Page 2 - BNDIA ARUBA
P. 2

A2   LOCAL
                  Dialuna 29 Januari 2018

                                Pa 30% di nos poblacion so enseñansa ta funcionando


            ORANJESTAD  –  Parla-        kiermen  cu  mayoria  di  nos  y eleva e tipo y nivel di ense-  tipo di nivel ey, e ta sigur cu  cu a midi e habilidad di stu-
            mentario  Sue  Ann  Ras  muchanan  y  mayoria  di  nos  ñansa di nos hendenan. El a  aki 10 aña nos ta bay haya mas  diantenan cu a participa den
            ta  haya  cu  nos  sistema  di  poblacion y hendenan ta ca-  expresa su preocupacion riba  problema social di locual nos  e proyecto piloto di scol mul-
            enseñansa ta den un crisis,  bando  MAVO  of  EPB”,  se-  e  cifranan  aki  ya  cu  e  situa-  tin actualmente.     tilingual, caminda nan ta re-
            mirando  e  resultadonan  gun parlamentario Ras.          cion ta sigui asina nos ta bay                            sulta cu un pensamento mas
            di nos studiantenan. Pero                                 keda  draai  den  un  circulo  P’esey e ta considera impor-  critico.  Pero  den  esaki  e  ta
            tambe e lo bay tin su im-    Pa  locual  ta  trata  HAVO,  vicioso, unda cu nos hende-  tante  pa  evalua  e  sistema  di  destaca e importancia di nos
            pacto  grandi  den  nos  co-  VVO  y  EPI  e  porcentahe  ta  nan ta keda na 70% bay abou  enseñansa  cu  un  gran  canti-  idioma  Papiamento.  Pues  e
            munidad,  ya  cu  nos  lo  hopi mas abou. E ta un por-    di  nos  poblacion  ta  keda  na  dad di hende ta gritando cu el  ta haya cu e meta principal di
            bay  haya  den  futuro  mas  centahe di 65 pa 73 studiante  nivel di MAVO y EPB.       a funciona, mientras cu e re-  educacion no ta pa cria hende
            problema  social,  sino  bin  ta  caba  e  nivel  di  enseñansa                        alidad y e cifranan ta mustra  capaz di haci cosnan nobo so.
            cu cambionan.                ey,  compara  cu  MAVO  y  Pa  su  propio  experiencia  otro cos. “Hopi biaha nos tin  Pero e ta tambe pa no ripiti
                                         EPB. E ta sigur cu cada per-  como docente pa mas cu 13  miedo  di  haci  cierto  cambi-  loke  generacion  anterior  a
            El a trece e cifra cu pa un 30%  sona  como  mayor  y  adulto  aña na nivel di MAVO, e ta  onan y adaptacionnan.”   haci. Kiermen pa nos tin hen-
            di nos poblacion so enseñan-  responsabel nos kier bay riba  bisa cu si ta te ey nos hende-                         denan  cu  ta  mas  critico  den
            sa a funciona, mientras cu un  un  desaroyo  mas  sostenibel  nan ta yega te na klas 4 riba e  El a referi na un investigacion  nan forma di pensa y actua.
            gran mayoria ta keda na nivel  den e añanan venidero, pero
            di MAVO y EPB. P’esey e ta  pa logra esaki mester bin cu
            na fabor di cambia e sistema  cambio fundamental den nos
            tradicional  di  enseñansa  y  enseñansa.
            cuminsa  ehecuta  un  sistema
            di educacion cu miho resul-  Un di e metanan di humani-
            tado, y bin cu scolnan multi-  dad ta pa sali di pobresa, traha
            lingual.                     riba hende, paz y proteccion
            Riba e punto pa kico nos tin  di nos planeta. Pa logra esaki
            cu  cambia  e  sistema  ya  cu  -segun e docente y parlamen-
            hopi  biaha  ta  wordo  tende  tario aki- nos tin cu mehora
            loke  e  ta  yama  e  mito,  cu  e  nos  calidad  di  enseñansa.
            sistema  a  funciona  pa  cierto  Pero  tambe  percura  pa  nos
            persona  den  pasado.  Sinem-  hobennan  termina  na  nivel
            bargo   estadisticamente   e  di HAVO, VVO y EPI, y in-
            grupo cu ta bisa esey ta rep-  cluso cu nan por sigui estudio
            resenta un 30% so. “Pa 30%  superior na Aruba of den otro
            di nos poblacion e enseñansa  pais y bin cu diploma.
            a funciona. Pa 70% enseñansa
            no a funciona”, el a bisa.   El a referi na e investigacion
                                         aki  cu  tambe  a  mustra  cu
            Cifranan  y  necesidad  di  hopi di nos muchanan cu ta
            cambio                       bay  Hulanda  no  ta  termina
            Segun  estadistica  ultimo  cu  nan estudio. Of nan ta cam-
            el a bin cu ne for di Departa-  bia di estudio prome cu nan
            mento di Asunto Social cu a  ta dicidi kico nan ta bay stu-
            haci varios investigacion cu ta  dia berdaderamente.
            mustra  cla  cu  den  compara-
            cion cu e transicion di klas 6  Calidad  di  bida  y  prob-
            -segun CBS di 2014- mayo-    lema social
            ria di e muchanan di e aña di  E ta haya cu si nos kier pro-
            2013-14  pa  HAVO  y  VVO  move  y  mehora  calidad  di
            ta  solamente  16.6  %.  Mien-  bida,  pero  tambe  e  parti  di
            tras  un  57.5%  a  bay  MAVO  productividad  economico  di
            y  22.4%  a  bay  EPB.  “Esey  pais, tambe nos tin cu inverti

                                          Post Aruba N.V. tin un monton di problema


            ORANJESTAD – Sindica-        anterior SEPPA a abstene  un grito di victoria. E ta con-  sidera  e  referendum  aki  duci esaki como un muestra
            to STA a bira e represent-   di participa.                sidera cu e problema interno  como  uno  hopi  importante  evidente cu e trahadonan kier
            ante  sindical  di  e  traha-                             den Post Aruba N.V. ta gran-  pa STA, mirando e hecho cu  mira un cambio. El a laga sa
            donan di Post Aruba N.V.  Aunke STA a gana cu un am-      di y mester atende cu nan lo  Post Aruba N.V. a wordo lu-  cu  STA  tin  e  ekipo  necesa-
            despues  cu  nan  a  gana  e  plio mayoria di voto su lider  mas  pronto,  mas  bien  si  tin  bida  practicamente  durante  rio pa bay negosha un CAO
            referendum di diamars ul-    sindical, Diego de Cuba taba-  un contacto colectivo (CAO)  e ultimo añanan. Nan CAO  nobo  pa  e  trahadonan  di  e
            timo, caminda e sindicato  ta bastante modesto pa duna  cu no a conoce cambio pa casi  mes tin mas cu 5 aña cu nan  compania aki.
                                                                      un lustro.                   no a bin cu cambio. Aparte di
                                                                                                   esaki tin problemanan inter-  Tambe nan kier splica e min-
                                                                      El a bisa cu directiva di STA  no, problemanan cu vacatura,  ister  actual  cu  ta  atende  cu
                                                                      ta consciente cu e trabou aki  salario, comunicacion y tam-  postkantoor  e  cambionan
                                                                      ta  bay  ta  sumamente  grandi  be problemanan di ekiponan.  cu  mester  sosode  pa  pone  e
                                                                      y  un  tarea  bastante  dificil,  “Un monton di problemanan  compania estatal aki bek riba
                                                                      mirando e echo cu gobierno  cu e trahadonan tabata desea  e caminda cu nan por genera
                                                                      anterior  conhuntamente  cu  pa  nan  wordo  atendi  pa  e  suficiente  placa  pa  sostene
                                                                      e director di e compania aki  sindicato  anterior  cu  tabata  nan mes. Pues e prome tarea
                                                                      a laga casi 25% di e negoshi  SEPPA.”                     lo ta un reunion pronto cu e
                                                                      di Post Aruba N.V. bay den                                minister  en  cuestion  pa  de-
                                                                      mannan  di  tercera.  Esaki  ta  El  a  haya  cu  den  e  referen-  linea e puntonan cu STA den
                                                                      haci  ‘e  situacion  dificil  pero  dum  aki  e  trahadonan  a  bin  nomber di e trahadonan kier
                                                                      no imposibel’, segun e sindi-  ‘por la goma’ ya cu di e 93 tra-  wak cambionan riba dje. Nan
                                                                      calista.                     hadonan cu por a vota, 70 di  lo solicita e reunion na corto
                                                                                                   nan a vota y di nan 69 a vota  plaso eventualmente e siman
                                                                      Sindicalista  de  Cuba  a  con-  pa e sindicato STA. El a tra-  aki mes.
   1   2   3   4   5   6   7