Page 8 - Utilities 3 NOV,2015

10
Curaçao
Isla-debat haalt vierde lustrum
Het debat in de Tweede
Kamer over de milieuproble-
matiek van de Isla-raffinade-
rij begint aan zijn vijfde
lustrum.
Door René Zwart
P recies twintig jaar ge-
leden was het Kamer-
lid Remi Poppe (SP)
die als eerste Neder-
landse politicus aan- naderij
dacht vroeg voor wat hij ‘de
smeerboel van Willemstad’
noemde. Hij achtte de Shell en
daarmee Nederland verantwoor-
delijk voor de gevaren voor de
volksgezondheid van de bewo-
ners die onder de rook van de
raffinaderij leefden en tevens
voor het achterlaten van het as-
faltmeer. ,,Ik kan mij er heel
vaag iets van herinneren dat ik
er wel eens over begonnen ben”,
aldus de inmiddels 72-jarige
voormalige milieuactivist als de-
ze krant hem er naar vraagt.
,,Maar dat was zijdelings. Ik heb
mij er toen niet echt in vastgebe-
ten. Mijn opvolger Harry van
Bommel heeft er meer werk van
gemaakt.”
Van Bommel kwam in 1998
in de Kamer. In 2003 werd hij
lid van de commissie Neder-
lands Antilliaanse en Arubaanse
Zaken en verdiepte zich in het
Isla-dossier. Hij stelde er in
2003 schriftelijke vragen over
aan minister Thom de Graaf
(D66) die onmiddellijk bena-
drukte dat het een autonome
aangelegenheid van het land
Nederlandse Antillen en het ei-
landgebied Curaçao betrof waar-
voor Nederland geen verant-
woordelijkheid droeg en - van-
wege de financiële consequen-
ties - moest willen dragen; het
liedje dat alle opvolgers van De
Graaf hebben nagezongen.
In maart 2004 bracht Van
Bommel een (individueel) werk-
bezoek aan Curaçao. Hij maakte
een uitgebreid verslag: ,,Een be-
langrijk deel van het bezoek
stond in het teken van de meer-
voudige sociale problemen die
veroorzaakt worden door de mi-
lieuvervuiling door de PdVSA en
de formele en informele politie-
ke structuur die in de Antillen in aan de regering in Willemstad. de hele boel in beweging ge- activiteiten is er een rapport van
het algemeen en op Curaçao in
het bijzonder bestaat. Onze be-
langrijkste gesprekspartner
daarbij is Norbert George. Nor-
bert George is activist die zich
als gevolg van de sociale mis-
standen die worden veroorzaakt
door de roetuitstoot door de olie- maar daarop nog geen antwoord voordeling van de raffinaderij. publicatie van een boek in 2003
maatschappij Isla, een dochter
van de Venezolaanse oliemulti-
national PdVSA, inzet voor de
mensen die lijden aan gezond-
heidsproblemen in de volkswij-
ken beneden de wind van de fa-
briek. De fabriek is gevestigd
aan het Schottegat. Daar staat hij vragen uit oktober 2003 op- dens verkiezingstijd is het mo- aan de orde gesteld. Ons bezoek
al sinds 1919. De fabriek is ge-
bouwd door Shell. In 1985 is zij
voor een symbolisch bedrag van
Antilliaans Dagblad Dinsdag 3 november 2015
4 gul- zakt in Isla-raffinaderij, stelt Sillé in het gen. Het economische belang
voor Curaçao zijn alleen de lo-
den ver- het Antilliaans Dagblad. nen, er wordt geen belasting be-
taald en de raffinaderij heeft gro-
kocht grond- Volgens Narain is de rol van te sociale kosten veroorzaakt.
aan de water en Nederlanders dubbelzinnig. Ze PAR-parlementariër Rhugge-
naath vindt dat de centrale com-
regering wordt begrijpen niet dat de Antillen missie van de eilandsraad de
zaak moet bespreken. Rhugge-
van de door die- nog steeds een koloniale maat- naath stelt dat er een fonds van
280 miljoen gulden is speciaal
Antillen. ren en schappij vormen, dat wil zeggen bestemd voor investeringen die
de lasten van de uitstoot op korte
De raffi- door de een maatschappij met een kolo- termijn moet verlichten. Ondui-
delijk is van wie dat fonds is, of
wind niale mentaliteit. De milieupro- het geld ervoor gereserveerd is.”
Tot zo ver het verslag dat Van
is ver- ver- blemen moeten gekoppeld wor- Bommel maakte over de Isla.
Hij kruiste herhaalde keren de
volgens Remi Poppe Harry van Bommel spreid den aan sociaaleconomische degens met De Graaf die daar al-
tijd korzelig op reageerde.
ver- tot in de kwesties, want milieustrijd is
In 2006 maakte Ronald van
huurd aan de Venezolaanse Caribische Zee waar het onder emancipatiestrijd. Dit moet de Raak de overstap van de Eerste
naar de Tweede Kamer waar hij
multinational PdVSA, wier andere bijdraagt aan de vernieti- strijd van de bevolking zelf zijn. voor de SP het woordvoerder-
schap Koninkrijksrelaties over-
dochter Isla nu de fabriek drijft. ging van het koraalrif. Geldge- Mensen krijgen van de Neder- nam. Samen met de twee jaar
geleden uit de politiek gestapte
De maatschappij doet niets aan brek is er de officiële oorzaak landers geen zelfvertrouwen. In Ineke van Gent (GroenLinks)
drong hij er bij de achtereenvol-
milieumaatregelen, met funeste van dat er niets aan het asfalt- een koloniale situatie is dat gende bewindslieden op aan in
actie te komen tegen de aanhou-
gevolgen voor de bevolking. In meer wordt gedaan. Evenmin rampzalig. Nederlanders willen dende milieuvervuiling door de
raffinaderij. Staatssecretaris
een milieurapport uit 2001 zijn er plannen om er iets aan te weldoeners zijn. Maar als de Ank Bijleveld (CDA) was de eer-
ste die concrete stappen zette
wordt melding gemaakt van 4 doen. boel op de spits wordt gedreven, door een aantal meetstations te
financieren en experts van de
doden en zeker 7.230 mensen Naar aanleiding van een tv- werken Nederlanders het best Milieudienst Rijnmond naar
Willemstad te sturen. Sindsdien
met longproblemen die afgeleid programma over de raffinaderij met de Nederlandse autoriteiten kan objectief worden vastgesteld
of en zo ja in welke mate de Isla
zijn van de vervuiling. Veel kin- in 1989 organiseerde Lloyd Na- samen. ‘Een bruine neus naar de uitstootnormen overschrijdt.
Die kennis heeft er toe geleid dat
deren lijden aan longziekten, rain, die voor Friends of the buiten, maar het commando is het Nederlandse ministerie van
Defensie als de wiedeweerga
veel scholen en be- altijd wit.’ Met betrek- zijn medewerkers en hun gezin-
nen heeft geëvacueerd uit de wij-
jaardenhuizen Twintig jaar Haagse aandacht king tot de raffinaderij ken rond de Isla.
zijn besmeurd zegt Narain dat je moet
heeft bewoners onder de rook Twee weken geleden stemden
door roet en olie- pleiten voor vervangen- de regeringspartijen VVD en
resten. In oktober de werkgelegenheid. In PvdA een motie van SP en D66
2003 stelde de SP van de raffinaderij niet geholpen de eerste plaats gaat het weg waarin minister Ronald
daarover Kamer- daarbij om drie taken Plasterk (PvdA) van Binnenland-
se Zaken en Koninkrijksrelaties
vragen aan de minister van Ko- Earth werkt, een demonstratie van bedrijvigheid, schoonmaak- werd opgeroepen de Curaçaose
regering onder druk te zetten
ninkrijkszaken De Graaf. De be- in de getroffen wijken onder de en opruimwerkzaamheden. Uit- om de Isla aan de normen te
houden. De PvdA steunde wel
langrijkste kwesties daarin wer- leuze ‘Investeer in een andere breiden havenfaciliteiten, en ver- een milder verzoek aan de be-
windsman om samen op zoek te
den niet door de minister technologie’. In 1990 en 1991 sterking van het toerisme. Al- gaan naar een duurzame oplos-
sing. In reactie daarop heeft
beantwoord, maar doorgegeven deed hij dat opnieuw. Dat heeft leen over de alternatieve haven- Plasterk de Kamer beloofd, als
hij vandaag in Willemstad is, de
kwestie bij premier Ben White-
man aan te kaarten.
Tot tweemaal toe heeft George bracht. Narain vertelt ons diver- de Belgische deskundige Pee-
Op voorhand lijkt de minister
gevraagd naar de antwoorden bij se staaltjes van ambtelijke mis- ters. zich er al mee te hebben ver-
zoend dat het gesprek niets ople-
de regering van de Antillen, leiding en onverminderde be- Norbert George heeft via de vert door te benadrukken dat het
een autonome aangelegenheid
van Curaçao betreft. Twintig jaar
van vele debatten, brieven, ge-
gekregen. Inmiddels heeft de Volgens hem zijn de eilandbe- de oprichting van de stichting sprekken, onderzoeken, Kamer-
vragen, moties en protesten (tij-
SP-fractie op basis van eigen be- stuurders loopjongens van de Humanitaire Zorg Curaçao en dens een aandeelhoudersverga-
dering van Shell aan de Isla)
vindingen en de onbeantwoorde raffinaderij geworden. Alleen tij- via journalisten een aantal zaken hebben niet voorkomen dat de
leefbaarheid er voor de omwo-
nenden alleen maar op achteruit
is gegaan.
nieuw Kamervragen gesteld. Tij- gelijk gebruik van de situatie te valt samen met een opleving van
dens een lange tocht langs het maken. We spreken over twee aandacht voor deze milieuver-
Schottegat en door de buurten diensten die het milieubeleid vuiling. In diverse media wordt
onder de wind waren we getuige aangaan. De Milieuraad, dat is er aandacht aan besteed. De di-
van de gevolgen. Bij een van ons een adviesorgaan van het be- recteur van de Isla laat zich ken-
sloeg onmiddellijk hoofdpijn stuur op Curaçao en de milieu- nen door in het Antilliaans Dag-
toe. Er was een doordringende dienst, het uitvoerende orgaan blad te schrijven dat deze nade-
lucht en aan de oevers van de van het bestuur op het terrein len nu eenmaal de prijs waren
Baai van Valentijn, onderdeel van milieubeleid. Narain vindt van de vooruitgang. George wil
van het Schottegat stond olie op de Milieuraad de groene feest- dat als de zaken niet worden
de oever. Ook lag open en neus van het establishment. Het aangepakt de raffinaderij sluit.
bloot zwavel en ander chemisch establishment dacht de ngo’s te In krantenartikelen heeft de di-
afval op een gemakkelijk toegan- kunnen neutraliseren met een recteur gezegd dat dit niet is uit-
kelijk terrein. Vogels vlogen af Milieuadviesraad. ,,We waren gesloten. Een contract met de
en aan en verspreiden op deze tien, vijftien jaar geleden heel Nederlandse Antillen loopt nog
wijze de vervuiling naar andere erg in de contramine, dat was tot 2019. Venezuela wil de fa-
delen van het eiland en in het nieuw op Curaçao”, zegt hij. ,,De briek sluiten, omdat het de
ecosysteem. milieuraad vindt milieuwerk de zwakste schakel in onderne-
Een apart probleem is het zo- troep van plastic koffiebekertjes ming is. De productiekosten zijn
genaamde asfaltmeer, in een an- op de terrassen van de cafés, het hoogst van de hele onderne-
der deel van het Schottegat. Dit maar niet de plasticfabriek zelf.” ming. De fabriek is verouderd
deel, de Buskabaai genaamd, is Over de milieudienst van de re- en grootschalig en er zijn lange
al sinds de Tweede Wereldoor- gering zegt hij dat deze soms improductieve verbindingslij-
log met asfalt vervuild. Over een goed functioneert en soms niet. nen binnen de onderneming.
bijzonder groot oppervlak ligt as- Ze lijken professioneel, maar de Dat betekent dat de oude pro-
falt in het water. De Shell heeft dienst zelf is heel zwak. De oude ductieprocessen van de raffina-
het daar in de Tweede Wereld- chef nam altijd mensen aan on- derij niet te herstellen zijn. Olie
oorlog gestort. Het was het resi- der zijn eigen niveau. Documen- van Venezuela gaat eerst naar al-
du van een zogeheten ‘gefor- ten worden achtergehouden, le Venezolaanse raffinaderijen
ceerd’ kerosineproductieproces. mondelinge informatie is soms en Willemstad is de laatste scha-
De Amerikanen hadden voor zelfs een leugen. Het huidige kel. Ze zullen de fabriek leeg
oorlogvoering bijzonder veel ke- hoofd, Ulwin Sillé, een man van achterlaten, verwacht George.
rosine nodig. Dat werd onder de partij FOL, wil binnen 5 jaar Narain heeft ooit gehoord dat er
andere door Shell op Curaçao een verbeterde situatie. ‘De tijd 100 miljoen winst was gemaakt.
geproduceerd, met als gevolg dat is aangebroken dat het milieu Hij stelde de regering daarom
veel van het restproduct asfalt in een prioriteit wordt’, maar hij voor belasting te heffen, sinds-
de natuur is gekieperd. De troep wil geen ‘machtsstrijd’ met de dien worden de cijfers verzwe-