riba su   mester bai dòkter ku esaki pa haña tratamentu.        infektá. No ta tur bes un persona ku ta infektá
kueru òf na su órgano seksual, na anus òf                                                            tin keho òf ta na altura ku e ta infektá ku HIV.
den boka. E herida no ta duna doló i asta      TRICHOMONIASIS                                        Tratamentu
sin tratamentu esaki ta kura despues di dos    Trichomoniasis ta un infekshon transmití sek-         No tin kura pa HIV. Si tin un skala grandi na
pa tres siman.                                 sualmente (ITS) ku ta pasa ku frekuensia. Hende       remedi ku por yuda pa e persona ku ta infektá
Na momentu ku e herida aparesé e organis-      muhé sa tin keho di trichomoniasis mas biaha ku       keda biba un bida saludabel mas largu posibel.
mo ku ta okashoná sífilis ta drenta e sistema  hende hòmber. Un trichomoniasis por keda sin          Un persona ku a kore rísiko di ser infektá ku
di sanger i ta kontami henter e kurpa. Na e    duna keho di mayor importansha pa un tempu            HIV mester tèst mas lihé posibel. Den kaso di
momentu aki e persona por haña keintura,       largu. Tin biaha e kehonan ta bira pió direpente      ta infektá ku HIV ta importante pa kuminsá
doló di kabes òf iritashon di kueru, spesial-  serka hende muhé, mas bien ora nan tin nan            tratamentu mas lihé posibel, esaki ta duna
mente na e planta di man òf planta di pia.     menstruashon.                                         un mihó perspektiva riba un bida saludabel.
Sífilis ku no ser trata por kousa daño na      SINTOMANAN SERKA HENDE MUHE                           Un hende muhé ku ta infektá por haña remedi
selebre, wowo i otro partinan di kurpa.        Serka hende muhé un fluho vaginal manera lechi,       ku ta evitá ku su beibi ta nanse infektá. Mes-
Tratamentu                                     abundante, ku tin biaha ta hole otro i ta skuma       ter akudí pa kuido di embaraso mas tempran
Sífilis ta ser trata ku antibiótika. Esaki                                                           posibel pa kuminsá ku e remedinan aki.
por paralisá e organismo pa e no sigui
okashoná mas daño na e kurpa, pero no ta
   1   2   3   4   5   6   7   8