Page 18 - min.jus sept 7,2015
P. 18
8 ZATERDAG AMIGOE
5 SEPTEMBER 2015
Schrijven in Papiaments om cultuur levend te houden Politieberichten
KRALENDIJK — Heerlijk vindt hij het om een ‘triple KRALNDIJK — De afge-
rijm’ te vinden, zegt TManjam. Hij haalt een briefje uit lopen week waren dieven
z’n zak met een korte tekst. “Kijk, hier rijmt ‘ban lora’ op actief die het voorzien
‘Pandora’. Het is een aanzet voor een rap. Net geschre- hadden op huurauto’s
ven. Een beat, en de woorden kwamen als vanzelf.” van duikers. Op duik-
plaatsen als ‘Margate
TManjamis is rapper. Hij schrijven ontdek ik nieuwe Foto: Janita Monna Bay’, ‘Red Beryl’ en ‘1000
schrijft in het Papiaments. dingen in de taal.” Sinaida Steps’ werden ruiten van
“Ik schrijf ook wel Neder- Janga is coördinator van het Sendion Balentin treedt op tijdens Dia di Boneiru auto’s ingeslagen en per-
landse teksten, of Engelse, programma ‘Arte di pala- soonlijke goederen als
maar in het Papiaments kan bra’ (woordkunst), een voor- Tonki dat niet uit het ei wil- hij een workshop volgde over te ontwikkelen. Het liefst hijsen van de vlag op het portemonnees en tele-
ik me het beste uitdrukken.” drachtwedstrijd voor kinde- de komen. Onlangs werd hij het schrijven van liedjes. “Ik schrijft hij voor leeftijdgeno- Wilhelminaplein. Als het of- foons weggenomen.
De taal staat morgen, tij- ren uit Curaçao, Aruba en eerste in de liedjeswedstrijd leerde veel over rijm, en hoe ten. “Die begrijpen mij het ficiële programma om 12.00 In de middag van maan-
dens de viering van Dia di Bonaire. Al jaren begeleidt ‘Kantanos Boneiru’. Voor de een tekst lekker loopt.” best.” Nog dit jaar wil hij een uur geëindigd is, gaat het dag 31 augustus werd aan-
Boneiru, centraal. Onder het ze jongeren van twaalf tot vuist weg zingt hij een paar Sendion zingt op 6 septem- vervolg maken op het ver- culturele programma met gifte gedaan van inbraak
motto ‘Papiamentu nos iden- zeventien jaar bij het schrij- regels: ‘Kanta bo kansion, bo ber tijdens Dia di Boneiru. haal over de schildpad Tonki. muziek, zang en dans om in een woning gelegen op
tidat’ wil de lokale overheid, ven van gedichten en verha- tin libertat di ekspreshon’. Voor hem is het schrijven Het officiële deel van Dia di 14.00 uur verder op Plaza de Bara di Karta-route. De
die de dag organiseert, extra len. “Jongeren van nu schrij- De tekst maakte hij samen ook een manier om de cul- Boneiru begint zondagoch- Fransisco ‘Chiku’ Goeloe in inbraak had in de ochtend
aandacht vragen voor de taal ven beter Papiaments dan met Wesley Sint Jago, bij wie tuur van het eiland verder tend om 9.15 uur met het Antriol. van diezelfde dag plaatsge-
die op Bonaire, Curaçao en vroeger. Je merkt dat ze les vonden. Dieven namen een
Aruba wordt gesproken. En krijgen op school. Maar ook kluis mee, waarin paspoor-
waarin kunst wordt gemaakt gebruiken ze de taal op hun ten, bankpasjes en andere
die de taal levend houdt. manier. Met nieuwe uitdruk- waardepapieren zaten.
TManjam (35) schrijft over kingen. ‘M’appbo’ (ik app je) Bij een bedrijfsinbraak aan
alles. Hij kan zich boos ma- is er zo een.” de Kaya Nikiboko Noord
ken over misstanden op het Kinderen schrijven over het werd maandagnacht con-
eiland. “‘Mi pueblo ta cry’ leven, hun omgeving, over tant geld weggenomen.
schreef ik ooit.” Maar hij laat wat hen pijn doet. “En in Bij een aanrijding tussen
die boosheid ook makkelijk de meeste teksten zit veel een pick-up en een perso-
weer los. “Mijn teksten gaan eilandsliefde. We schrijven nenauto raakten woensdag
over het leven, over de liefde: verhalen en gedichten om twee personen gewond. Het
met wat ik net maakte wil de cultuur en de taal levend ongeluk vond plaats op de
ik zeggen dat een man niet te houden.” Volgens Janga Kaya Papa Cornes. De pick-
per se geld hoeft te hebben is er op Bonaire veel talent. up die richting Lagun Hill
om liefde te geven. Een rap “Maar de jongeren zijn soms reed, slingerde om onbe-
moet een boodschap hebben, een beetje schuw. Mijn taak kende reden de andere weg-
vind ik.” is het om te zorgen dat het helft op en botste frontaal
TManjam – in het echte talent eruit komt.” tegen een tegenligger. De
leven Juamar Nicolaas – Een van die talenten is Sen- chauffeur van de pick-up
schrijft elke dag, teksten dion Balentin (13). Is er een raakte gewond aan zijn kin
voor zichzelf, voor anderen. schrijfwedstrijd op Bonaire, en is op eigen gelegenheid
“Met woorden bezig zijn, dan wint hij die. Dat begon al naar het ziekenhuis gegaan
het zoeken naar rijm, het is toen hij zeven was. Toen won voor medische behande-
een soort meditatie. Via het hij een prijs met een kort ling. De chauffeur van de
verhaal over het schildpadje personenauto raakte ook
gewond en is met de ambu-
lance naar het ziekenhuis
gebracht.
Oud-president Advocaten gaan weer in cassatie
Guatemala
naar gevangenis Drugsverdachten mogen uitgeleverd worden aan VS
GUATEMALA-STAD Guatemala is al maan- WILLEMSTAD — Het hof heeft donderdagmiddag het grond van bewijsmateriaal uitspraak van de HR aan Het haalt in het advies het
— Oud-president Otto den in de ban van de advies uitgebracht aan het Openbaar Ministerie om dat naar Curaçaose criteria de gouverneur van Curaçao arrest van HR van april
Perez Molina van Gua- grote fraudezaak, die de – op verzoek van de Amerikaanse autoriteiten – de onrechtmatig verkregen is. is. Sulvaran en Vaders heb- 2006 aan, namelijk: “De be-
temala moet de cel in. regering van het land drugsverdachten Ramphis ‘Ronchi’ Rietwijk, Rogelio Het OM heeft dat bestreden. ben tijdens de behandeling voegdheidsverdeling tus-
Een rechter bepaalde aan het wankelen bracht. ‘Gregg’ Koeiman en Gilbertico ‘Kalala’ Felicia aan de Het standpunt van de raads- ook een verzoek ingediend sen de rechter die over de
gisteren dat Perez, die Volgens de aanklagers VS uit te leveren. Volgens het hof staat niets de uitle- lieden komt erop neer dat hij bij het hof voor nader on- toelaatbaarheid van een
eerder was afgetreden, hebben importeurs op vering van de mannen in de weg. Nu moet gouverneur andermaal een appel doet op derzoek in deze drugszaak. verzochte uitlevering moet
een onderzoek naar grote schaal smeergeld Lucille George-Wout beslissen of, wanneer en onder het hof om zich uit te laten Zo wilden zij getuigen laten oordelen en de minister van
zijn rol in een grote betaald, om onder hoge welke condities de mannen naar de VS overgebracht over de rechtmatigheid van horen en stukken overlegd Justitie die, indien de rech-
fraudezaak in de ge- importbelastingen uit zullen worden. de bewijsgaring. De Hoge krijgen. Dat verzoek werd ter de uitlevering toelaat-
vangenis moet afwach- te komen. Daarvoor zou Raad heeft echter al beslist door het hof afgewezen, aan- baar heeft geoordeeld, uit-
ten. Zo is in ieder geval zelfs een speciale tele- Het uitleveringsverzoek Hoge Raad (HR) opgedra- dat het hof niet bevoegd is gezien deze onderzoeken eindelijk beslist of en zo ja
zeker dat hij niet naar foonlijn zijn opengesteld, werd in eerste instantie op gen een nieuw advies uit een oordeel hierover te vel- eveneens vallen binnen het onder welke condities daad-
het buitenland vlucht. waardoor de fraudezaak 28 januari vorig jaar behan- te brengen ten aanzien van len. “De discussie over de kader van beoordeling van werkelijk tot uitlevering zal
De oud-president is nog de bijnaam La Linea deld en op 6 februari door de toelaatbaarheid van de rechtmatigheid van het be- de rechtmatigheid van de worden overgegaan, brengt
niet aangeklaagd, maar (De Lijn) kreeg. In mei het hof afgewezen. Als re- uitlevering. De behandeling wijs moet ten overstaan van bewijsgaring. mee dat de rechter op grond
het Openbaar Ministe- stapte vicepresident Ro- den voor de afwijzing gaf het na terugverwijzing vond af- de rechter in de VS worden Gezien dit alles is het hof van zijn toetsing aan art. 6
rie heeft wel zijn ver- cana Baldetti op, omdat hof toen dat er onder meer gelopen 20 augustus achter gevoerd”, aldus de HR in zijn tot de conclusie gekomen EVRM de uitlevering slechts
denkingen. Zo zou Perez ze werd genoemd in het bijzondere opsporingsme- gesloten deuren plaats en arrest van 9 december vorig dat – op grond van het Uit- ontoelaatbaar kan verklaren
verdacht worden van het corruptieonderzoek. Op- thoden zouden zijn ingezet. het hof maakte de beslis- jaar. Gezien deze uitspraak leveringsverdrag tussen indien blijkt dat de opgeëiste
aannemen van steekpen- positiepartijen drongen Het hof was het dus met de sing gistermiddag bekend. is daarvoor dus geen ruimte het Koninkrijk en de VS, persoon door zijn uitlevering
ningen, het plegen van toen al aan op onderzoek advocaten van de verdach- De advocaten wezen tijdens en heeft het hof zich dan ook de Overeenkomst betref- zou worden blootgesteld aan
douanefraude en betrok- naar Perez. Ook heeft ten, Eldon ‘Peppie’ Sulvaran de behandeling van het ver- van een oordeel onthouden. fende uitlevering tussen de een zodanig risico van een
kenheid bij illegale acti- het schandaal geleid tot en Marije Vaders, eens dat zoek vorige maand wederom In zijn arrest van 4 april Europese Unie en de VS (29 flagrante inbreuk op zijn
viteiten. Hij moet van- protesten, waarbij Perez de procedure voor en na de op hun eerdere stelling dat 2006 heeft de HR tevens september 2004) en het Uit- toekomend recht.” Vaders
daag verschijnen op een werd opgeroepen af te voorlopige aanhouding van de rechten van de cliënten, geformuleerd dat de uitleve- leveringsbesluit Aruba, Cu- benadrukt dat de minister
hoorzitting. treden. Toen dat gebeur- de mannen op 2 oktober vo- gebaseerd op artikel 6 van ring slechts ontoelaatbaar raçao en St. Maarten – de van Justitie echter, anders
Perez trad gisteren af de gingen mensen mas- rig jaar in strijd met onze het Europese mensenrech- verklaard kan worden in- uitlevering van de opgeëiste dan in Nederland, geen rol
als president, kort nadat saal de straat op om het wetten is verlopen. De ver- tenverdrag (EVRM), zijn dien blijkt dat de opgeëiste personen toelaatbaar is. Het speelt in deze zaak. Tevens
een arrestatiebevel te- te vieren. dediging eiste toen dat de geschonden. De advocaten persoon door zijn uitlevering hof adviseert de gouverneur heeft de gouverneur van Cu-
gen hem was uitgevaar- In Guatemala zijn zon- mannen vrijgelaten zouden benadrukten dat de uitleve- zou worden blootgesteld aan om de drugsverdachten aan raçao een geheel andere rol,
digd. Dinsdag verloor hij dag presidentsverkiezin- worden. Dat is later ook ge- ring hierdoor ontoelaatbaar het risico van een flagrante de VS uit te leveren. voegt ze toe. De gouverneur
al zijn onschendbaarheid gen. Vicepresident Ale- beurd. De advocaat-generaal was en haalde hiervoor de inbreuk op zijn recht. Het Cassatie is degene die beslist of een
na een stemming in het jandro Maldonado neemt Anton van der Schans stelde undercoveractie van de Ame- hof komt dan ook in ver- De beslissing van het hof opgeëiste persoon uitgele-
parlement, waardoor de de taken van Perez over hierop cassatie in. De Hoge rikaanse autoriteiten aan, band hiermee niet toe aan klopt weer niet, benadrukt verd mag worden, niet de
weg werd vrijgemaakt gedurende de laatste Raad had in een arrest van waarbij gebruik is gemaakt een inhoudelijke beoorde- Vaders. Volgens de advoca- minister. Bovendien is de
voor vervolging. maanden van diens ter- 9 december vorig jaar het van infiltratie en uitlokking. ling van het verweer van de ten heeft het hof een beslis- gouverneur gebonden aan
mijn. bestreden advies vernietigd Volgens hen is het een reëel advocaten dat er sprake is sing genomen gebaseerd op de beslissing van het hof,
en de zaak terugverwezen risico dat de opgeëiste per- van een voltooide inbreuk op het Nederlandse systeem. aldus Vaders. Reden te meer
naar het hof. Aan het hof sonen in de Verenigde Sta- artikel 6 EVRM, aangezien om in cassatie te gaan tegen
werd zoals bekend door de ten worden veroordeeld op die beoordeling ingevolge de de beslissing van het hof.
St. Maarten lanceert Rampenstaf Bonaire
campagne tegen werkloosheid volgt verdiepende training
PHILIPSBURG — Het KRALENDIJK — De rampenstaf van Bonaire heeft van Water- en Energiebedrijf
ministerie van Arbeid tussen 17 en 28 augustus een intensieve en verdie- Bonaire en ambulancemede-
en Sociale Zaken op St. pende training gevolgd. Deze werd gegeven door de werkers aangeschoven. De
Maarten lanceerde giste- Academie voor Bevolkingszorg. deelnemers waren betrokken
ren op de parkeerplaats en worden steeds bekwamer
voor het overheidsge- Naast ambtenaren van het moeten weten hoe te handelen in het uitvoeren van hun rol.”
bouw de Start Here-cam- openbaar lichaam Bonaire tijdens een calamiteit. Voor Gezaghebber Edison Rijna en
pagne, een programma zijn ook leden van onder ande- het openbaar lichaam Bonaire gedeputeerde Gerald Silberie
voor de registratie van re hulpdiensten en overheids- zal dit altijd een aandachts- als waarnemend gezaghebber
werklozen. nv’s getraind. Eilandelijk ram- punt blijven. We hebben bij volgden de training eveneens.
pencoördinator Nerry Gonza- deze training dan ook zoveel De gezaghebber heeft tijdens
De primaire doelstelling van lez acht een rampentraining mogelijk ketenpartners be- een calamiteit of crisis het op-
de campagne is om geschikte als deze ‘van groot belang’. “We trokken. Zo zijn medewerkers perbevel.
werknemers te vinden en hen
te koppelen aan geschikte Geweld El Salvador
vacatures in het bedrijfsle- laait steeds verder op
ven. Als onderdeel van de
campagne worden de eisen Een van de stands waar mensen zich konden inschrijven. formatie over vacatures en SAN SALVADOR — El Sal- rensische Instituut zijn in verder toe sinds een wa-
om zich in te schrijven als mogelijkheden willen uitbrei- vragen beantwoorden met mogelijkheden voor on the vador heeft een grimmig augustus 911 moorden ge- penstilstand tussen de twee
werkzoekende versoepeld. De den. De mensen die zich gis- betrekking tot opleiding en job training. record gebroken. De autori- pleegd. Vanaf januari gaat grootste bendes eindigde.
afdeling werkt aan een plat- teren registreerden moesten werkervaring en kregen in- teiten registreerden vorige het om 4246 moorden in het De politie schat dat zo’n 80
form waar werkzoekenden maand het hoogste aantal door geweld geplaagde land. procent van de moorden zijn
en het bedrijfsleven kunnen moorden sinds het einde van Dat zijn er gemiddeld 17,5 gerelateerd aan het geweld
communiceren over de werk- de burgeroorlog in 1992. per dag. tussen de criminele groepe-
gelegenheid, en waar vacatu- Volgens het Nationaal Fo- Het geweld neemt steeds ringen.
res worden gekoppeld aan de
profielen van werkzoekenden
en mensen die hun carrière-
