Page 37 - DIa 12815
P. 37

DIARANZON 12 AUGUSTUS 2015                                      DIARIO                                                                           PAGINA 37

                                                                Hubentud Den Movecion

Hobennan adicto na                                                                                   Algun expresionnan pa dia
tecnologianan nobo
                                                                                                     internacional di hubentud
                                                                                                     1. E caminda di juventud ta      8. Hubentud ta bin solamente
         Technologianan di     su Iphone cu na su chick         riba computer.                       bay henter un bida. Pablo        un biaha den bida. Henry
informacionydicomunicacion                                      7. Cera su mes, mustra iritable      Picasso                          Longfellow Wadsworth.
ta yama pa facilita nos bida,  of e hoben no ta haci su         y baha su puntonan di scol.          2. Ora nos ta hoben, nos ta      9. E importancia di hubentud
pero tambe por complique.                                       Mayornan y maestronan                kere, no solamente anos,         no ta con pa conserve,
Den algun circumstancianan,    huiswerk       debidamente       mester yuda e adolescentenan         sino tur loke ta rond di nos ta  sino con pa invertie. Autor
cu ta afecta principalmente                                     pa desaroya e habilidad di e         inmortal. Benjamin Disraeli.     desconocido.
hobennan, internet y e         pasobra constantemente e ta      comunicacion, loque entre            3. Un hoben no ta un invitado,   10. Hobennan di awe no ta
recursonan tecnologico por                                      otro por ta:                         ni un straño, ni un descabeya.   parce di tin respet algun pa e
converti den un fin y no un    check algo riba su telefoon.     1. Limita e uzo di e aparato         E ta un promesa nobo, un         pasado, ni ningun speranza pa
medio.                                                          y pone oranan pa e uzo di e          amanecer nobo, un hayazgo        e futuro. Hipocrates.
Loque ta caracteriza un        Den tur e casonan aki tin un     telefoon.                            nobo. Zenaida Bardi de           11. Hubentud ta un defecto cu
adiccion ta e perdida di                                        2. Fomenta e relacion cu otro        Argamasilla.                     por wordo corigi cu tempo.
control y e dependencia.       interferencia negativo hopi      personanan.                          4. Loque bo siña den bo          Enrique Jardiel Poncela.
Tur e conductanan adictivo                                      3. Consehe of compañe                hubentud, ta dura henter bo      12. Den hubentud nos
ta controla inicialmente pa    cla den e bida di tur dia.       manera lectura, cine y otro          bida. Francisco de Quevedo.      ta siña, y cu edad nos ta
reforzadornan positivo, pero                                    actividadnan cultural.               5. Un hoben sin alegria y        compronde. Marie Ebner von
nan ta caba pa wordo controla  E principal señalnan di alarma   4. Stimula e deporte y e             sin speranza, no ta un hoben     Eschenbach.
pa reforzadornan negativo.                                      actividadnan den equipo.             autentico, sino un homber        13. Ta hoben, no ta di tin
Es decir un persona normal     cu bo ta nota di esaki y cu por  5. Desaroya actividadnan den         bieu prome cu tempo. Juan        poco aña. Ta conserva bibo
por papia door di su cel of                                     grupo.                               Pablo II.                        e ilusion den e alma y spierta
conecta cu internet pa uzo of  ta un refleho di e conversion    6. Stimula e comunicacion y e        6. Nos no mester mira            e capacidad den e spirito pa
e placer di e conducta di su                                    dialogo den famia.                   hobennan, no manera              soña; ta biba cu intensidad y
mes; un persona adicto, di lo  di un aficion pa un adiccion ta   E adiccion na internet y e          botternan bashi cu mester        yen di fe den e curazon. Luis
contrario, ta hacie buscando                                    rednan social ta un fenomeno         yena, sino como belanan          A. Ferre.
e alivio pa su malestar        lo siguiente:                    preocupante. Sinembargo e            cu mester sende. Roberto         14. Hubentud mester ehercita
emocional (aburimiento,                                         abuso di internet por ta un          Chafar.                          e derechonan cu mester realiza
soledad, nerviosismo etcera).  1. No ta drumi pa ta conecta     manifestacion secundario na          7. Educando un hoben no ta pa    y siña despues. Jose Marti.
                                                                un otro adiccion principal           hacie siña algo cu e no tabata   15. Ora bo ta jong, bo ta corda
 E ciberadiccion ta establece  na e red.                        of otro problemanan                  sa, sino hacie un hende cu no    tur cos, si el a pasa of no.
ora cu e mucha stop di wak                                      fisicopatologico, manera             tabata existi. John Ruskin.      Mark Twain.
su amigonan y e ta instala                                      depresion, fobia social of otro
su mes dilanti un pantaya cu   2. Descuida di otro              problemanan.                                       Nomber:
videogames, e adolescente                                       Hopi persona cu tipo di e
ta presta mas atencion na      actividadnan importante,         trastornonan aki ta nenga na         Aldrich Dijkhoff
                                                                reconoce nan problema; y hopi
                               manera e contacto cu famia,      no ta busca ayudo terapeutica;
                                                                otronan ta solicite, pero ta
                               relacionnan social, of estudio.  bandona e terapia despues di
                                                                1 seccion, otronan despues di
                               3. Ricibi kehonan relaciona      e tratamiento ta bolbe cay, y                                         Edad: 24 aña, y e ta nomina-
                                                                otronan por ultimo ta bandona                                         do den seccion di voluntario
                               cu e uzo di e red di un persona  e adiccion aki di nan mes, sin
                                                                ayudo terapeutico. Pero ta
                               cerca, manera mayornan of        bon pa abo como mayor papia
                                                                cu bo yiu y mira si e tin e
                               rumannan.                        adiccion aki y trata na yude.

                               4. Pensa den e red                                                                                     Scol: IPA

                               constantemente, incluso ora e

                               no ta conecta na dje y sintie                                                                          Kico bo kier bira den future:

                               hopi irita ora cu e conexion

                               faya of ta hopi slow.                                                                                  E lo kier bira un mener di
                                                                                                                                      scol, pa duna les na e much-
                               5. Trata di limita e tempo di                                                                          anan die dad 4 te cu 8 aña.

                               conexion, pero sin haye, y

                               perde e nocion di tempo.

                               6. Gaña riba e tempo real cu                                                                           Y aparti di ta un mener di scol
                                                                                                                                      e lo kier yuda guia muchanan
                               e ta conecta of hugando wega                                                                           entre e edad aki pa asina
                                                                                                                                      cuminsa forma e base pa
Nomber: Elson-John Del Valle                                                                                                          den future nan bira lider y un
                                                                                                                                      ehemplo den nos comunidad.
                                                   Edad: 17 aña
                                                   Scol: Colegio Arubano                             Si abo bira prome minister un dia, kico ta e prome cos cu lo
                                                   Kico bo kier bira den futuro: Un ingeniero di     bo hasi.
                                                   computer, pero tambe e ta desea di hasi arte,
                                                   baile, actua, pinta, tur esaki nan apart como su  Mi lo cuminsa promove mas trabou boluntario, ya cu hopi
                                                   hobby.                                            cos awendia tin di aver cu e situacion finansiero, y promo-
                                                   Si abo bira prome minister un dia, kico ta e      viendo trabou boluntario bo ta haya menos problemanan
                                                   prome cos cu lo bo haci?                          social y tambe bo ta crea e humanidad caminda hende ta
                                                   "Como prome minister mi lo reforza mas arte       yuda hende, y sigui promove e area turistico ya cu esaki ta e
                                                   den schoolnan, door cu cierto scolnan no tin      unico pilar cu nos a keda cune aki na Aruba.
                                                   arte y mi ta haya cu esaki ta algo hopi impor-
                                                   tante cu un mucha, y hoben, mester tin den nan    Bo mensahe di hoben pa hoben?
                                                   desaroyo personal."
                                                   Bo mensahe di hoben pa hoben?                     “Tur hoben tin un poder, ya cu nos hende nan grandi a cum-
                                                   “No tene miedo di lo cual hende tin di bisa di    insa ta habri mas porta pa nos hobennan pesey un hoben
                                                   bo, kico cu nan bisa di bo esey ta otro hende     tin poder, mester pensa den e cambionan cu nos por hasi y
                                                   nan opinion y no di bo, no laga otro hende nan    e diferencia grandi cu por trece den nos comunidad. ”
                                                   opinion influensia riba bo persona, esey ta nan
                                                   opinion y ta bo desicion si bo kier tume si of
                                                   no.”
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42