Page 58 - MIN SJA 19 SEPT 2015
P. 58

Antilliaans Dagblad Zaterdag 19 september 2015                                                                                                                   11

Aanwijzing was                                                                                                                                     Curaçao
niet op zijn plaats

Nederland heeft gouverneur Aruba in onhoudbare positie gemanoeuvreerd

Van onze correspondent

Den Haag - De Nederlandse regering heeft de autonomie van het land Aruba niet
gerespecteerd en heeft gouverneur Fredis Refunjol in een onhoudbare positie gema-
noeuvreerd.

   De overmacht van Nederland-       den van het Koninkrijk. Een be-      noemd, in het geding komen en        Gouverneur Fredis Refunjol werd in een onhoudbare positie gema-
se ministers heeft de Rijksmi-       roep op de waarborgfunctie in        om de landsregering en zo no-
nisterraad (RMR) aangezet tot        het geval dat Nederland het niet     dig de Rijksregering daar op te      noeuvreerd.                         FOTO’S ARCHIEF
onvoldoende zorgvuldig en be-        eens is met het beleid in een an-    wijzen. Dit is een verantwoorde-
hoedzaam handelen waarbij niet       der land staat haaks op de auto-     lijkheid die hij los van enige aan-  uit dat er situaties zijn waarin    gen. Die is meer dan een aanwij-
uitgesloten is dat zowel het Sta-    nomie van de landen die in het       wijzing mag en moet beharti-         het geven van een aanwijzing        zing omgeven met waarborgen
tuut van het Koninkrijk en het       Statuut is gewaarborgd”, aldus       gen. Evenzeer moet hij als lands-    gewenst is. ,,Daarbij dient echter  zoals bijvoorbeeld de verplich-
Reglement van de Gouverneur          de Raad.                             orgaan de autonomie van de           de autonomie van de landen zo       ting advies te vragen van de
als de Arubaanse Staatsregeling                                           landen beschermen.”                  veel mogelijk gerespecteerd te      Raad van State. Voordeel van
met voeten is getreden.                 Over de positie van de gouver-                                         worden, wat betekent dat een        een AMvR is bovendien dat ‘de
                                     neur wordt het volgende opge-           De Raad is de mening toege-       aantal voorwaarden geldt. Het       gouverneur minder snel in een
   Dat is het beeld dat zich op-     merkt: ,,De gouverneur is ener-      daan dat het niet de minister van    enkele tekortschieten van enig      onhoudbare positie geplaatst
dringt bij het lezen van het uit-    zijds landsorgaan, waarbij hij een   BZK, maar de gouverneur is           landsorgaan kan niet tot een        wordt’.
voerige antwoord van de Raad         functie vervult die vergelijkbaar    die als eerste zou moeten vast-      maatregel vanwege het Konink-
van State op de vragen van de        is met die van de koning in          stellen of er sprake is van een si-  rijk leiden. Een maatregel kan al-     Omdat een aanwijzing aan de
Tweede Kamer over de keuze           Nederland. Als landsorgaan           tuatie die noodzaakt tot het toe-    leen in overweging worden ge-       gouverneur alleen betrekking
van minister Ronald Plasterk         functioneert de gouverneur al-       passen van de waarborgfunctie.       nomen, wanneer in het land zelf     kan hebben op diens bevoegdhe-
(PvdA) van Binnenlandse Zaken        tijd onder de politieke verant-      ,,Het is essentieel dat zowel de     geen redres van een bestaande       den als Koninkrijksorgaan kan
en Koninkrijksrelaties (BZK)         woordelijkheid van de ministers      landsregering als de Konink-         of dreigende ontoelaatbare toe-     deze uitsluitend worden gege-
om via een aanwijzing aan Re-        van het land. De gouverneur is       rijksregering de gouverneur in       stand te verwachten zal zijn.”      ven als sprake is van ‘een be-
funjol in te grijpen in het (auto-   echter daarnaast ook Konink-         zijn unieke functie respecteert                                          staande of dreigende ernstige,
nome) begrotingsbeleid van           rijksorgaan, waarbij hij taken ver-  en gevolg geeft aan zijn signale-       Dat gouverneurs vanwege          structurele schending van de
Aruba.                               vult en bevoegdheden uitoefent       ringen.”                             hun twee petten door een aan-       fundamentele menselijke rech-
                                     namens de Koninkrijksrege-                                                wijzing met zichzelf in de knoop    ten en vrijheden, de rechtszeker-
   Hoewel de Raad geen conclu-       ring.”                                  De Raad vindt dat voorkomen       kunnen komen, is volgens de         heid en de deugdelijkheid van
sies aan zijn visie verbindt, kan                                         moet worden dat de door zijn         Raad moeilijk te voorkomen:         bestuur die door het land zelf
de neutrale lezer aan de hand           De Raad stelt dat de gouver-      dubbelrol extra kwetsbare gou-       ,,Er is een gerede kans dat in dat  niet verholpen kan worden’.
van tal van feitelijke constaterin-  neur als Koninkrijksorgaan al-       verneur in een moeilijke positie     geval een conflict ontstaat met
gen tot geen ander oordeel ko-       leen verantwoording verschul-        wordt gebracht, temeer daar de       de landsregering, wat mogelijk         Omdat een groot deel van de
men dan dat de RMR door toe-         digd is aan de Koninkrijksrege-      bestaande wettelijke regelingen      negatieve consequenties zal heb-    Tweede Kamer anders dan de re-
doen van Nederland zijn boekje       ring, maar dat hij geen              niet voorzien in het voorkomen       ben voor de positie van de gou-     geringsfracties van VVD en
te buiten is gegaan.                 onderdeel van de Nederlandse         van conflictueuze situaties.         verneur als landsorgaan en als      PvdA twijfels had over de recht-
                                     vertegenwoordiging in de lan-                                             onpartijdig plaatsvervanger van     matigheid van de aan Aruba ge-
   ,,Dwingend optreden door het      den is of een vooruitgeschoven          Aanwijzingen aan de gouver-       de koning.”                         geven aanwijzing is aan de Raad
Koninkrijk dient met grote           post van de Nederlandse rege-        neur kunnen alleen betrekking                                            van State ook gevraagd wat Cu-
terughoudendheid te geschie-         ring.                                hebben op de bevoegdheden in            De Raad noemt het daarnaast      raçao, Aruba en Sint Maarten in
den. Het is van belang te bena-                                           zijn rol als Koninkrijksorgaan       onvermijdelijk dat de gouver-       de toekomst kunnen doen tegen
drukken dat de waarborgfunctie          ,,De gouverneur is bij uitstek    waarbij, zo benadrukt de Raad,       neur in conflict komt met de Ko-    een - naar hun overtuiging - on-
niet is bedoeld als instrument       in de positie om te beoordelen of    de voorgeschreven procedures         ninkrijksregering indien hij een    bevoegd gegeven aanwijzing.
van het land Nederland om be-        er sprake is van een situatie        in acht genomen dienen te wor-       gegeven aanwijzing niet opvolgt
leidsmatig toezicht te houden op     waarbij de fundamentele waar-        den.                                 omdat deze naar zijn oordeel           Behalve het verzoek om zoge-
het bestuur van de andere lan-       den die in het Statuut zijn ge-                                           geen betrekking heeft op zijn       heten voortgezet overleg in de
                                                                             De Raad sluit overigens niet      functie als Koninkrijksorgaan       RMR - hetgeen een wassen neus
                                                                                                               en daarmee de kaders van zijn       is omdat de stem van Nederland
Minister Ronald Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties maakte de keuze om               reglement te buiten gaat. ,,Dit     te allen tijde de doorslag geeft -
via een aanwijzing aan Refunjol in te grijpen in het (autonome) begrotingsbeleid van Aruba.                    betekent dat in dergelijke geval-   kunnen de landen weinig onder-
                                                                                                               len alle partijen mede met het      nemen. Tenminste: ,,Zolang er
                                                                                                               oog op het gezag van de gouver-     geen adequate geschillenrege-
                                                                                                               neur uiterst behoedzaam en          ling is”, legt de Raad de vinger
                                                                                                               zorgvuldig moeten optreden.”        op een andere zere plek in de
                                                                                                                                                   Koninkrijksrelaties.
                                                                                                                  De Raad onderstreept dat de
                                                                                                               gouverneur niet via een aanwij-        Voorafgaand aan het besluit
                                                                                                               zing nieuwe bevoegdheden kun-       van de RMR Refunjol een aan-
                                                                                                               nen worden toegekend, zoals vo-     wijzing te geven hebben de rege-
                                                                                                               rig jaar wel Refunjol is overko-    ringen van Curaçao, Aruba en
                                                                                                               men. Plasterk had er beter aan      Sint Maarten via hun Gevol-
                                                                                                               gedaan een Algemene Maatre-         machtigde ministers Plasterk
                                                                                                               gel van Rijksbestuur af te kondi-   gewaarschuwd voor de onrecht-
                                                                                                                                                   matigheid ervan.
   53   54   55   56   57   58   59